Είναι τεράστιες. Και εύθραυστες. Στον κόσμο του μέλλοντος η πόλη και όχι το κράτος θα αποφασίζει για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη. Οι άνθρωποι ανά τον κόσμο συγκεντρώνονται στις πόλεις εδώ και αιώνες και περισσότεροι από τους μισούς ζουν σήμερα σε αυτές. Η αύξηση του αστικού πληθυσμού γίνεται με ιδιαίτερα γοργούς ρυθμούς όχι τόσο στην Αμερική και την Ευρώπη, αλλά στην Αφρική και την Ασία. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του ΟΗΕ, άνω του 90% της μελλοντικής αύξησης του πληθυσμού θα σημειωθεί σε μεγάλες πόλεις και στις παραγκουπόλεις που δημιουργούνται γύρω τους στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Εν τω μεταξύ η αύξηση του αστικού πληθυσμού στις πιο ανεπτυγμένες χώρες θα επιβραδυνθεί και σε κάποιες περιπτώσεις θα σημειωθεί μείωση.

Οπως παρατηρεί ο Ρόμπερτ Μαγκά, διευθυντής του ινστιτούτου Ιγκαραπέ στο Ρίο ντε Ζανέιρο και ειδικός σε θέματα ασφάλειας και αστικής ανάπτυξης, οι μεγάλες πόλεις ακμάζουν. Εξακόσιες από αυτές αντιπροσωπεύουν σήμερα τα 2/3 του παγκόσμιου ΑΕΠ. Ομως πολλές μεσαίου ή μικρού μεγέθους πόλεις δεν τα πηγαίνουν τόσο καλά. Και έπειτα υπάρχουν και οι λεγόμενες «εύθραυστες πόλεις»: αστικά τοπία όπου το κοινωνικό συμβόλαιο που δένει τους αιρετούς άρχοντες με τους πολίτες έχει διαλυθεί.

Αυτά τα ευάλωτα αστικά κέντρα βρίσκονται κυρίως στην αμερικανική ήπειρο, όπου υπάρχουν 45 από τις 50 πιο επικίνδυνες μητροπόλεις. Οι ειδικοί στη μελέτη των πόλεων έχουν αναρωτηθεί εδώ και πολύ καιρό τι οδηγεί κάποιες πόλεις να βρίσκονται σε μια διαρκή κρίση και άλλες να ευημερούν. Οι εγκληματολόγοι θεωρούν την αστική βία «τοπική»: αν και το μοτίβο της βίας αλλάζει με τον καιρό, τείνει να επικεντρώνεται σε συγκεκριμένα μέρη. Στις περισσότερες πόλεις, το μεγάλο κομμάτι της βίας σημειώνεται μέσα σε λίγα τετράγωνα. Στην Μπογκοτά, για παράδειγμα, οι κοινωνιολόγοι έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι όλα τα βίαια επεισόδια που είχαν νεκρούς την περίοδο 2012-2013 σημειώθηκαν στο 1% των οδών της πρωτεύουσας της Κολομβίας.

Ενας άλλος παράγοντας που επηρεάζει την εγκληματικότητα και την ανασφάλεια είναι η γοργή αστικοποίηση. Το μέγεθος και ο πληθυσμός μιας πόλης δεν παίζουν ρόλο, γιατί τότε το Τόκιο και η Σαγκάη που είναι από τις μεγαλύτερες στον πλανήτη δεν θα θεωρούνταν τόσο ασφαλείς. Το στοιχείο-κλειδί είναι η ακανόνιστη ανάπτυξη μιας πόλης, αυτό που αποκαλείται τούρμπο-αστικοποίηση.

Υπάρχουν λύσεις, υποστηρίζει ο Μαγκά: καλύτερη επικοινωνία των Αρχών με τους πολίτες, μοίρασμα των εμπειριών μεταξύ των πόλεων που έχουν παρόμοια προβλήματα, επιμόρφωση των αστυνομικών, χρήση νέας τεχνολογίας και πρόληψη. Ακόμα και πόλεις με πολύ βίαιο παρελθόν όπως το Γιοχάνεσμπουργκ, το Ναϊρόμπι και το Σαν Σαλβαδόρ, τα κατάφεραν. Αντε και στα δικά μας.

Τελευταία Νέα