Κόντρα μεταξύ τραπεζιτών από τη μία πλευρά και Τραπέζης της Ελλάδος και κυβέρνησης από την άλλη έχει ξεσπάσει με αφορμή το πακέτο των 28 δισ. ευρώ και τα νομοσχέδια για τη στήριξη των δανειοληπτών.

Τις τελευταίες εβδομάδες οι τραπεζίτες ουσιαστικά βρίσκονται στο απόσπασμα. Αφ΄ ενός κατηγορούνται για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν την κρατική ενίσχυση και ότι ενδιαφέρονται κυρίως για το ύψος της κερδοφορίας τους και, αφ΄ ετέρου, πιέζονται να αποδεχθούν τις ρυθμίσεις που προβλέπονται στα κυβερνητικά σχέδια για την προστασία των υπερχρεωμένων νοικοκυριών.

Η κόντρα αναμένεται να ενισχυθεί τους αμέσως επόμενους μήνες, όταν η Τράπεζα της Ελλάδος θα ζητήσει από τις τράπεζες να εμφανίσουν- λόγω της κρίσης- μεγαλύτερες προβλέψεις επισφαλών δανείων στους ισολογισμούς τους, που συνεπάγεται μείωση της κερδοφορίας τους.

Το μεγάλο κόλπο με τα ομόλογα

Η βασική κόντρα ανάμεσα στις εμπορικές τράπεζες και την Τράπεζα της Ελλάδος αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι πρώτες χειρίστηκαν το πακέτο των 28 δισ. ευρώ. Ένα μεγάλο μέρος του πακέτου αφορούσε κρατικά ομόλογα, τα οποία οι τράπεζες μπορούσαν να «καταθέσουν» στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, προκειμένου να δανειστούν χρήματα με επιτόκιο 1%. Στη συνέχεια όμως οι ελληνικές τράπεζες, α ντί να ρίξουν τα χρήματα αυτά στις αγορές με τη μορφή νέων δανείων, επέλεξαν να αγοράσουν κρατικά ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, το επιτόκιο των οποίων κυμαίνεται ανάμεσα στο 5% και το 6%. Έτσι, καταγράφουν σημαντικότατα- και χωρίς ρίσκο- κέρδη καταστρατηγώντας, ωστόσο, τη λογική του κυβερνητικού πακέτου στήριξης.

Η υψηλή αυτή κερδοφορία αποτυπώθηκε στα αποτελέσματα του εξαμήνου και αναμένεται να συνεχιστεί στο εννεάμηνο δίνοντας παράλληλα σημαντική ώθηση και στις μετοχές τους. Έτσι, με «μαξιλάρι» τα κέρδη αυτά, οι διοικήσεις των τραπεζών φιλοδοξούν τώρα να αποπληρώσουν το πακέτο στήριξης, γεγονός που θα τους «λύσει τα χέρια» επιτρέποντάς τους από το 2010 να διανείμουν παχυλά μερίσματα με βασικούς αποδέκτες τους μετόχους. Χτύπησε καμπανάκι η ΕΚΤ

Η πρακτική αυτή δεν πέρασε απαρατήρητη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς οι ελληνικές τράπεζες έχουν ξεπεράσει προ πολλού τα χρήματα που δικαιούνται από την ευρωπαϊκή δεξαμενή κεφαλαίων. Η ΕΚΤ, με τη σειρά της, χτύπησε καμπανάκι στην Τράπεζα της Ελλάδος, ο διοικητής της οποίας κ. Γ. Προβόπουλος έσπευσε να κάνει αυστηρές συστάσεις στους Έλληνες τραπεζίτες, προκειμένου να σταματήσουν την πρακτική αυτή. Μάλιστα, την τελευταία μόλις εβδομάδα δύο μεγάλες τράπεζες ανακοίνωσαν ότι επιστρέφουν μέρος των χρημάτων που δανείστηκαν από την ΕΚΤ.

Οι συστάσεις Προβόπουλου σχετίζονται όμως και με την αύξηση των επισφαλειών που τους τελευταίους μήνες τείνει να λάβει εφιαλτικές διαστάσεις. Η κερδοφορία που αποκόμισαν οι τράπεζες από το «παιχνίδι» με τα ομόλογα κρύβει κάτω από το χαλί το μεγάλο πρόβλημά τους, το οποίο δεν είναιάλλο από τα «κόκκινα» δάνεια, τα οποία πολλαπλασιάζονται μέρα με την ημέρα. Και, καθώς οι τράπεζες έχουν κλείσει τους κρουνούς της ρευστότητας, οι επισφάλειες γίνονται ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι του χαρτοφυλακίου τους.

Σε αυτό το περιβάλλον, η Τράπεζα της Ελλάδος πιέζει τους τραπεζίτες να γράψουν στα βιβλία τους όλο και υψηλότερες προβλέψεις, γεγονός όμως το οποίο «ροκανίζει» την κερδοφορία τους και αμαυρώνει την εικόνα των μετοχών τους στο Χρηματιστήριο, τροφοδοτώντας κατ΄ αυτόν τον τρόπο την κόντρα.

Κόντρα και με την κυβέρνηση

Το δεύτερο μέτωπο των τραπεζιτών είναι αυτό που άνοιξε με την κυβέρνηση και αφορά τα νομοσχέδια για την προστασία των δανειοληπτών. Οι τραπεζίτες αντιδρούν στο ενδεχόμενο «αμνηστίας» απέναντι στα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και σε κάθε περίπτωση επιθυμούν να επιβάλλεται ουσιαστικός αποκλεισμός από τον δανεισμό για όσους ρυθμίσουν τις οφειλές τους.

Όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, ο λόγος για τον οποίο αντιδρούν είναι ο φόβος ότι με την εφαρμογή των μέτρων οι δανειολήπτες θα πάρουν λάθος μήνυμα και θα σταματήσουν να αποπληρώνουν τις οφειλές τους, υπολογίζοντας ότι θα ενταχθούν στην ευνοϊκή ρύθμιση.

Από την πλευρά της- και με «όπλο» το πακέτο στήριξης των 28 δισ. ευρώ- η κυβέρνηση πιέζει τις τράπεζες να αποδεχθούν- έστω και ύστερα από διαπραγμάτευση- τους όρους αυτούς, προκειμένου να δοθεί ανάσα στα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.

Αντιδρούν στην «αμνηστία» υπερχρεωμένων νοικοκυριών και επιθυμούν τον αποκλεισμό από τον δανεισμό όσων ρυθμίσουν τις οφειλές τους

Και στο… βάθος αυξήσεις επιτοκίων


Το αποτέλεσμα των δύο μετώπων που έχουν ανοίξει αυτή τη στιγμή οι τράπεζες επηρεάζει σημαντικά και τους δανειολήπτες. Με πρόσχημα την αύξηση των δανείων σε καθυστέρηση αλλά και το μεγαλύτερο ρίσκο που αναλαμβάνουν, δεν αποκλείεται τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ανεβάσουν το κόστος χρήματος, ειδικά στην καταναλωτική πίστη, προκειμένου να διατηρήσουν την κερδοφορία τους.

Παράλληλα, αναμένεται να κλείσουν ακόμα περισσότερο τις στρόφιγγες του δανεισμού, απορρίπτοντας ακόμα και οκτώ στις 10 νέες αιτήσεις καταναλωτικών δανείων ή ζητώντας υπερβολικές εγγυήσεις από τους υποψήφιους πελάτες τους, προκειμένου να χορηγήσουν το δάνειο. Με τον τρόπο αυτό όμως εντείνουν το πρόβλημα της ασφυξίας προκαλώντας φαύλο κύκλο στην ήδη πιεσμένη αγορά.

Τελευταία Νέα