Κακά τα ψέματα: η πολλή ζέστη είναι αβάσταχτη και ο πειρασμός της δροσιάς του αιρ κοντίσιον μεγάλος. Ωστόσο μια ανασκόπηση της ιατρικής βιβλιογραφίας που δημοσιεύθηκε το 2009 στην «Επιθεώρηση της Καναδικής Ιατρικής Εταιρείας» (CMAJ) έδειξε ότι, αν δεν κάναμε υπερβολές με τα κλιματιστικά, θα μειωνόταν κατά 80% ο κίνδυνος εκδήλωσης νοσημάτων της ζέστης (λ.χ. θερμική εξάντληση, θερμοπληξία) στις ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως είναι οι ηλικιωμένοι, τα πολύ μικρά παιδιά και οι πάσχοντες από χρόνια καρδιοπνευμονικά προβλήματα.

Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι η αλόγιστη χρήση των κλιματιστικών είναι αυτή που μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στην υγεία. Ποιες είναι όμως αυτές;

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι, όταν γίνεται κατάχρηση κλιματιστικών, μπορεί να εκδηλωθούν διάφορα αναπνευστικά προβλήματα το καλοκαίρι, καθώς και πονοκέφαλοι, ερεθισμοί του δέρματος, επιπεφυκίτιδα (φλεγμονή των ματιών) και αλλεργίες.

Μια γαλλική μελέτη, λ.χ., που δημοσιεύθηκε στη «Διεθνή Επιθεώρηση Επιδημιολογίας» (IJE), έδειξε ότι οι εργαζόμενοι σε κτίρια με κεντρικό κλιματισμό έχουν δυόμισι φορές περισσότερα συμπτώματα στο αναπνευστικό σε σύγκριση με όσους εργάζονται σε κτίρια με φυσικό αερισμό.

Οπως εξηγεί στην εφημερίδα «Corriere de la Serra» ο δρ Αντόνιο Στεφάνο, πνευμονολόγος στο επιστημονικό Ιδρυμα Maugeri, το ιδανικό για τον οργανισμό μικροκλίμα είναι θερμοκρασία 24-25 βαθμών Κελσίου και 65% υγρασία –επίπεδα που εύκολα μπορούμε να επιτύχουμε με τη λελογισμένη χρήση του αιρ κοντίσιον. Αν όμως είναι πολύ χαμηλή η θερμοκρασία, η συνέπεια θα είναι παροδική εξασθένηση των φυσικών αμυντικών μηχανισμών στη μύτη και στον λαιμό, καθώς και αυξημένος κίνδυνος λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού –γεγονός που εξηγεί τα κρυολογήματα και τους πονόλαιμους του καλοκαιριού. Το χειρότερο εξάλλου είναι ότι αυτές οι λοιμώξεις είθισται να διαρκούν περισσότερο το καλοκαίρι από ό,τι τον χειμώνα. Για παράδειγμα, η φαρυγγίτιδα, η οποία κανονικά θα υποχωρούσε σε 5-6 ημέρες, το καλοκαίρι μπορεί να επιμείνει επί δύο εβδομάδες.

Το ψύχος μπορεί, επίσης, να προκαλέσει συστολή των βρόγχων, γεγονός διόλου επιθυμητό στους πάσχοντες από άσθμα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), κατά τον καθηγητή Γουόλτερ Κανόνικα, διευθυντή της Κλινικής Ασθενειών του Αναπνευστικού Συστήματος και Αλλεργιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γένοβας.

Αν, εξάλλου, εκτεθεί ένας ευαίσθητος άνθρωπος, όπως οι ηλικιωμένοι, σε μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ κλιματιζόμενου χώρου και περιβάλλοντος (λ.χ. από τους 20 β. που έχει το κλιματιστικό στο σπίτι του στους 38-40 β. έξω), «υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πάθει πνευμονία», προσθέτει.

Από την πλευρά του, ο δρ Στεφάνο επισημαίνει ότι κάθε διαφορά θερμοκρασίας πάνω από 5-6 βαθμούς μπορεί να είναι επιζήμια. Γι’ αυτό συνιστά αφενός να μην έχουμε σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία τα κλιματιστικά, αφετέρου να τα κλείνουμε 20 λεπτά προτού βγούμε από το σπίτι ή το αυτοκίνητο, ώστε να προσαρμοσθεί ο οργανισμός στη ζέστη.

Μούχλα και μικρόβια

Επίσης, ο πλημμελής καθαρισμός των κλιματιστικών συνιστά κίνδυνο. Οι περισσότεροι δεν καθαρίζουν συστηματικά τα μηχανήματα και αυτά μπορεί να συσσωρεύσουν μούχλα, μικρόβια, ακάρεα οικιακής σκόνης ή άλλα αλλεργιογόνα μόρια, τα οποία υπονομεύουν την υγεία των πάντων –με πρώτους τους πάσχοντες από αλλεργίες αλλά και όσους παρουσιάζουν επαναλαμβανόμενες ρινίτιδες, ωτίτιδες ή ιγμορίτιδες.

Ωστόσο «είναι πρακτικώς αδύνατον να διατηρήσει κάποιος εντελώς αποστειρωμένο το κλιματιστικό του, γι’ αυτό και είναι συχνά τα νοσήματα σε αυτιά, μύτη και λαιμό το καλοκαίρι», λέει ο δρ Φαμπρίζιο Πρεγκλιάσκο, ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου. Συνιστά λοιπόν στους πάσχοντες από χρόνια ή υποτροπιάζοντα ωτορινολαρυγγολογικά προβλήματα να αποφεύγουν τους κλιματιζόμενους χώρους, διότι ο κίνδυνος υποτροπής είναι πολύ μεγάλος.

Τα βρώμικα κλιματιστικά μπορεί, επίσης, να γίνουν εστία επικίνδυνων μικροβίων, όπως η λεγιονέλα, που θεωρούνται αιτία σπάνιας αλλά σοβαρής πνευμονίας. Πάντως, η λεγιονέλα είναι συνηθέστερη σε κτίρια με συστήματα κλιματισμού και όχι σε μεμονωμένα σπίτια.

Μάτια και πόνοι

Τα κλιματιστικά που μπαίνουν σε… πολικές θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσουν επίσης ξηρότητα του δέρματος και να ευνοήσουν την εμφάνιση ερεθισμού των ματιών και φλεγμονής (επιπεφυκίτιδα ή βλεφαρίτιδα) εξαιτίας της ανεμπόδιστης κυκλοφορίας των μικροβίων στα μάτια.

Για να αποφύγετε την ξηρότητα απαραίτητο είναι να πίνετε καθημερινά άφθονα υγρά, ακόμη και αν δεν διψάτε. Χρειάζεστε τουλάχιστον δύο λίτρα υγρά την ημέρα, αλλά δροσερά και όχι παγωμένα, ούτως ώστε να απορροφώνται καλά από τον οργανισμό.

Και σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, το ψύχος μπορεί να αποτελέσει και αιτία πόνων στην πλάτη ή σε άλλα σημεία του σώματος. «Οταν εκτιθέμεθα στο κρύο, συσπώνται αμυντικά οι μύες της πλάτης, του αυχένα ή ακόμη και του προσώπου, με συνέπεια πόνο στη μέση ή αυχενική κεφαλαλγία», εξηγεί ο δρ Βίτο Μαρσίκο, ορθοπεδικός – φυσικοθεραπευτής στο Ιδρυμα Maugeri. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για όσους έχουν προδιάθεση στην εμφάνιση τέτοιων προβλημάτων, επειδή πάσχουν από ανάλογα προβλήματα, όπως η αρθρίτιδα ή η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου. Στους ασθενείς αυτούς ακόμη και η σύντομη έκθεση σε πολύ κρύο αέρα μπορεί να έχει δυσάρεστα επακόλουθα.

Ο πόνος εξαιτίας του κλιματιστικού συνήθως υποχωρεί σε λίγες ημέρες, αλλά μπορεί να χρειασθεί και παυσίπονα ή/και μυοχαλαρωτικά φάρμακα. Αν πάντως δεν βελτιωθεί σε τρεις-τέσσερις ημέρες, πρέπει να αξιολογηθεί από έναν γιατρό.

Για να προστατευθείτε, να φοράτε ρούχα από φυσικά υφάσματα (βαμβάκι, λινό) και όχι από συνθετικά, για να μην ιδρώνετε πολύ και «παγώνει» ο ιδρώτας επάνω σας ευνοώντας τους μυϊκούς σπασμούς. Φροντίστε, επίσης, να μη σας «χτυπάει» ποτέ ο αέρας του κλιματιστικού.

Τελευταία Νέα