Η Ουκρανία βρίσκεται στο επίκεντρο μιας βίαιης πολιτικής κρίσης. Πολλές δεκάδες είναι ήδη οι νεκροί και περισσότεροι οι τραυματίες στη διάρκεια συγκρούσεων διαδηλωτών με την αστυνομία στο Κίεβο. Η βία επεκτείνεται και στην υπόλοιπη χώρα.

Αυτό που ξεκίνησε τον Νοέμβριο ως μια σειρά ειρηνικών διαμαρτυριών υπέρ των στενότερων δεσμών με την Ευρωπαϊκή Ενωση και της μεγαλύτερης αυτονομίας από την επιρροή της Ρωσίας κλιμακώθηκε και έφθασε να γίνει καταστροφική φωτιά.

Για να σωθεί η Ουκρανία, τόσο η κυβέρνηση όσο και η αντιπολίτευση πρέπει να κάνουν τη δύσκολη αλλά απαραίτητη επιλογή του συμβιβασμού και της συμφιλίωσης. Οι ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει αμέσως να προγραμματίσουν απευθείας συνομιλίες με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και τους αξιωματούχους του προκειμένου να βρεθεί μια προσωρινή λύση η οποία θα σταματήσει το λουτρό αίματος και, ταυτόχρονα, να σχεδιάσουν μακροπρόθεσμα δίνοντας τη δυνατότητα στους Ουκρανούς να αποφασίσουν το πολιτικό τους μέλλον ειρηνικά και δημοκρατικά.

Ομως η Δύση πρέπει να ξεκαθαρίσει στη Μόσχα ότι η Ουκρανία –γέφυρα μεταξύ Ανατολής και Δύσης –δεν πρέπει να είναι αντικείμενο γεωπολιτικών παιχνιδιών. Οι ευρωπαίοι ηγέτες χρειάζεται να υποχωρήσουν από τις απειλές για κυρώσεις εναντίον της Ουκρανίας και του προέδρου Γιανουκόβιτς, οι οποίες μόνο να παρατείνουν τα βάσανα του ουκρανικού λαού μπορούν. Παράλληλα, δεν πρέπει να γίνει ανεκτή η ρωσική ανάμειξη στα εσωτερικά της Ουκρανίας.

Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες υπήρχαν σημάδια προόδου, με την κυβέρνηση να κάνει υποχωρήσεις στους διαδηλωτές ενώ προσπαθούσε να αποκαταστήσει την τάξη. Η κυβέρνηση του Γιανουκόβιτς πέρασε έναν νόμο περί αμνηστίας, απελευθέρωσε όσους διαδηλωτές είχαν συλληφθεί και παρουσίασε τροπολογία στο Σύνταγμα που θα έδινε μεγαλύτερες εξουσίες στο Κοινοβούλιο. Οι διαδηλωτές άρχισαν να εκκενώνουν κυβερνητικά κτίρια που είχαν καταλάβει και η χώρα φαινόταν να απομακρύνεται από το χείλος του γκρεμού.

Ομως τώρα οι διαδηλώσεις έχουν πάρει νέα, επικίνδυνη στροφή. Αντιστρέφοντας την προηγούμενη πρόοδο, ακραία στοιχεία άρχισαν να επιτίθενται στην αστυνομία, να βάζουν φωτιές, να καταλαμβάνουν κτίρια και να δημιουργούν μια ατμόσφαιρα καταστροφής. Δεν μπορεί να υπάρξει συγχώρεση ή επιείκεια για όσους προκαλούν βία και απώλειες ανθρώπινων ζωών, είτε είναι εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου είτε εθνικιστές.

Πολλοί, ή μάλλον οι περισσότεροι από τους διαδηλωτές, είναι ειλικρινείς και θέλουν μια ειρηνική Ουκρανία, σταθερή και δημοκρατική. Ομως υπάρχουν και βίαιες ομάδες, που κατέλαβαν κυβερνητικά κτίρια και επιτίθενται σε αστυνομικούς με όπλα και εκρηκτικά. Μεταξύ τους βρίσκεται ο Δεξιός Τομέας, ένα νέο εξτρεμιστικό κίνημα, και το Σβόμποντα, μια ανοιχτά αντισημιτική οργάνωση που είναι αυτή τη στιγμή το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης (το κόμμα αυτό, που για πρώτη φορά κέρδισε έδρες στη Βουλή το 2012, είχε μια παραστρατιωτική πτέρυγα μέχρι το 2004, οπότε και διαλύθηκε).

Παρότι η διαφωνία στα νόμιμα πλαίσια είναι ουσιώδης για τη δημοκρατία, οι βίαιες επιθέσεις δεν έχουν θέση στον πολιτικό διάλογο. Οι ηγέτες του κινήματος της ουκρανικής αντιπολίτευσης και οι ειρηνικοί διαδηλωτές στην Πλατεία Ανεξαρτησίας θα πρέπει έντονα και χωρίς να αφήσουν κανένα περιθώριο να αποκηρύξουν αυτούς τους βίαιους εξτρεμιστές και τις τακτικές τους. Οι ακραίοι θα πρέπει να βρεθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης.

Η αποκατάσταση της ειρήνης απαιτεί μετριοπάθεια από τον Γιανουκόβιτς, ο οποίος, μετά την αποκατάσταση της τάξης, χρειάζεται να παραιτηθεί ώστε να αρχίσει η ίαση για τη χώρα. Ο Γιανουκόβιτς πρέπει να τείνει κλάδο ελαίας και η αντιπολίτευση να προσπαθήσει να τον συναντήσει κάπου στη μέση, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια νέα διακομματική κυβέρνηση η οποία θα φέρει την τάξη και θα διαχειριστεί την προβληματική οικονομία της χώρας. Τότε οι διαδηλωτές θα διαλύσουν τα οδοφράγματα και θα επιστρέψουν σπίτι τους.

Η κυβέρνηση έχει ικανοποιήσει πολλά από τα αιτήματα των διαδηλωτών. Οι ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να ενθαρρύνουν τη διαδικασία συμβιβασμού και να αποφύγουν να φανούν ότι αναμειγνύονται, προκαλώντας περαιτέρω διχασμό. Κάποιοι στην ΕΕ δεν θυμούνται τη βασική αλήθεια –ότι χρειαζόμαστε την Ουκρανία όσο και η Ουκρανία χρειάζεται εμάς. Πρέπει να ανοικοδομήσουμε την εμπιστοσύνη και την κίνηση για την ένταξη της Ουκρανίας στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Ο Ρομάνο Πρόντι έχει διατελέσει πρωθυπουργός της Ιταλίας και πρόεδρος της Κομισιόν

Τελευταία Νέα