Διαδηλώσεις με αίτημα τη φιλελευθεροποίηση της ισλαμικής φονταμενταλιστικής

κυβέρνησης του Ιράν ξέσπασαν αυθόρμητα στα πρόσφατα ματς πρόκρισης του

Παγκοσμίου Κυπέλλου στη χώρα αυτή, αυξάνοντας τις ενδείξεις ότι η ισχύς του

φονταμενταλισμού στο Ιράν φθίνει.

Οι ταραχές στα ποδοσφαιρικά ματς και οι διαδηλώσεις με φιλοαμερικανικά

συνθήματα και οι διαμαρτυρίες κατά της θρησκευτικής ολιγαρχίας του Ιράν

παραμένουν προς το παρόν μια ατελής αντίδραση των νέων. Οι κυβερνώντες

ιερωμένοι καταφέρνουν έτσι να αντισταθούν στις προσπάθειες για εκδημοκρατισμό

και μεταρρύθμιση.

Είναι, ωστόσο, ενδιαφέρον ότι τις εξελίξεις στο Ιράν επηρέασαν και οι

δορυφορικές τηλεοπτικές εμφανίσεις του 42χρονου γιου του πρώην σάχη του Ιράν

Ρεζά Παχλεβί. Το μήνυμά του είναι μη βίαιη αντίσταση και λαϊκή δημοκρατία με

την προοπτική να γίνει το Ιράν μια ευρωπαϊκού στυλ κοινωνία.

Το Ιράν δεν είναι το μοναδικό μέρος όπου υπάρχουν ενδείξεις ότι το

φονταμενταλιστικό κίνημα χάνει την επιρροή του. Αυτό συμβαίνει και στην

Αλγερία, την Αίγυπτο και αλλού στη Μέση Ανατολή, ακόμη και στα μουσουλμανικά

γκέτο της Ευρώπης. Οι ίδιοι οι Ταλιμπάν αρχίζουν να χάνουν τμήμα της αρχικής

υποστήριξης που είχαν. Ο έλεγχός τους παραμένει ισχυρός στις πόλεις, αλλά όχι

και στην επαρχία, όπως διαπίστωσαν όσοι ταξίδεψαν στη χώρα την περασμένη

άνοιξη.

Είναι κάτι που είχε προβλεφτεί. Τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου και εντεύθεν

έβλαψαν το κίνημα, επειδή φανέρωσαν τον ουσιαστικό μηδενισμό του και τη

ματαιότητά του.

Οι προσπάθειες να δημιουργηθεί μια ουτοπική θρησκευτική κοινωνία στο Ιράν και

το Αφγανιστάν και η βία ανάμεσα στους φονταμενταλιστές και τον στρατό που

σπαράσσει τα τελευταία χρόνια την Αλγερία έχουν αποξενώσει τους απλούς

ανθρώπους. Το κίνημα αρχικά απευθυνόταν σε ελίτ που αντιστέκονταν στις

πολιτιστικές αλλαγές που είχαν στόχο τον εκδυτικισμό. Σήμερα τα κορυφαία μέλη

της οργάνωσης του Μπιν Λάντεν είναι μορφωμένοι νέοι που έχουν πιαστεί ανάμεσα

στην κρίση του δικού τους πολιτισμού και μια δυτική κοινωνία, στην οποία δεν

θέλουν να ενταχθούν.

Στις χώρες όπου δοκιμάσθηκε ο φονταμενταλισμός, αποδείχθηκε ότι δεν έχει

πραγματικές λύσεις για τα προβλήματα της ισλαμικής κοινωνίας. Γι’ αυτό οι

μέρες του είναι μετρημένες στο Ιράν και ακόμη και στο Αφγανιστάν. Επιβιώνει

στη Σαουδική Αραβία και σ’ εκείνες τις άλλες χώρες στις οποίες είναι ακόμη

απλώς ένα όνειρο.