Είναι οι τέσσερις πυλώνες του «ματ», του πλούσιου όσο και ευέλικτου λεξικού βωμολοχιών της ρωσικής γλώσσας. Οχι ότι υπάρχει πραγματικά τέτοιο λεξικό, αλλά αν υπήρχε, αυτές οι τέσσερις λέξεις θα ήταν γραμμένες με χρυσά γράμματα στην πρώτη σελίδα: «χούι» δηλαδή πέος, «πιζντά» δηλαδή αιδοίο, «γεμπάτ» δηλαδή σεξουαλική πράξη και «μπλιάντ» δηλαδή ιερόδουλη –αυτή φυσικά είναι η εξωραϊσμένη, συντηρητική μετάφρασή τους. Χιλιάδες παράγωγα και παραλλαγές των τεσσάρων αυτών δαφνοστεφανωμένων λέξεων θα γέμιζαν τις υπόλοιπες σελίδες.
Οι πρώτες γραπτές ρωσικές βωμολοχίες απαντούν στον Μεσαίωνα. Κάποτε θεωρούνταν αποκλειστικότητα των φτωχών και περιθωριακών –ανδρών, προφανώς. Κάποτε έλεγαν ότι «όταν βωμολοχεί μια γυναίκα ανοίγουν οι πληγές του Ιησού». Επί ΕΣΣΔ, το καθεστώς αποθάρρυνε τη χρήση τους ως αντίθετη στις παραδοσιακές αξίες και μεταδοτικό σύμπτωμα της δυτικής «παρακμής». Οι βωμολοχίες ήταν όμως ανέκαθεν μια ζωογόνα συνιστώσα της ρωσικής τέχνης. Πρώτος τις εισήγαγε στη λογοτεχνία τον 18ο αιώνα ο ποιητής Ιβάν Μπάρκοφ. Βωμολοχίες χρησιμοποιούν μερικοί από τους σπουδαιότερους ρώσους λογοτέχνες, από τον Πούσκιν και τον Λέρμοντοφ μέχρι τον Σορόκιν. Ούτως ή άλλως, με τα χρόνια, ειδικά από τη δεκαετία του 1990 και μετά, καθώς η κοινωνία γινόταν πιο ανοιχτή, πιο φιλελεύθερη, η χρήση του «ματ» έγινε όλο και πιο διαδεδομένη. «Οι συλλαβές μπλια-μπλια-μπλια και γιομπ-γιομπ-γιομπ αντιλαλούν στον αέρα πάνω από τη Ρωσία σαν τα μπλιπ ενός Σπούτνικ» έγραφε το 2003 στο περιοδικό Νιου Γιόρκερ ο ρώσος συγγραφέας Βίκτορ Εροφέγιεφ σε μια μακροσκελή, απολαυστική ανάλυση της ιστορίας και της κοινωνιολογίας του «ματ».
Το πιο συντηρητικό κομμάτι της ρωσικής κοινωνίας, ωστόσο, αρχής γενομένης από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, ζητούσε από μακρόν ένα νόμο που να απαγορεύει τη χρήση του. Και ως γνωστόν, ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει κάνει τον πολιτισμικό συντηρητισμό (και την περιστολή των ατομικών ελευθεριών) σημαία του. Προχθές, λοιπόν, υπέγραψε νόμο που απαγορεύει τις βωμολοχίες στις ταινίες, στην τηλεόραση, στα θέατρα και στα μέσα ενημέρωσης. Από 1ης Ιουλίου, όποιος τον παραβιάζει θα απειλείται με πρόστιμο 50 έως 1.000 ευρώ. Σε περίπτωση αντιδικίας, μια επιτροπή ειδικών θα καλείται να αποφανθεί ποιες λέξεις εμπίπτουν στην κατηγορία «βρώμικες» και ποιες όχι. Η έκφραση «πασιόλ να ρούιγ»*, σίγουρα θα ενέπιπτε. Κι όμως, ταιριάζει γάντι.
* «Αντε γ***»
Τελευταία Νέα