Είτε συνιστά «προειδοποίηση προς την Ευρώπη», όπως διαπιστώνει η Süddeutsche Zeitung, είτε κάνει την «Ευρώπη να χάνει την υπομονή της», όπως πιστεύει η Libre Belgique, ή ερμηνεύεται ως διαμαρτυρία εναντίον της λιτότητας, όπως γράφουν οι περισσότερες εφημερίδες, το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών προκαλεί μια πολύ συγκεκριμένη γκάμα συναισθημάτων εκτός ιταλικών συνόρων: ξεκινά από την απλή ανησυχία και φτάνει ως έναν σχεδόν ανεξέλεγκτο τρόμο. Είναι σαν μια τρακαρισμένη Φεράρι να τρέχει ακυβέρνητη σε μια κατηφόρα, στο τέλος της οποίας βρίσκεται ένα ετοιμόρροπο σπίτι. Οι πανικόβλητοι ένοικοι βλέπουν τον κίνδυνο να έρχεται αλλά δεν ξέρουν τι να κάνουν για να τον αποτρέψουν.
ΘΑ ‘ΠΡΕΠΕ να ρίξει κανείς μια ματιά στους φλεγματικούς Times για να δει μια διαφορετική προσέγγιση. Το καλύτερο που μπορεί να πει κανείς για τις ιταλικές εκλογές, σημειώνει η βρετανική εφημερίδα, είναι ότι το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι και χειρότερο. Να είχε κερδίσει, ας πούμε, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Η πολυτέλεια της απόστασης επιτρέπει στην εφημερίδα να εφοδιαστεί με ρεαλισμό: ή η Γερμανία θα συνεχίσει να δίνει χρήματα στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου προκειμένου να εξισορροπήσουν τα δημοσιονομικά τους μεγέθη ή οι Νοτιοευρωπαίοι θα προχωρήσουν σε επώδυνες μεταρρυθμίσεις. Η πρώτη επιλογή βρίσκει αντίθετους τους Βόρειους, η δεύτερη τους Νότιους. Η πρόταση που διατυπώνεται στο κύριο άρθρο της εφημερίδας για την άρση του αδιεξόδου είναι ένας βρετανογερμανικός άξονας που θα ηγείται μιας ευρύτερης συμμαχίας Βορείων και η συγκρότηση της οποίας «θα ωφελήσει ασφαλώς και τους Νότιους».
Η ΑΠΟΣΤΑΣΗ, όμως, δεν προσφέρει μόνο την πολυτέλεια της ψύχραιμης ματιάς. Μπορεί να σε παγιδεύσει σε μια μανιχαϊστική οπτική που σε εμποδίζει να διακρίνεις τις πραγματικές διαστάσεις της μεγάλης εικόνας. Χρειάζεται και μια ματιά από μέσα, μια εσωτερική ανάγνωση πριν καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα ότι οι Ιταλοί «εξέλεξαν δύο κλόουν», όπως δήλωσε χθες –καθόλου ψύχραιμα –ο υποψήφιος καγκελάριος των γερμανών Σοσιαλδημοκρατών Πέερ Στάινμπρουκ. Αυτή τη ματιά μάς προσφέρει η Μπάρμπαρα Σπινέλι από τη Repubblica. Η ιταλίδα αρθρογράφος καταθέτει μια διαφορετική πρόταση. Πρέπει να καθαρίσουμε –λέει –την ιταλική ψήφο από τα κλισέ, τα σλόγκαν, τις έτοιμες λέξεις. Πρέπει να δούμε εάν αυτό που καταγγέλλεται ως λαϊκισμός είναι πράγματι λαϊκισμός, εάν η λιτότητα είναι όντως ο μόνος τρόπος για να αποκαταστήσει κανείς το ευρωπαϊκό του πρεστίζ, μια αδιαπραγμάτευτη υποχρέωση προς τις επόμενες γενιές. Η Σπινέλι άκουσε έναν από τους πιο έγκυρους πολιτικούς αναλυτές στη χώρα της να δηλώνει ότι κανένας δεν μπορεί να προβλέψει ποιο θα είναι το επόμενο κεφάλαιο στην Ιστορία της Ιταλίας. Της φάνηκε κάπως σαστισμένος. Είναι όμως ένα υγιές σάστισμα: μπροστά στο κατακλυσμιαίο γεγονός η κρίση αναστέλλεται. Εάν η πληθωρική ορμή του Μπέπε Γκρίλο και η φορολογική εξέγερση του Μπερλουσκόνι ήταν μόνο ένας καταστρεπτικός άνεμος η Ιστορία θα ήταν προβλέψιμη. Αλλά δεν είναι ποτέ.