Πριμοδότηση εδρών για το πρώτο κόμμα και τους μικρούς, σημαντικές απώλειες

για το δεύτερο κόμμα και πολλές εναλλακτικές εκδοχές για τον τρόπο εφαρμογής

προβλέπει η πρόταση για τον νέο εκλογικό νόμο που βρίσκεται από χθες στα χέρια

των αρχηγών κομμάτων.

Στόχος, βάσει του χρονοδιαγράμματος που έθεσε ο υπουργός Εσωτερικών, είναι η

κατάθεση νομοσχεδίου μέσα στον Οκτώβριο και η ψήφιση του νέου νόμου – «αν

χρειαστεί και μόνοι μας», όπως υπογράμμισε ο K. Σκανδαλίδης – έως τον

Νοέμβριο.

H πρώτη «δοκιμασία», πάντως, από την οποία πρέπει να περάσει η πρόταση είναι η

συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, που έχει προγραμματιστεί για

αρχές Οκτωβρίου.

Τα «αγκάθια» της διπλής κάλπης και της λίστας περιλαμβάνονται στην πρόταση με

τη μορφή εναλλακτικών σεναρίων. Δεδομένων, όμως, των αντιδράσεων που έχουν

πυροδοτήσει το προηγούμενο διάστημα μεταξύ στελεχών του κυβερνώντος κόμματος,

θεωρείται πιθανότερο να μην υιοθετηθούν. Το κλίμα αυτό αποτυπώθηκε και στις

χθεσινές δηλώσεις του κ. Σκανδαλίδη, ο οποίος ανέφερε πως «η πολιτική βούληση

της κυβέρνησης είναι αρχικά ότι ο βουλευτής της περιφέρειας και η διπλή κάλπη

εξυπηρετούν βασικά στοιχεία του εκσυγχρονισμού του πολιτικού συστήματος, αλλά

δεν είναι μόνον αυτά».

Το βασικό πνεύμα που διέπει όλο το πακέτο προτάσεων είναι αφενός η αύξηση της

αναλογικότητας, που υπερβαίνει το 80% και φτάνει σε ορισμένες περιπτώσεις και

το 90%. Κερδισμένα από την αλλαγή αυτή είναι τα μικρά κόμματα, που θα δουν τις

έδρες τους να αυξάνονται σημαντικά.

Αφετέρου, όμως, δεν εγκαταλείπεται η αρχή της διασφάλισης της αυτοδυναμίας για

το πρώτο κόμμα. Αρχή, που οδηγεί στην πριμοδότηση του πρώτου κόμματος και

φτάνει σε κάποιο από τα προτεινόμενα μοντέλα να προβλέπει μπόνους 48 εδρών.

Με δύο μοντέλα

Συγκεκριμένα, προτείνονται δύο βασικά μοντέλα. Το πρώτο προβλέπει την κατανομή

240 εδρών αναλογικά μεταξύ των κομμάτων και από τις υπόλοιπες 60 έδρες, οι 48

θα πηγαίνουν στο πρώτο κόμμα και οι 12 στο δεύτερο κόμμα.

Το δεύτερο μοντέλο προβλέπει την κατανομή 255 εδρών αναλογικά μεταξύ των

κομμάτων, ενώ όλες οι υπόλοιπες έδρες (45) πηγαίνουν αυτομάτως υπέρ του πρώτου

κόμματος.

Όριο εισόδου το 3%

Το όριο εισόδου στη Βουλή παραμένει στο 3%, ενώ ο νέος εκλογικός νόμος θα

ανοίγει τον δρόμο και στη δημιουργία κυβερνήσεων από συνασπισμούς κομμάτων.

Παράλληλα, εισάγεται και η πρόταση να δίνεται η δυνατότητα στους εκλογείς να

επιλέξουν με σταυρό προτίμησης υποψηφίους από διαφορετικά κόμματα.

Όπως ανέφερε ο υπουργός Εσωτερικών, «είμαστε ανοικτοί για συζήτηση επί όλων

των θεμάτων που έχουν τεθεί για τον διάλογο» και έθεσε ως ημέρα έναρξης του

διαλόγου την ερχόμενη Τετάρτη, οπότε και έχει συγκαλέσει συνεδρίαση της

Διακομματικής Επιτροπής.

Πάντως, ο κ. Σκανδαλίδης εξαπέλυσε επίθεση για τη στάση που τηρεί η N.Δ. στο

θέμα αλλαγής του εκλογικού νόμου, μιλώντας την ίδια ώρα για τη συνέπεια που

δείχνουν τα κόμματα της Αριστεράς. Ο κ. Σκανδαλίδης επανέλαβε πως το κόμμα της

αξιωματικής αντιπολίτευσης «αρνείται να πάρει θέση σε έναν διάλογο για ένα

μείζον θέμα της δημοκρατίας, που δεν επηρεάζει τις επερχόμενες εκλογές και που

θα ισχύσει ουσιαστικά από το 2008».

Την απάντηση πως «η N.Δ. δεν μετέχει σ’ αυτήν την παρωδία διαλόγου» έδωσε εκ

μέρους της αξιωματικής αντιπολίτευσης ο κοινοβουλευτικής εκπρόσωπος του

κόμματος Π. Παυλόπουλος.

Όπως υποστήριξε (στον Σκάι), το θέμα ανακινείται παραμονές εκλογών με στόχο

«να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη από τα μεγάλα προβλήματα», αλλά και για

μικροκομματικές σκοπιμότητες.

Ο Συνασπισμός θα προσέλθει εκ νέου στον διάλογο με την κυβέρνηση για τον

εκλογικό νόμο. Ωστόσο, το μέλος της Π.Γ. του ΣΥΝ Δημήτρης Παπαδημούλης δήλωσε

χθες από τη Μυτιλήνη ότι το κόμμα του θα καταψηφίσει την κυβερνητική πρόταση,

τονίζοντας ότι η κοινή πρωτοβουλία μαζί με το KKE, το ΔΗΚΚΙ και δυνάμεις από

τον χώρο του ΠΑΣΟΚ αποτελεί την αποτελεσματικότερη πίεση για μεγαλύτερες

κυβερνητικές υποχωρήσεις στο θέμα της αναλογικότητας.

Το KKE, που έχει δηλώσει εξ αρχής ότι δεν θα καθήσει γύρω από το τραπέζι του

διαλόγου για τον εκλογικό νόμο, αναμένεται να αποστείλει γραπτώς στο υπουργείο

Εσωτερικών τις θέσεις του.

Πρόταση για «σπάσιμο» τεσσάρων εκλογικών περιφερειών

Το «σπάσιμο» τεσσάρων εκλογικών περιφερειών εισηγείται η κυβέρνηση. Στην

πρόταση διαλόγου προβλέπεται συγκεκριμένα η κατάτμηση των περιφερειών A’

Αθηνών, B’ Αθηνών, Υπολοίπου Αττικής και A’ Θεσσαλονίκης.

Όπως σημειώνεται, η κατάτμηση αυτή θα οδηγήσει σε εκλογικές περιφέρειες που ο

αριθμός των εδρών τους δεν θα υπερβαίνει τις 9. Αριθμός που δεν θα υπερβαίνει

τις 8 έδρες για κάθε εκλογική περιφέρεια εφόσον προχωρήσει η πρόταση για τους

βουλευτές περιφέρειας.

Βάσει της πρότασης, η σημερινή περιφέρεια-«γίγας» με τις 42 έδρες, η B’

Αθηνών, θα χωριστεί σε 5 επιμέρους εκλογικές περιφέρειας. Δύο εκλογικές

περιφέρειες θα δημιουργηθούν στη θέση καθεμιάς από τις A’ Αθηνών, Υπολοίπου

Αττικής και A’ Θεσσαλονίκης.

Κάποιες επιφυλάξεις διατήρησε ο υπουργός Εσωτερικών ως προς την πρόταση

κατάτμησης της A’ Αθηνών. Δεδομένου – όπως είπε – ότι η εκλογική αυτή

περιφέρεια ταυτίζεται πλήρως με τα όρια του Δήμου Αθηναίων, υπάρχει δυσκολία

στην αποτύπωση του αριθμού των εκλογέων που βρίσκονται σε κάθε δημοτικό

διαμέρισμα. Αποτέλεσμα της δυσκολίας αυτής είναι η μέχρι στιγμής αδυναμία να

καθοριστούν οι έδρες σε περίπτωση κατάτμησης, καθώς προκύπτουν από τον αριθμό

των εκλογέων.

Παράλληλα, η πρόταση περιλαμβάνει και το ενδεχόμενο μείωσης των μείζονων

εκλογικών περιφερειών – τις σημερινές 13 διοικητικές περιφέρειες. Προτείνεται

η δημιουργία 7 ή 8 ευρείων εκλογικών περιφερειών, στις οποίες θα κατανέμονται

οι έδρες των βουλευτών περιφέρειας.

Αντικείμενο διαλόγου θα αποτελέσουν επίσης και οι σταυροί προτίμησης, που

διαθέτει κάθε εκλογέας. Σύμφωνα με την προσωπική πρόταση του κ. Σκανδαλίδη, θα

πρέπει να υπάρχει 1 σταυρός για περιφέρειες μέχρι 3 έδρες, 2 σταυροί για

περιφέρειες με 4 έως 6 έδρες και 3 σταυροί για περιφέρειες από 7 έως 9 έδρες.

Προτείνεται, τέλος, να εξεταστεί και το ενδεχόμενο αύξησης των υποψηφίων κάθε

κόμματος σε επίπεδο νομού.