Ο ΠΡΩΗΝ πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, σε μια ιδιαίτερα σημαντική ομιλία του (με την οποία εγκαινίασε τον θεσμό των ετήσιων διαλέξεων του Ομίλου Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Κοινωνίας μαςΟΠΕΚ- με γενικό τίτλο «Κοιτάζοντας προς το Μέλλον»), έθεσε το καίριο ζήτημα της «επαναπολιτικοποίησης της πολιτικής». Η φράση μπορεί βεβαίως να θεωρηθεί ότι περικλείει μια εσωτερική αντίφαση. Τι σημαίνει «επαναπολιτικοποίηση της πολιτικής»; Η πολιτική μπορεί να είναι α-πολιτική ή απο-πολιτικοποιημένη; Κι όμως, μπορεί. Και αυτό δείχνει η ελληνική, ευρωπαϊκή αλλά και ευρύτερη διεθνής εμπειρία. Η πολιτική, ως διαδικασία, μπορεί με άλλα λόγια να μην έχει ως αντικείμενο την ουσία, την «πολιτισμένη σύγκρουση» πάνω σε διαφορετικές επιλογές, την έκφραση διαφορετικών κοινωνικών συμφερόντων και την επίλυση προβλημάτων. Να μην έχει ως σημείο αναφοράς τον πολίτη και την κοινωνία. Μπορεί, δηλαδή, τελικά να μην έχει ως αφετηρία και κατάληξη την πραγματικότητα αλλά την εικόνα, το style, την επίφαση, τον αφοριστικό, γενικόλογο και ενίοτε θεολογικό λόγο της ασάφειας. Μπορεί ακόμη η πολιτική να μην έχει ως αντικείμενο τη σύγκρουση πάνω σε διαφορετικές κοινωνικές επιλογές, αλλά αρθρώνεται γύρω από επιμέρους ισχυρά οργανωμένα συμφέροντα, οικονομικά, επικοινωνιακά, κ.λπ. Με τον τρόπο αυτό η πολιτική αποπολιτικοποιείται. Δεν αναφέρεται και δεν καλύπτει την «πόλη»/κοινωνία. Δεν αφορά στον πολίτη και τα προβλήματά του. Γι΄ αυτό ο πολίτης αποξενώνεται από την πολιτική διαδικασία. Αισθάνεται εντελώς ανήμπορος να επηρεάσει την πολιτική διαδικασία. Έτσι δεν συμμετέχει αφού δεν βλέπει εναλλακτικές επιλογές ουσίας αλλά style έγχρωμο μεν, ομοιόμορφο δε στο σύνολο του πολιτικού και ιδεολογικού φάσματος. Φθάνει στο συμπέρασμα ότι «όλοι είναι ίδιοι». Επαναπολιτικοποίηση της πολιτικής σημαίνει επιστροφή στην ουσία, με συγκεκριμένες εναλλακτικές επιλογές, σχέδιο και στοχεύσεις. Επιστροφή στην πολιτική και την κοινωνία. Ο καθηγητής Ρ. Ginsborg στο βιβλίο του «Τhe Ρolitics of Εvery Day Life»- «Η Πολιτική της Καθημερινότητας» (Υale University Ρress, 2005) αναλύει τον ρόλο της «συμμετοχικής δημοκρατίας» και επισημαίνει διαδικασίες για την «επαναπολιτικοποίηση της πολιτικής» με τη σύμπραξη πολιτών και κοινωνίας. Αίτημα επιτακτικό και για την Ελλάδα…

Ο Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος του Δ.Σ. του ΟΠΕΚ

Τελευταία Νέα