Πασχαλινό δωράκι

Σε μία επίδειξη ισχύος και προσπάθεια να κερδίσει τις εντυπώσεις προέβη χθες η Τεχεράνη, ανακοινώνοντας την απελευθέρωση των 15 Βρετανών ναυτών και πεζοναυτών που κρατούνταν, κατηγορούμενοι για καταπάτηση των χωρικών υδάτων του Ιράν.

OΜαχμούντ Αχμαντινετζάντ ανακοίνωσε ότι η Τεχεράνη απελευθερώνει τους 15 ως δώρο στους Βρετανούς για το Πάσχα, μέσα στο πνεύμα άδολης «ισλαμικής καλοσύνης».

Ο Ιρανός πρόεδρος δήλωσε ότι οι ναύτες θα παραδοθούν σήμερα στη βρετανική πρεσβεία και μετά θα μεταφερθούν στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης, όπου μια πτήση

Μ. ΑΧΜΑΝΤΙΝΕΤΖΑΝΤ

Παρασημοφόρησε τους άνδρες της ακτοφυλακής που συνέλαβαν τους 15 Βρετανούς στρατιώτες

θα τους μεταφέρει εκτός Ιράν. «Μολονότι έχουμε δικαίωμα να τους δικάσουμε, στο όνομα του προφήτη του Ισλάμ, οι 15 Βρετανοί στρατιωτικοί παίρνουν χάρη και προσφέρουμε την απελευθέρωσή τους ως δώρο στον βρετανικό λαό» δήλωσε ο Αχμαντινετζάντ. Ο Ιρανός πρόεδρος δήλωσε επίσης ότι λυπάται που το Λονδίνο δεν ήταν «αρκετά γενναίο για να παραδεχθεί το λάθος του να εισέλθει σε ιρανικά χωρικά ύδατα». Παρ΄ όλα αυτά ζήτησε από τον Βρετανό πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ «να μην τιμωρήσει τους στρατιώτες με την κατηγορία ότι το αποδέχθηκαν και είπαν την αλήθεια», ενώ τόνισε ότι η βρετανική κυβέρνηση δεσμεύτηκε σε επιστολή της ότι δεν θα επαναληφθούν οι παραβιάσεις των ιρανικών χωρικών υδάτων. «Όμως η απελευθέρωση (των Βρετανών στρατιωτικών) δεν συνδέεται με αυτή την επιστολή. Οφείλεται στην ισλαμική καλοσύνη», ανέφερε ο Ιρανός πρόεδρος. «Λυπούμαστε που τα βρετανικά στρατεύματα παραμένουν στο Ιράκ και που οι ναύτες τους συλλαμβάνονται στο Ιράν», είπε ο Αχμαντινετζάντ. Ο Μ. Αχμαντινετζάντ παρασημοφόρησε τους άνδρες της ακτοφυλακής που συνέλαβαν τους 15 Βρετανούς ναύτες και πεζοναύτες. Η τελετή

Προς τιμήν της απελευθέρωσης υπήρξε και τελετή. Εικόνες που μεταδόθηκαν από την κρατική τηλεόραση του Ιράν έδειξαν τους Βρετανούς ναύτες να συνομιλούν με τον Αχμαντινετζάντ στο προεδρικό μέγαρο κατά την τελετή απελευθέρωσής τους. Οι Βρετανοί ναύτες ευχαρίστησαν τον Αχμαντινετζάντ και δήλωσαν ευγνώμονες για τη χάρη που τους δόθηκε. Ο Ιρανός πρόεδρος τους ευχήθηκε «καλή τύχη» και χαριτολογώντας τους μίλησε για «υποχρεωτικές διακοπές στο Ιράν». Οι άνδρες δεν φορούσαν τις φθαρμένες στολές τους αλλά πολιτικά, ενώ η μοναδική γυναίκα μεταξύ τους φορούσε μπλε μαντήλι και σκούρο ροζ πουκάμισο.

Την είδηση της απελευθέρωσης των Βρετανών ναυτών χαιρέτισε ο Τόνι Μπλερ, αλλά και ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους. Η Μόσχα δήλωσε ότι η ρωσική κυβέρνηση θεωρεί την απόφαση του Ιρανού προέδρου ως μια «χειρονομία καλής θέλησης», ενώ η γερμανική προεδρία της Ε.Ε. εξέφρασε την ικανοποίησή της για την απελευθέρωση των Βρετανών. Οι συγγενείς των 15 Βρετανών υποδέχθηκαν τα νέα με ενθουσιασμό, αν και παραμένουν επιφυλακτικοί ώς τη στιγμή που οι 15 θα βρεθούν ξανά σε βρετανικό έδαφος.

«Να αλλάξει πρώτα η συμπεριφορά της Τεχεράνης»

ΟΙ ΗΠΑ ΑΝΕΦΕΡΑΝ χθες ότι εάν το Ιράν θέλει να αλλάξει η σχέση του με την Ουάσιγκτον και να υπάρξουν άμεσες επαφές μεταξύ τους, θα πρέπει η Τεχεράνη πρώτα να αναστείλει κάθε δραστηριότητα σχετική με τον εμπλουτισμό του ουρανίου.

«Η συμπεριφορά που πρέπει να αλλάξει είναι των Ιρανών και όχι των ΗΠΑ», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τομ Κέισι. Ο εκπρόσωπος απαντούσε σε προηγούμενη δήλωση του Ιρανού προέδρου Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, ο οποίος κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που έδωσε χθες είχε αναφέρει ότι αν η αμερικανική επίσημη στάση έναντι της χώρας του μεταβληθεί, τότε και η Τεχεράνη θα μπορούσε «να αναθεωρήσει» τη δική της έναντι των ΗΠΑ. Επίσης, στην ίδια συνέντευξη ο Ιρανός πρόεδρος υπογράμμισε ότι οι μεγάλες δυνάμεις δεν μπορούν να στερήσουν το Ιράν από το δικαίωμά του στην πυρηνική τεχνολογία, με την έκδοση αποφάσεων του ΟΗΕ, και σημείωσε ότι το Ιράν θα μπορούσε να προβεί σε αντίποινα για τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στις ιρανικές τράπεζες στο εξωτερικό από το Συμβούλιο Ασφαλείας. «Αν θέλουν να δημιουργήσουν προβλήματα (…) σε τμήματα της οικονομίας μας, όπως στις τράπεζες, θα προβούμε σε αντίποινα εκεί ή σε άλλους τομείς», είπε συγκεκριμένα. Ο Αχμαντινετζάντ εξαπέλυσε επίσης επίθεση κατά του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο δεν μπόρεσε να εμποδίσει την κατοχή του Ιράκ και τα εγκλήματα στην Παλαιστίνη. «Αν οι Δυτικοί δεν είχαν βοηθήσει τον Σαντάμ Χουσέϊν κατά του Ιράν, δεν θα ήταν υποχρεωμένοι να κάνουν πόλεμο για να τον ανατρέψουν και να θέσουν υπό κατοχή το Ιράκ», πρόσθεσε. «Οι ΗΠΑ, η Βρετανία και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη του Σαντάμ, προσφέροντάς του πληροφορίες, χημικά όπλα και άλλα», σημείωσε.

[ ΓΝΩΜΗ ] Το κλειδί

H απόφαση του Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ να αφήσει ελεύθερους τους 15 Βρετανούς ναυτικούς δείχνει τρία πράγματα για το καθεστώς στην Τεχεράνη. Πρώτον, η κορυφή του- κι εννοούμε τον ανώτατο ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ- δεν επιθυμεί να αρχίσει έναν μεγάλο καυγά με τη Δύση. Η διαμάχη αυτή δεν μοιάζει σε τίποτε με την κρίση των 444 ημερών, με τους Αμερικανούς ομήρους, το 1979, όταν ένα επαναστατικό καθεστώς προσπαθούσε να καθορίσει τα ιδεώδη του και να συσπειρώσει τους Ιρανούς. Αυτή τη φορά, το Ιράν μοιάζει τρομοκρατημένο από την υποστήριξη που εξασφάλισε η Βρετανία.

Δεύτερον, παρ΄ ότι εξακολουθούμε να μη γνωρίζουμε ποιος διέταξε τη σύλληψη, το καθεστώς βρίσκεται σε βαθιά σύγχυση και εσωτερική σύγκρουση.

Τρίτον, διευθέτησε αυτή τη διαμάχη με βάση τι κρίνει συμφέρον για το εσωτερικό της χώρας. Μπορεί να απέσπασε λιγοστό απτό κέρδος, αλλά αυτό δεν καθιστά την απελευθέρωση εξευτελιστική. Πολλοί Ιρανοί αποδέχθηκαν τη θεωρία πως το σκάφος έπλεε σε ιρανικά ύδατα· πολλοί θα πιστώσουν τον Αχμαντινετζάντ επειδή όρθωσε το ανάστημά του στους Βρετανούς και έπειτα εμφανίστηκε μεγαλόψυχος. Αυτό είναι το κλειδί στην ερώτηση τι επιζητούσε το Ιράν: σεβασμό και αναγνώριση της δύναμής του. Δύσκολα μπορεί κανείς να κατακρίνει τη βαθιά πίστη στο δικαίωμά του να συμμετάσχει στη διαχείριση του Ιράκ και της περιοχής, δυνάμει του μεγέθους και της μακράς ιστορίας του ως έθνους- κράτους.

Όμως παρ΄ όλο το αίσιο τέλος του, το επεισόδιο ήταν ένα μεγάλο βήμα προς τα πίσω στις σχέσεις του Ιράν με τον υπόλοιπο κόσμο. Τα αντανακλαστικά τού καθεστώτος κινούνται προς αντιπαράθεση πολύ πιο γρήγορα από όσο ήλπιζαν εκείνοι που προσπαθούν να «παλέψουν» μαζί του για το Ιράκ και τις πυρηνικές φιλοδοξίες του. Δεν μπορούμε να περιμένουμε από το Ιράν να παραδώσει τις συσκευές φυγοκέντρισης τόσο εύκολα, ως δεύτερο «δώρο».

© Τhe Τimes, 2007