Καθώς τα σχέδια διάσωσης πέφτουν στο κενό το ένα μετά το άλλο, οι Πολύ Σοβαροί Ανθρωποι της Ευρώπης – που είναι, αν είναι δυνατόν, ακόμη πιο πομπώδεις και αφοσιωμένοι στα συμφέροντά τους απ’ ό,τι οι αμερικανοί ομόλογοί τους – μοιάζουν ολοένα και πιο γελοίοι. Ας μιλήσουμε κατ’ αρχάς για τις γκάφες που με κάνουν τελευταία να μουρμουρίζω το παιδικό τραγουδάκι «Υπάρχει μια τρύπα στον κουβά μου».

Για όσους δεν ξέρουν το τραγούδι, μιλάει για έναν τεμπέλη αγρότη που παραπονιέται για την εν λόγω τρύπα και η γυναίκα του τού λέει να την επισκευάσει. Ομως ό,τι του λέει να κάνει, προκύπτει ότι απαιτεί και μια προηγούμενη δράση και, τελικά, του λέει να βγάλει λίγο νερό από το πηγάδι. «Μα υπάρχει μια τρύπα στον κουβά μου, αγαπητή Λίζα, αγαπητή Λίζα».

Τι σχέση έχει αυτό με την Ευρώπη; Αυτή τη στιγμή, η Ελλάδα, όπου άρχισε η κρίση, δεν είναι πλέον παρά μια θλιβερή δευτερεύουσα υπόθεση. Ο σαφής και παρών κίνδυνος προέρχεται από την Ιταλία, την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ζώνης του ευρώ. Οι επενδυτές, φοβούμενοι πιθανή πτώχευση, ζητούν υψηλότερα επιτόκια για το ιταλικό χρέος. Κι αυτά τα υψηλά επιτόκια, αυξάνοντας το βάρος της εξυπηρέτησης του χρέους, καθιστούν πιο πιθανή την πτώχευση.

Είναι ένας φαύλος κύκλος, στον οποίο ελλοχεύει ο κίνδυνος οι φόβοι για πτώχευση να μετατραπούν σε αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Για να σωθεί το ευρώ, η απειλή αυτή πρέπει να ελεγχθεί. Πώς όμως; Η απάντηση πρέπει να περιλάβει τη δημιουργία ενός ταμείου που μπορεί, αν χρειαστεί, να δανείσει στην Ιταλία (και στην Ισπανία, η οποία απειλείται επίσης) αρκετά χρήματα ώστε να μη χρειαστεί να δανειστεί με αυτά τα υψηλά επιτόκια. Ενα τέτοιο ταμείο πιθανόν να μη χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί, αφού απλώς η ύπαρξή του θα πρέπει να βάλει τέλος στην κύκλο του φόβου. Ομως η δυνατότητα για πραγματικά μεγάλης κλίμακας δανεισμό, σίγουρα άνω του ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ, πρέπει να υπάρχει.

Και ιδού το πρόβλημα: όλες οι προτάσεις για τη δημιουργία ενός τέτοιου ταμείου απαιτούν τελικά υποστήριξη από μεγάλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι υποσχέσεις των οποίων στους επενδυτές πρέπει να είναι αξιόπιστες για να λειτουργήσει το σχέδιο. Ομως η Ιταλία είναι μία από αυτές τις μεγάλες κυβερνήσεις• δεν μπορεί να επιτύχει μια διάσωση δανείζοντας χρήματα στον εαυτό της. Και η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ζώνης του ευρώ, μοιάζει τελευταία κλονισμένη, προκαλώντας φόβους ότι η δημιουργία ενός μεγάλου ταμείου διάσωσης, με αύξηση ουσιαστικά του γαλλικού χρέος, μπορεί απλώς να έχει ως συνέπεια την προσθήκη της Γαλλίας στις χώρες που αντιμετωπίζουν κρίση. Υπάρχει μια τρύπα στον κουβά, αγαπητή Λίζα, αγαπητή Λίζα.

Τελευταία Νέα