Η οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα φέρνει δραματικές ανακατατάξεις και στην αγορά ακινήτων, ειδικά στα ενοίκια διαμερισμάτων και επαγγελματικής στέγης. Αποδίδοντας την εικόνα αυτή στελέχη της αγοράς μιλούν για μειώσεις ενοικίων που σε ετήσια βάση σε σχέση με πέρυσι αυτή την περίοδο φθάνουν έως και στο 30% σε όλες τις μεγάλες πόλεις: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα.
Στέλεχος μεγάλου μεσιτικού γραφείου στη Θεσσαλονίκη χαρακτηρίζει την αγορά απρόβλεπτη, με την έννοια ότι εκτός από τη γενική τάση, που είναι οι σταθεροί ρυθμοί μείωσης των ενοικίων, το κάθε νέο συμβόλαιο που υπογράφεται έχει τις δικές του παραμέτρους οι οποίες καθορίζουν το ύψος του.
Για παράδειγμα, στην ίδια εμπορική περιοχή κατάστημα ίδιας επιφανείας μπορεί να ενοικιαστεί με μικρότερο ενοίκιο σε σύγκριση με όμορο κατάστημα με τα ίδια δεδομένα. Και αυτό επειδή ο ιδιοκτήτης του ακινήτου έκρινε ότι ο νέος ένοικος είναι φερέγγυος και θα εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του, κάτι που είναι προτιμότερο από ένα μεγαλύτερο μεν, αλλά όχι και τόσο σίγουρο ενοίκιο. Μία ακόμη παράμετρος που διαμορφώνει το ύψος του ενοικίου σε διαμερίσματα και επαγγελματικές στέγες είναι η οικονομική αντοχή των ιδιοκτητών, οι οποίοι σε σημαντικό ποσοστό δεν αντέχουν οικονομικά το μακροχρόνιο λουκέτο στα ακίνητά τους και θέλουν να τα ενοικιάσουν άρον άρον λόγω του χαρατσιού και άλλων επιβαρύνσεων που είναι υποχρεωμένοι να καταβάλλουν.
Σε κάθε περίπτωση η μεγαλύτερη μείωση σημειώνεται στην επαγγελματική στέγη. Για παράδειγμα, σε κεντρικό εμπορικό πεζόδρομο της Πάτρας πριν από δύο χρόνια εμπορικό ακίνητο 350 τ.μ. ενοικιαζόταν 10.000 ευρώ, ενώ σήμερα το ίδιο κατάστημα ενοικιάζεται 4.500 ευρώ.
Σε αυτό το περιβάλλον, στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας η πτωτική πορεία των ενοικίων επαγγελματικής στέγης και διαμερισμάτων συνεχίζεται. Στην περυσινή πτώση, η οποία έφθανε έως και στο 40%, προστίθεται εφέτος ένα επιπλέον ποσοστό της τάξεως του 15% κατά μέσον όρο το πρώτο τρίμηνο του έτους. Αυτό σημαίνει ότι σωρευτικά από τις αρχές του 2012, τα δύο τελευταία χρόνια, τα ενοίκια επαγγελματικής στέγης και διαμερισμάτων έχουν συρρικνωθεί περίπου κατά 45%.
Είναι σαφές ότι οι μεγαλύτερες ποσοστιαίες μειώσεις αφορούν τα μεγάλα και ακριβά διαμερίσματα, τα οποία αποφεύγουν λόγω της κρίσης οι ενοικιαστές. Ετσι, σε διαμέρισμα επιφανείας 120 τ.μ. και άνω οι μειώσεις φθάνουν ακόμη και στο 50%.
Οι τιμές. Σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα που έγινε για το πρώτο τρίμηνο του 2013 με τη συμμετοχή των γραφείων του δικτύου της Remax στην Ελλάδα, η πλειονότητα των ενδιαφερομένων αναζητεί σπίτι με τιμή ενοικίασης κάτω των 500 ευρώ (με εμβαδόν κατά μέσον όρο 70-100 τ.μ.).
Σύμφωνα με την έρευνα, στην Αττική οι τιμές των ακινήτων προς ενοικίαση κυμαίνονται κατά μέσον όρο ελάχιστα κάτω των 5 ευρώ έως λίγο πάνω από 7 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με κατώτατη τιμή τα 3 ευρώ σε Καμίνια, Νεάπολη – Εξάρχεια και ανώτατη τα 11 ευρώ στην Εκάλη και στο Παλαιό Ψυχικό.
Στη Θεσσαλονίκη, αντίστοιχα, οι μέσες τιμές κυμαίνονται από 3,5 έως 5 ευρώ ανά τ.μ., με τις χαμηλότερες να παρατηρούνται στις δυτικές συνοικίες (Αμπελόκηποι, Σταυρούπολη, Εύοσμος, Κορδελιό, Ηλιούπολη και Πολίχνη) γύρω στα 2 ευρώ και τις υψηλότερες στην Παλιά Παραλία που αγγίζουν τα 10 ευρώ.
Στις επαρχιακές πόλεις οι τιμές κατά μέσον όρο ανά τ.μ. κυμαίνονται από 3 ευρώ έως 4,5 ευρώ. Οι χαμηλότερες τιμές παρατηρούνται στη Λαμία (2 ευρώ) και οι υψηλότερες στην Καλαμάτα (7 ευρώ ανά τ.μ.).
Τα πλεονεκτήματα. Ενα ακίνητο για να προσελκύσει ενοικιαστές σε συνθήκες κρίσης, εκτός από το ύψος του μισθώματος, πρέπει να έχει και άλλα πλεονεκτήματα που διαμορφώνουν το συνολικό κόστος ενοικίασης: π.χ., αν ένα σπίτι διαθέτει φυσικό αέριο, έχει πολλαπλάσιες πιθανότητες να προτιμηθεί από κάποιο άλλο διαμέρισμα ίσων τετραγωνικών στην ίδια περιοχή το οποίο χρησιμοποιεί πετρέλαιο.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο μεσιτικού γραφείου στη Θεσσαλονίκη Νίκο Κυρούδη, η ακριβή πλέον βενζίνη παίζει και αυτή τον ρόλο της στην επιλογή κατοικίας, οπότε όσο πιο κοντά βρίσκεται στον χώρο δουλειάς τόσο πιο ελκυστικό είναι το διαμέρισμα. Μάλιστα, σύμφωνα με τον Γιώργο Ανδρικόπουλο, ο οποίος διατηρεί μεσιτικό γραφείο στη Πάτρα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που ξενοικιάζουν το διαμέρισμα όπου διέμεναν μέχρι σήμερα προκειμένου να έλθουν πιο κοντά στο κέντρο της πόλης όπου βρίσκονται τα σχολεία των παιδιών τους ή η εργασία τους.
