Η περιπέτεια του κινηματογραφικού «Καζαντζάκη» ξεκινά λίγο πριν από το μεγάλο ταξίδι του Κίνα. Δεν είχε τελειώσει την «Αναφορά στον Γκρέκο» και βάλθηκε, προτού φύγει, να τη βάλει σε τάξη και να γράψει τον πρόλογο. Ετσι βουτάει το σενάριο του Γιάννη Σμαραγδή στους κύκλους της ζωής του συγγραφέα –ακόμη πολλοί θεωρούν, λανθασμένα, ότι τελικά αφορίστηκε για τον «Τελευταίο πειρασμό» –από τεσσάρων ετών παιδί στο σπίτι του στην Κρήτη. Το οποίο βρίσκεται στη μία ακμή ισοσκελούς τριγώνου που ορίζεται και από το σπίτι του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου – Γκρέκο και από εκείνο του ίδιου του σκηνοθέτη (γοητευτική σύμπτωση!).

Στις διαδρομές του Καζαντζάκη, όπου τον οδήγησε, όπως λέει, «η κρητική ματιά του» ρίχνεται και ο Γιάννης Σμαραγδής για να καταλήξει και να συνοψίσει κινηματογραφικά εκείνο που έλεγε ο συγγραφέας: Εδώ είναι ο ανήφορος που όλοι θα ανεβούμε, αλλά πρέπει να τον ανεβούμε με αξιοπρέπεια και ανδρεία. Οι διαδρομές αυτές θα μεταφέρουν τα γυρίσματα από το επόμενο καλοκαίρι στην Κίνα και αλλού.

Οσο για τους ηθοποιούς; Ο σκηνοθέτης διέψευσε μιλώντας στα «ΝΕΑ» τα περί ενσάρκωσης του Καζαντζάκη από τον Γιώργο Κιμούλη, ενώ τόνισε ότι η βιογραφική αυτή ταινία θα είναι τούτη τη φορά στα ελληνικά και κατά κύριο λόγο θα συμμετέχουν έλληνες ηθοποιοί. «Ξένοι θα υποδυθούν πρόσωπα όπως ο μεταφραστής και κριτικός του «Time» Κίμων Φράιερ, ο εκδότης Σούστερ, αλλά και ο Ζυλ Ντασσέν, ο οποίος μαζί με τη Μελίνα είχε συναντήσει τον Καζαντζάκη στο Παρίσι για να του ζητήσει τα δικαιώματα για το «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» για την ταινία «Celui qui doit morir». Ο συγγραφέας είχε σοβαρές αντιρρήσεις στο σενάριο και επειδή ο Ντασσέν ή Ντασσενάκης, όπως τον έλεγε ο Καζαντζάκης (συνήθιζε να βάζει σε όλους την κρητική κατάληξη -άκης), επέμενε, του είπε: Δεν είσαι μόνον Ντασσενάκης, αλλά και γκανγκστεράκης!».

«Τα έργα τα ακολουθούμε, δεν τα κάνουμε», έλεγε ο Καζαντζάκης και ο συντοπίτης του Γιάννης Σμαραγδής αυτό ακριβώς θέλει οραματιζόμενος, όπως είπε στα «ΝΕΑ», μιαν άλλη Ελλάδα που αποφασίζει να βάλει κάτω το κεφάλι και να κάνει το θαύμα και στα δύσκολα –στις ανηφόρες. «Φαίνεται ότι είναι το έργο που μπορεί να κλείσει τη ζωή μου», πρόσθεσε, «αυτή η ταινία χαράς και θετικής αύρας».