«Πράσινο; Ποιο πράσινο; Ακόμη και κι αυτήν τη μικρή πλατεία (σ.σ: απέναντι από την οδό Χαράς) μόνοι μας τη φτιάξαμε, με τη βοήθεια παιδιών που παρακολουθούσαν πρόγραμμα απεξάρτησης σε Θεραπευτική Κοινότητα.

Καθημερινά προσπαθούμε οι κάτοικοι να ποτίζουμε με λάστιχο και το τελευταίο ίχνος πρασίνου που έχει απομείνει…».


O 36 χρόνος Βαγγέλης Δαλιδάς είναι κάτοικος στην περιοχή Μαρκόνι. Βρίσκεται στην καρδιά τού Ελαιώνα και είναι από τις λίγες περιοχές που δεν τις έχουν εγκαταλείψει ακόμη οι κάτοικοί τους. Εδώ ζουν περίπου 100 οικογένειες οι οποίες με βάση τα σχέδια που κατά διαστήματα έχουν εκπονηθεί για τον Ελαιώνα, θα έπρεπε να περπατάνε μέσα στο πράσινο (!). Αντίθετα, κάθε φορά που βρέχει και ξεχειλίζουν οι βόθροι, η περιοχή πνίγεται στα λύματα, αφού δεν υπάρχει ούτε αποχετευτικό δίκτυο…

Στην αρχαιότητα την περιοχή την έλεγαν «κάλλιστον προάστιον». Ήταν μια ελαιόφυτη κοιλάδα που εκτεινόταν από τους πρόποδες της Πάρνηθας, της Πεντέλης και του Υμηττού και έφτανε μέχρι το Δαφνί, τον Πειραιά και το Φάληρο ακολουθώντας παράλληλη πορεία με τον Κηφισό, το σημαντικότερο από την αρχαιότητα ποτάμι της Αττικής. Οι λαχανόκηποι του Ρέντη αποτελούσαν τη νότια άκρη του Ελαιώνα.

Με βάση το τελευταίο σχέδιο (Π.Δ. ΄95/ υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Κώστας Λαλιώτης) στον Ελαιώνα έπρεπε σήμερα να υπάρχει ένας πνεύμονας πρασίνου που θα κάλυπτε μια έκταση περίπου 3.500 στρεμμάτων. Μάλιστα, σύμφωνα με του ειδικούς η ανάπλασή του θα συνέβαλε στη διαμόρφωση του τοπικού κλίματος. Η διάταξη της περιοχής από βορειοανατολικά προς νοτιοδυτικά και η κατάληξή της στη θάλασσα επιτρέπουν την καλύτερη κυκλοφορία των βοριάδων και της θαλασσινής αύρας.

Το «πράσινο όραμα» πάντως έμεινε στα χαρτιά και, σήμερα οι κάτοικοι αποκαλούν τον Ελαιώνα «χαβούζα», αφού στο μεγαλύτερο μέρος του λειτουργεί ως αλάνα απόρριψης αποβλήτων από τις μάντρες, τις αποθήκες, τα αμαξοστάσια και τα πρακτορεία μεταφορών που είναι διάσπαρτα σε όλη την περιοχή.

Αυτό που χαρακτηρίζει πλέον όλη την περιοχή του Ελαιώνα είναι η οικοδομική αναρχία και η έλλειψη κάθε ζωτικού χώρου. Δεν υπάρχει χώρος ούτε για περπάτημα αφού τα πεζοδρόμια είναι… άγνωστο είδος στην περιοχή. Η κυκλοφορία στην Αγία Άννης- από τους λίγους δρόμους στον Ελαιώνα που έχουν πινακίδεςγίνεται με ιδιαίτερη δυσκολία αφού δεκάδες φορτηγά αυτοκίνητα σχηματίζουν συνεχώς ουρές, ενώ οι λακκούβες… καραδοκούν. Την ίδια ώρα, το ρέμα του Προφήτη Δανιήλ- παραπόταμος του Κηφισού- που κατά τους ειδικούς αποτελεί «μοχλό» ανασύστασης του βιότοπου, έχει μετατραπεί σε αποδέκτη λυμάτων των περίπου 2.000 βιομηχανιών και βιοτεχνιών που είναι συγκεντρωμένες στην περιοχή και, θα έπρεπε- στη συντριπτική τους πλειονότητα- να είχαν ήδη μετεγκατασταθεί σε άλλες βιομηχανικές ζώνες. Με το Π.Δ. του 1995 προτείνεται συνεχής ροή χώρων πρασίνου σε ολόκληρη την περιοχή και στους 5 δήμους (Αθηναίων, Αιγάλεω, Ταύρου, Ρέντη και Περιστερίου) όπου ανήκει διοικητικά ο Ελαιώνας. Χώροι πρασίνου προτείνονται επίσης κατά μήκος των μεγάλων αξόνων, στα σημεία επαφής της περιοχής με πυρήνες κατοικίας.

Σύμφωνα με το σχέδιο εάν υπολόγιζε κανείς πράσινο και ελεύθερους χώρους μαζί, τότε θα υπήρχε μια ελεύθερη έκταση 6.000 στρεμμάτων στην καρδιά του Λεκανοπεδίου.

«Χαμένη ευκαιρία οι Ολυμπιακοί Αγώνες»


Για αρκετούς οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας αποτέλεσαν «χαμένη ευκαιρία» αφού, χωρίς την κατασκευή καμιας ολυμπιακής εγκατάστασης, δεν προχώρησε η κατεδάφιση παλαιών κτιρίων και η ανάπλαση.

«Η ευκαιρία χάθηκε στον δρόμο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες», υποστηρίζει και ο πρώην πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων κ. Τάκης Γεωργακόπουλος. «Η “προίκα” των περίπου 88 εκατομμυρίων ευρώ από το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ για την ανάπλαση του Ελαιώνα. Ο καθένας σήμερα κάνει ό,τι θέλει με ιδιωτική πολεοδόμηση. Δίνει για παράδειγμα την εισφορά σε γη, ακριβώς μπροστά από το σπίτι του φτιάχνει μια νησίδα πρασίνου και παρκάρει μπροστά το αυτοκίνητό του. Και οι δήμοι απλώς επικαλούνται την έλλειψη χρημάτων για να μην κάνουν τίποτα». «Ο Ελαιώνας αποτελεί τη χαμένη ευκαιρία του Λεκανοπεδίου να αποκτήσει έναν μεγάλο πνεύμονα πρασίνου», επισημαίνει ο καθηγητής τού Πανεπιστημίου Πειραιά, τομεάρχης ΥΠΕΧΩΔΕ του ΠΑΣΟΚ, κ. Γιάννης Μανιάτης. «Ωστόσο, τίποτα δεν έχει χαθεί ακόμη αφού οι χρήσεις γης είναι δεδομένες και το σχέδιο μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη».

Το «εργαλείο» σύμφωνα με το σχέδιο για τη δημιουργία χώρων πρασίνου ήταν κυρίως οι εισφορές σε γη αλλά και οι απαλλοτριώσεις.

Άβατο.

Όσο εύκολη είναι η πρόσβαση στην περιοχή, το εσωτερικό του Ελαιώνα είναι «άβατο» από την έλλειψη βασικών δρόμων.

«Η ύπαρξη τοπικών δρόμων και η ανάδειξη του ρέματος τού Προφήτη Δανιήλ είναι βασικό εργαλείο ανάπτυξης της περιοχής», αναφέρει ο καθηγητής Πολεοδομίας και Αντιπρύτανης του ΕΜΠ κ. Γιάννης Πολύζος, ενώ η πρώην πρόεδρος του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας κ. Αυγή Μαρκοπούλου, τονίζει: «Οι δήμοι δεν ενδιαφέρονται για πράσινο, αν δεν υπάρχουν δημότες. Και επιπλέον επικαλούνται έλλειψη χρημάτων για τη συντήρησή του».

Όπως αναφέρει ο δήμαρχος Ρέντη κ. Γιώργος Ιωακειμίδης, «χωρίς να ανοίξουν οι δρόμοι στο εσωτερικό του Ελαιώνα και χωρίς οικονομική βοήθεια, κανένας δήμος δεν μπορεί να κάνει τίποτα στον Ελαιώνα.