Επτά ερωτήματα ζητούν απαντήσεις

Πέρασαν περισσότερες από 40 ημέρες από την έκρηξη στον Πειραιά και την

σύλληψη του Σάββα Ξηρού αλλά παραμένουν ακόμα μεγάλα κενά στην ιστορία της

17Ν.

1. «Λείπουν» οι «γέροντες»

Παρ’ ότι η 17Ν στα πρώτα της βήματα εκτιμάται ότι ήταν μια ολιγομελής ομάδα,

με εξαίρεση τον Αλέκο Γιωτόπουλο, άλλα πρόσωπα της γενιάς που έβαλαν την

υπογραφή τους στην ιδρυτική διακήρυξη δεν έχουν αναφερθεί μέχρι σήμερα. Αν και

αστυνομικές πηγές υποστηρίζουν ότι έχει φωτισθεί όλη η δράση της οργάνωσης, το

κενό που υπάρχει για την περίοδο 1975-80 εξακολουθεί να είναι μεγάλο,

τουλάχιστον όσον αφορά τις συλλήψεις.

Πλην ενός άνδρα, για τον οποίο δεν έχουν προκύψει στοιχεία – του

«Σαρδανάπαλου» – και της «ξανθιάς» της 17Ν, αναφορές που ουδέποτε έλαβαν την

μορφή επίσημων ανακοινώσεων της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛ.ΑΣ.), ουδέν νεώτερο

έχει προκύψει.

Δεν θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής η προσεκτική διατύπωση που

χρησιμοποίησε ο Αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ., αντιστράτηγος Φώτης Νασιάκος, για να

περιγράψει τον ρόλο του Αλέκου Γιωτόπουλου στη 17Ν. Στην ανακοίνωση που έκανε,

στις 18 Ιουλίου, μία ημέρα μετά τη σύλληψη του «Λάμπρου», μίλησε για τον

καθοδηγητή και συγγραφέα των προκηρύξεων της οργάνωσης. Ο μόνος που μπορεί να

διαφωτίσει τις διωκτικές αρχές για το θέμα αυτό εξακολουθεί να διαφεύγει. Ο

Δημήτρης Κουφοντίνας, το δεξί χέρι του Αλέκου Γιωτόπουλου, ο άνθρωπος που

ανέλαβε τη διεύρυνση της οργάνωσης στις αρχές της δεκαετίας του ’80.

2. Δίκτυο πληροφόρησης

Ένας ακόμη φάκελος των ερευνών, ο οποίος παραμένει ελλειμματικός. Τα στοιχεία

που έχει συγκεντρώσει η αρμόδια υπηρεσία, γύρω από το θέμα αυτό, δεν επαρκούν

για να απαντηθεί με σαφήνεια η ύπαρξη ή μη ατόμων που εκ της θέσεώς τους ήταν

σε θέση να παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες στον καθοδηγητή της οργάνωσης. Αν

και από την πρόοδο των ερευνών διαπιστώθηκε ότι η συλλογή πληροφοριών γινόταν

από τον «Μιχάλη Οικονόμου», αλλά και από παρακολουθήσεις πεζοδρομίου, τα

στελέχη της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας δεν βιάζονται να υποβαθμίσουν το θέμα,

κάνοντας λόγο για «δημοσιογραφικές πληροφορίες».

3. «Ποιος έδωσε το «know how»»

Ακόμη και σήμερα δεν έχει διευκρινιστεί ποιος ήταν ο «τεχνικός σύμβουλος» της

17Ν και κυρίως ποιος ήταν ο άνθρωπος που τους μύησε σε ειδικά τεχνικά θέματα,

όπως είναι η τηλεχειριζόμενη βόμβα και η κατασκευή αυτοσχέδιων πυροσωλήνων για

την εκτόξευση ρουκετών.

Όπως αναφέρουν έμπειροι πυροτεχνουργοί, τόσο η κατασκευή βομβών με

τηλεχειρισμό όσο και η εκτόξευση ρουκετών με αυτοσχέδια μπαζούκας,

προϋποθέτουν πολυετή γνώση, άρτια εκπαίδευση και εμπειρία, η οποία δεν είναι

εύκολο να αποκτηθεί από μη ειδικούς. Το ερώτημα που τίθεται από τους αρμόδιους

αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. είναι πώς έφτασε η 17Ν, ύστερα από 8 δολοφονίες είτε

με το 45άρι πιστόλι είτε με το 38άρι περίστροφο, να στραφεί, με μεγάλη χρονική

καθυστέρηση – μετά το 1987 – στην τοποθέτηση εκρηκτικών μηχανισμών. Και,

μάλιστα, να χρησιμοποιεί όχι απλούς ωρολογιακούς εκρηκτικούς μηχανισμούς, αλλά

τηλεχειριζόμενες βόμβες!

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα βόμβα με τηλεχειρισμό είχε ενεργοποιήσει ο ΕΛΑ,

μετά όμως από πολυετή ειδίκευση σε εκρήξεις βομβών πάσης φύσεως. Ήταν Απρίλιος

του 1983 όταν μέλη της οργάνωσης, σε συνεργασία με την ομάδα του Κάρλος,

παγίδευσαν με τηλεβόμβα τον Σαουδάραβα πρέσβη στο Παλαιό Ψυχικό. Παρ’ ότι ο

Άραβας διπλωμάτης σώθηκε από θαύμα, η έκρηξη της τηλεχειριζόμενης βόμβας είχε

κάνει αίσθηση στις διωκτικές αρχές γιατί είχε εκληφθεί ως «σαφής τεχνολογική

πρόοδος των τρομοκρατών». Τον Απρίλιο του 1987, στο χορό των βομβών μπαίνει

και η 17Ν, έπειτα από δωδεκαετή καθυστέρηση.

4. Τα πραγματικά μέλη

Μέσα από τις αντιφατικές – πολλές φορές – καταθέσεις των εμπλεκομένων

προσώπων, προέκυψε μια συζήτηση που δεν έχει προηγούμενο, καθώς ένα από τα

άτομα που βρίσκεται στον Κορυδαλλό αμφισβητείται εάν έχει οποιαδήποτε

συμμετοχή με τη 17Ν. Ήταν ή όχι μέλος της 17Ν ο Θεολόγος Ψαραδέλλης; Ο ίδιος

αρνήθηκε από την πρώτη στιγμή κάθε σχέση. Αυτό που τον ενοχοποιεί είναι η

συμμετοχή του στη ληστεία της ΕΤΕ, στα Πατήσια, το 1986, ενέργεια την οποία

διέπραξε ομάδα μελών της 17Ν. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι δεν γνώριζε ότι η

ληστεία ήταν στο πλαίσιο των «απαλλοτριώσεων» της οργάνωσης. Για την έκδοση

ενός βιβλίου το έκανα, υπογραμμίζει. Το παράδοξο όμως είναι ότι άλλα μέλη της

17Ν ερίζουν για το εάν είναι συνοδοιπόρος τους ή όχι.

Μεταξύ αυτών είναι τα αδέλφια Χριστόδουλος και Σάββας Ξηρός.

Ο πρώτος θεωρεί ότι είναι εκ των ηγετικών στελεχών της οργάνωσης, άποψη την

οποία φέρονται να την ασπάζονται και οι Θωμάς Σερίφης και Παύλος Σερίφης.

Προχθές, ωστόσο, ο Σάββας Ξηρός απάλλαξε τον Θεολόγο Ψαραδέλλη από κάθε υποψία

για τη 17Ν!

5. Οι γυναίκες της οργάνωσης

Για χρόνια πολλά οι ερευνητές της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας πίστευαν ότι

στον πυρήνα της 17Ν υπάρχει και άρωμα γυναίκας. Μάλιστα, από τα στοιχεία που

είχαν συγκεντρώσει, είχαν εδραιώσει την άποψη ότι εκπρόσωπος του γυναικείου

φύλου δεν ήταν μία, αλλά περισσότερες. Το συμπέρασμά τους αυτό, ωστόσο, ακόμη

και σήμερα παραμένει μετέωρο. Οι πολύκροτες αποκαλύψεις που επακολούθησαν την

έκρηξη του Πειραιά, στις 29 Ιουνίου, δεν άγγιξαν αυτήν την πτυχή του θέματος.

Στις δολοφονίες των Ρίτσαρντ Γουέλς και Ευάγγελου Μάλλιου έχει αναφερθεί η

παρουσία γυναίκας από αυτόπτες μάρτυρες και σε μία περίπτωση από ένα εκ των

θυμάτων τους. Λίγο πριν αφήσει την τελευταία του πνοή ο Ευάγγελος Μάλλιος

πρόλαβε να μιλήσει για νεαρό ζευγάρι, «οι οποίοι ήταν υψηλού αναστήματος και

ξανθοί την όψιν, και εις στάσιν που ερωτοτροπούσαν, ούτως ώστε δεν παρείχε

καμία υποψίαν». Αν ο Σάββας Ξηρός είναι λογικό να μην γνωρίζει τι είχε συμβεί

τα πρώτα χρόνια της δράσης της 17Ν, οι αξιωματικοί της Αντιτρομοκρατικής

Υπηρεσίας αναρωτιούνται γιατί δεν μπορεί να μιλήσει για την επίθεση με

ρουκέτες στα γραφεία της ΕΟΚ, στις 16 Δεκεμβρίου 1990 όπου είχε αναφερθεί και

πάλι η ύπαρξη γυναίκας.

6. Τα άγνωστα πρόσωπα

Στα μέχρι σήμερα ονόματα των μελών της 17Ν, ο Σάββας Ξηρός με την προχθεσινή

κατάθεση που έδωσε στον εφέτη ανακριτή κ. Λ. Ζερβομπεάκο φέρεται να προσέθεσε

ακόμη δύο: τον «Βαγγέλη» και τον «Κώστα». Αν και τα πρόσωπα αυτά θεωρούνται

εκπρόσωποι της δεύτερης γενιάς στελεχών της 17Ν, οι διωκτικές αρχές δεν έχουν

καταφέρει ακόμη να σχηματίσουν σαφή εικόνα, έτσι ώστε να είναι σε θέση να

προχωρήσουν σε νέες προσαγωγές.

Στους δύο αυτούς θα πρέπει να προστεθεί και ένα τρίτο πρόσωπο, επίσης της

ίδιας γενιάς. Είναι το πρόσωπο που άφησε τα αποτυπώματά του στο εξοχικό σπίτι

του Αλέκου Γιωτόπουλου στους Λειψούς και στη γιάφκα της οδού Δαμάρεως 73, στο

Παγκράτι. Η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία θεωρεί ότι πρόκειται για άτομο το οποίο

είναι στα εξ απορρήτων του αρχηγού της 17Ν και είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν

το γνώριζε ο Σάββας Ξηρός. Δεν αποκλείουν, ωστόσο, τα τρία αυτά πρόσωπα να

αποτελούν την ομάδα υποστήριξης του Δημήτρη Κουφοντίνα, η οποία φροντίζει όλες

αυτές τις ημέρες, με την άνεση της ανωνυμίας, να παρέχει κάθε βοήθεια στον

καταζητούμενο «Λουκά». Η ανησυχία των στελεχών της ΕΛ.ΑΣ, εν τούτοις, αφορά το

ενδεχόμενο οι «τρεις άγνωστοι» να θελήσουν με τον Δημήτρη Κουφοντίνα να κάνουν

αισθητή την παρουσία τους, επιχειρώντας ένα εντυπωσιακό χτύπημα που θα θέσει

σε κίνδυνο την πορεία των ερευνών.

7. Οι σχέσεις με ΕΛΑ

Ο Κώστας Τέλιος στην κατάθεσή του μίλησε ευθέως για στενές σχέσεις των δύο

οργανώσεων. Για τα μεν μέλη του ΕΛΑ είπε τον χαρακτηρισμό «παππούδες», ενώ για

της 17Ν «πιτσιρικάδες». Οι πιο παλιοί, ωστόσο, της 17Ν – ο Χριστόδουλος και ο

Σάββας Ξηρός -είναι κατηγορηματικά αρνητικοί. Παρά την εμπλοκή ενός προσώπου

που από τις διωκτικές αρχές θεωρείται ότι υπήρξε σύνδεσμος των δύο οργανώσεων

και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα που θέλει την Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία να

διαθέτει πολυάριθμα στοιχεία που συνδέουν ευθέως τις δύο οργανώσεις, μέχρι

σήμερα δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα ούτε ένας από τους συνδετικούς κρίκους.