Οι ένοπλοι…

… εμφανίστηκαν μπροστά στον ταξιτζή ένα βράδυ Παρασκευής του περασμένου

μήνα. «Δυστυχώς δεν πρόλαβα να ξεφύγω», λέει. Σήμερα νοσηλεύεται σε νοσοκομείο

του Κέιπ Τάουν με επτά σφαίρες στα πόδια. Μπορεί να χάσει το ένα του πόδι,

αλλά αυτό που κυρίως τον ανησυχεί είναι άλλο. «Μη δημοσιεύσεις το όνομά μου

στην εφημερίδα σου», λέει στον δημοσιογράφο των «Νιου Γιορκ Τάιμς». «Αν το

κάνεις, θα σε θεωρήσω υπεύθυνο για το θάνατό μου». Ίσως να είναι μια

μελοδραματική φράση, ίσως και όχι. Το βέβαιο είναι πως ύστερα από μερικά

χρόνια σχετικής ηρεμίας, στη Νότια Αφρική έχουν ξεσπάσει και πάλι οι λεγόμενοι

«πόλεμοι των ταξί».

Τις δύο τελευταίες…

… δεκαετίες, χιλιάδες Νοτιοαφρικανοί ιδιοκτήτες, οδηγοί ή επιβάτες ταξί

έχουν σκοτωθεί και πολλοί ακόμη έχουν τραυματιστεί σε ένα από τα πιο περίεργα

αντάρτικα που έχει γνωρίσει οποιαδήποτε χώρα. Στο αντάρτικο αυτό πολεμούν

αντίπαλα καρτέλ που ελέγχουν χιλιάδες μίνι λεωφορεία (γνωστά ως κόμπι) και

μεταφέρουν μεγάλο αριθμό επιβατών. Οι οδηγοί τους είναι στην πλειοψηφία τους

φτωχοί και ο ανταγωνισμός είναι άγριος. Πολλοί λειτουργούν παράνομα, άλλοι

εισβάλλουν στα δρομολόγια των αντιπάλων τους για να εισπράξουν όσο το δυνατόν

περισσότερα ναύλα. Τα καρτέλ μάχονται εδώ και χρόνια για τον έλεγχο των πιο

δημοφιλών δρομολογίων και των οδηγών που τα καλύπτουν. Μόνο στο Κέιπ Τάουν 25

άτομα έπεσαν φέτος θύματα αυτού του πολέμου.

Ο ανταγωνισμός…

… των καρτέλ έχει πολιτική διάσταση. Η κυβέρνηση του απαρτχάιντ απελευθέρωσε

τα κόμπι το 1987, με αποτέλεσμα χιλιάδες φτωχοί μαύροι να ριχτούν σ’ αυτή τη

δουλειά. Όσο φούντωνε ο ανταγωνισμός τόσο οι πράκτορες του απαρτχάιντ

υπέθαλπαν τη βία, επιδιώκοντας να σπείρουν τη διχόνοια. Το αποτέλεσμα ήταν να

σκοτωθούν πολλοί μαύροι, να οξυνθούν οι πολιτικές διαμάχες και να καταστραφούν

ολόκληρες γειτονιές. Όταν το απαρτχάιντ καταργήθηκε το 1994, η βία απέκτησε

άλλη μορφή. Οι ιδιοκτήτες των ταξί χωρίστηκαν σε ομάδες και οι ομάδες έδωσαν

τη θέση τους σε καρτέλ. Σύμφωνα με επίσημες στατιστικές, τη δεκαετία του ’90

σκοτώθηκαν περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι σε επιθέσεις που είχαν σχέση με τον

πόλεμο των καρτέλ. Όπως λέει η Τζάκι Ντιγκάρ, ειδικός για τους πολέμους των

ταξί, ο πραγματικός αριθμός των νεκρών μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος.

Η νέα κυβέρνηση…

… σημειώνει η Ντιγκάρ, δεν μπορεί να επιλύσει το πρόβλημα. «Η βιομηχανία των

μεταφορών χρειάζεται μεγάλο συντονισμό. Πρέπει να υπάρχουν τα κατάλληλα ταξί

στα σωστά μέρη, και υπάρχουν ώρες αιχμής και μη αιχμής. Όταν δεν μπορεί το

κράτος να ελέγξει αυτόν τον τομέα, αναλαμβάνουν να το κάνουν άλλα όργανα». Σε

ανάλυσή της που δημοσιεύτηκε το 2001, η Ντιγκάρ τονίζει ότι τα καρτέλ έχουν

μετατραπεί σε συμμορίες με τζίρο πολλών εκατομμυρίων δολαρίων. Ένα κύμα

δολοφονιών στα τέλη της δεκαετίας του ’90 περιόρισε κάπως τις εξουσίες των

καρτέλ και μείωσε τον ετήσιο αριθμό των νεκρών από χιλιάδες σε εκατοντάδες.

Όμως οι ανταγωνισμοί δεν σβήνουν εύκολα και ο πόλεμος έχει ξεσπάσει ξανά.