10 μύθοι και η αλήθεια για την Aντίσταση

Σε ένα δίτομο με χίλιες διακόσιες πενήντα σελίδες περικλείει ο Μανώλης

Γλέζος όλα τα μυστικά και τα ντοκουμέντα, τις εκατοντάδες οργανώσεις και

ομάδες, καθώς και τις ηρωικές πράξεις χιλιάδων Ελλήνων κατά την περίοδο της

Εθνικής Αντίστασης.

Ο αγωνιστής-θρύλος που καταδικάστηκε τρεις φορές σε θάνατο από το

εμφυλιοπολεμικό κράτος και γλίτωσε την εκτέλεση ύστερα από τις κινητοποιήσεις

χιλιάδων ανθρώπων σε όλον τον κόσμο, ο πρώην βουλευτής της ΕΔΑ και του ΠΑΣΟΚ,

πρώην διευθυντής του «Ριζοσπάστη» και της «Αυγής», ο ήρωας ο οποίος με τον

Απόστολο Σάντα κατέβασε επί Κατοχής τη ναζιστική σημαία από την Ακρόπολη,

ρίχνει φως με τα νέα του βιβλία στα άδυτα των αδύτων τής πιο ηρωικής, μετά την

Επανάσταση του 1821, περιόδου του σύγχρονου Ελληνισμού. Και αντιμετωπίζει,

μεταξύ πολλών άλλων, τους μύθους που πλάστηκαν εις βάρος του κύρους της

Εθνικής Αντίστασης και εις βάρος της Αριστεράς, ειδικότερα του KKE, που έπαιξε

τον καθοριστικό ρόλο στη συγκρότηση του EAM και του ΕΛΑΣ.

Στα δύο βιβλία του, τα οποία θα κυκλοφορήσουν με τον τίτλο «Εθνική Αντίσταση

1940-1945» από τις Εκδόσεις Στοχαστής, ξεγυμνώνει τον ρόλο των Βρετανών (π.χ.

στην καθυστέρηση της απελευθέρωσης νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και της

Κρήτης) και επικεντρώνει την προσοχή του πρωτίστως σε 10 μύθους για την

περίοδο αυτή. Και παρατηρεί:

«Μύθος 1ος: H Αντίσταση στην Ελλάδα ήταν απόρροια ενός πεινασμένου

λαού, ενέργεια απόγνωσης, απελπισίας…

Απάντηση: H Αντίσταση άρχισε από την πρώτη μέρα της Κατοχής σε

όλη την Ελλάδα, ως παθητική και ως ενεργητική, πριν αρχίσει η πείνα

(φθινόπωρο) και πριν από τον λιμό. Για να σωθεί ο λαός από την πείνα, οι

αγωνιστές, που αμύνονταν να μην αρπάξει ο κατακτητής τη σοδειά τους, άνοιγαν

τις αποθήκες και μοίραζαν τα τρόφιμα στους κατοίκους, πρόσφεραν τη ζωή τους

γι’ αυτό τον σκοπό. Δεν το έκαναν για το άτομό τους. Εξάλλου ο επαιτεί δεν

απαιτεί.

Μύθος 2ος: H Αντίσταση ξεκίνησε όταν ο Χίτλερ έκανε την επίθεση

εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης, στις 22 Ιουνίου του 1941.

Απάντηση: Από την πρώτη μέρα της Κατοχής όμως στην Ελλάδα, ώς

τις 22 Ιουνίου 1941, υπάρχουν 31 μορφές εκδηλώσεων αντίστασης σ’ όλη τη χώρα,

από μεμονωμένα άτομα είτε παρέες φίλων και η δημιουργία 92 αντιστασιακών

οργανώσεων και 9 ανταρτο-ομάδων.

Μύθος 3ος: Στην αρχική φάση της Κατοχής, οι διαθέσεις σημαντικής

μερίδας του λαού ήσαν φιλογερμανικές.

Απάντηση: Από την πρώτη κιόλας ημέρα της Κατοχής, ο ελληνικός

λαός, στην ολότητά του, έδειξε την απόλυτη αντίθεσή του προς τους Γερμανούς

κατακτητές, όχι μόνο με κρυφές, αλλά και φανερές εκδηλώσεις. H κάθε ενέργεια

ως απόρροια υψηλής συνειδητότητας αξίωνε πλέον την πολιτική της έκφραση, ως

οργανωμένη συλλογική πολιτική συνείδηση του έθνους.

Μύθος 4ος: Το KKE άρχισε τον αγώνα αντίστασης μόνον όταν ο Χίτλερ

επιτέθηκε εναντίον της ΕΣΣΔ.

Απάντηση: Το γράμμα του Ζαχαριάδη στις 31 Οκτωβρίου του 1940, οι

αιτήσεις των κρατουμένων κομμουνιστών να πάνε να πολεμήσουν στο μέτωπο, το

άρθρο του Πορφυρογένη στην Κρήτη στις 16 Μαΐου του 1941 στα “Κρητικά Νέα” και

οι αντιστασιακές ενέργειες των κομμουνιστών τον Απρίλιο – Μάιο – Ιούνιο του

ίδιου χρόνου αποδεικνύουν το αντίθετο.

Μύθος 5ος: Ο χαρακτηρισμός των αντιστασιακών πράξεων ως αυθορμήτων

εκδηλώσεων, όταν δεν οφείλονται σε εντολή αντιστασιακών οργανώσεων ή των

Άγγλων.

Απάντηση: Όλες αυτές οι εκδηλώσεις, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως

αυθόρμητες, δηλαδή ενστικτώδεις, είναι αυτόβουλες. Προέρχονται και είναι

απόρροια συνειδητής επεξεργασίας, σχεδιασμού και προγραμματισμού.

Μύθος 6ος: H άποψη ότι η αρχή της Αντίστασης έγινε με το κατέβασμα

της χιτλερικής σβάστικας από την Ακρόπολη, τη νύχτα της 30ής προς την 31η

Μαΐου του 1941.

Απάντηση: Το Μέτωπο Εθνικής Σωτηρίας στην Ξάνθη σχηματίσθηκε μία

μέρα πριν αρχίσει η επίθεση του Χίτλερ στην Ελλάδα και η θυσία του Μάθιου

Πόταγα σάλπισε την Αντίσταση στις 2 Μαΐου του 1941. Στις 27 Απριλίου του 1941,

στην Αθήνα νέοι κατέστρεψαν τους οδοδείκτες (σ.σ.: που είχαν βάλει οι Γερμανοί

για να διευκολυνθούν οι κινήσεις μονάδων και αρμάτων τους) και άρχισαν τις

δολιοφθορές. Όπως κι άλλες πολλές αντιστασιακές εκδηλώσεις… H δημοσιοποίηση

του γεγονότος από τους ίδιους τους κατακτητές δεν σημαίνει την έναρξη του

αγώνα… Ο αγώνας άρχισε από την πρώτη μέρα Κατοχής και από το σύνολο του

ελληνικού λαού.

Μύθος 7ος: Μας απελευθέρωσαν οι Άγγλοι.

Απάντηση: Πρακτικά οι Άγγλοι, τα αγγλικά στρατεύματα δεν

απελευθέρωσαν ούτε μία σπιθαμή ελληνικού εδάφους μόνοι τους. Την Ελλάδα

απελευθέρωσαν οι ελληνικές αντιστασιακές οργανώσεις με τις ένοπλες δυνάμεις

τους και σε μερικά νησιά οι στρατιωτικές δυνάμεις της εξόριστης ελληνικής

κυβέρνησης (ελληνικός πολεμικός στόλος – Ιερός Λόχος – αεροπορία) μαζί και με

Άγγλους (βρετανικός στόλος και αεροπορία). Στις 28 Αυγούστου 1944 λευτερώθηκαν

οι Φερές και το Διδυμότειχο στον Έβρο από τον λαό και τον ΕΛΑΣ. Στις 4

Σεπτεμβρίου λευτερώθηκαν τα Κύθηρα, ύστερα από μάχες του ΕΛΑΣ με την εκεί

γερμανική φρουρά…

Μύθος 8ος: Το KKE πέτυχε να πρωταγωνιστήσει στην Εθνική Αντίσταση

και να κερδίσει την πλειοψηφία του λαού με το μέρος του, γιατί γνώριζε να

δουλεύει συνωμοτικά.

Απάντηση: Στη διάρκεια της Κατοχής το KKE είχε σωστή πολιτική,

γι’ αυτό και βρήκε τη σωστή γλώσσα για να συνδεθεί με τον λαό και να κερδίσει

την εμπιστοσύνη του. Κι άλλες φορές στη μακρόχρονη πορεία του, το KKE παρ’ όλο

που δούλευε συνωμοτικά δεν είχε τα ίδια αποτελέσματα. Το KKE πρωταγωνίστησε

στην Αντίσταση, γιατί υπήρξε η μόνη πολιτική δύναμη που κάλεσε τον λαό σε

αγώνα για τη σωτηρία και τη λευτεριά του, από την πρώτη μέρα της Κατοχής, και

όχι επειδή γνώριζε να δουλεύει συνωμοτικά.

Μύθος 9ος: Το KKE πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση, αλλά με μοναδικό

σκοπό να καταλάβει την εξουσία.

Απάντηση: Αν μπορεί να κατηγορήσει κάποιος την ηγεσία του KKE

είναι ότι δεν φάνηκε ικανή να αξιοποιήσει τη δυνατότητα που παρουσιάστηκε ώστε

να γίνει πραγματικά ο ελληνικός λαός αφέντης στον τόπο του.

Μύθος 10ος: H Αντίσταση στην Ελλάδα ήταν μίμηση της ευρωπαϊκής

αντίστασης.

Απάντηση: Τότε γιατί ο Roger Milliex από τις 25 Μαρτίου του 1942

δηλώνει: “Δεν φοβούμαι διόλου να το διαβεβαιώσω – πρώτη αντιστασιακή

πρωτεύουσα της Ευρώπης είναι η Αθήνα”».

Οι Βρετανοί και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου

Ο Μανώλης Γλέζος καταγράφει μεταξύ πολλών άλλων τον ρόλο που έπαιξαν οι

Βρετανοί την περίοδο 1940-1945 στην Ελλάδα για να ελέγξουν τις εξελίξεις,

καθυστερώντας ακόμη και την απελευθέρωση περιοχών όπου εκεί ηγεμόνευαν το EAM

και ο ΕΛΑΣ.

Από το φθινόπωρο του 1943 μπορούσαν τα Δωδεκάνησα – γράφει ο Μανώλης Γλέζος –

να είναι ελεύθερα εάν άφηναν οι Βρετανοί να δράσει και ο ελληνικός στρατός.

«Προς το τέλος του Αυγούστου του 1943 αποφασίστηκε στη Μέση Ανατολή να γίνει

επιχείρηση στο Αιγαίο και να καταληφθεί η Ρόδος. Για τον σκοπό αυτό διατέθηκε

η 8η ινδική ταξιαρχία που συγκεντρώθηκε στο Σουέζ και ασχολήθηκε με

δοκιμαστικές ασκήσεις αποβάσεως με τη συμμετοχή και ενός τμήματος του Ιερού

Λόχου, το οποίο μεταφέρθηκε εκεί από την έδρα του. H δύναμη επιβιβάστηκε στα

πλοία και ήταν έτοιμη για αναχώρηση την 1η Σεπτεμβρίου 1943, αλλά η επιχείρηση

ματαιώθηκε! Γιατί; Για ποιο λόγο;

»… Αλλά ακόμη και εάν υποθέσουμε ότι είτε από ολιγωρία είτε από πραγματική

έλλειψη δυνάμεων ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθεί η αποβίβαση βρετανικών

στρατευμάτων στη Ρόδο, το ερώτημα παραμένει. Γιατί δεν χρησιμοποιήθηκαν

ελληνικά στρατεύματα;

»H Αγγλία όμως δεν ήθελε να χρησιμοποιήσει τα ελληνικά στρατεύματα για την

απελευθέρωση της Δωδεκανήσου, γιατί χρησιμοποιούσε τα Δωδεκάνησα ως δόλωμα για

την προσέλκυση της Τουρκίας ως αντάλλαγμα για να την κάνει σύμμαχο δικό της

και πολέμιο της Γερμανίας. Ακόμη κι αν δεν πετύχαινε αυτό τον σκοπό ήθελε να

κρατήσει τα Δωδεκάνησα ως δική της κτήση για να έχει βάσεις εκεί, όπως έχει

ακόμη στην Κύπρο. Αν όμως συμμετείχαν ελληνικά στρατεύματα στην απελευθέρωση

της Δωδεκανήσου, τότε η Ελλάδα θα είχε ένα επιπλέον πλεονέκτημα στη διεκδίκηση

της ενσωμάτωσης της ελληνικότατης περιοχής με την Ελλάδα…».