Αναζήτηση
Την 13η Οκτωβρίου 2000, «ΤΑ ΝΕΑ» φιλοξένησαν άρθρο μου στο οποίο ανέτρεπα
σημείο προς σημείο τον ισχυρισμό του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ κ. Λαλιώτη, ότι από την
επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης για το αεροδρόμιο στα Σπάτα ωφελήθηκε τάχα το
Δημόσιο το εκπληκτικό ποσό των 100 δισ. δραχμών και αποδείκνυα ότι, αντιθέτως,
από την επαναδιαπραγμάτευση αυτή προέκυψε σημαντική ζημία.
Επανέρχομαι σήμερα για να φωτίσω μία ακόμη ζημία που προκάλεσε ο κ. Λαλιώτης
με την επαναδιαπραγμάτευσή του. Η ζημία στην περίπτωση αυτή βαρύνει εμμέσως
μόνο το δημόσιο ταμείο, αμέσως όμως τους επιβάτες των αεροπορικών εταιρειών
και τον τουρισμό της Ελλάδας. Όλα τα μέσα ενημέρωσης σχολίασαν έκπληκτα, πριν
από λίγες ημέρες, την τιμολογιακή πολιτική που ανακοίνωσε για τις υπηρεσίες
του το νέο αεροδρόμιο. Τα τιμολόγια του νέου αεροδρομίου το κατατάσσουν στα
τρία ακριβότερα της Ευρώπης και θα επιβαρύνουν τις τιμές των εισιτηρίων
εσωτερικού κατά 25% περίπου.
Κανείς δεν φάνηκε να συνειδητοποιεί ότι το υψηλό αυτό κόστος οφείλεται σε μία
από τις κατά Λαλιώτη επιτυχίες. Με τα δικά του λόγια από την τελετή παράδοσης
του έργου τον περασμένο Οκτώβριο: «Η σύμβαση του 1993 (αυτήν που κληρονόμησε
έτοιμη ο κ. Λαλιώτης) προέβλεπε χρονική διάρκεια συνεκμετάλλευσης του
αεροδρομίου από την ανάδοχο κοινοπραξία για 50 χρόνια, ενώ η σύμβαση του 1995
(αυτή που «βελτίωσε» ο κ. Λαλιώτης) διασφάλισε τη δραστική μείωση του χρόνου
συνεκμετάλλευσης στα 30 χρόνια. Έτσι, στα πιο κερδοφόρα χρόνια για τη
λειτουργία του αεροδρομίου το Ελληνικό Δημόσιο θα κατέχει το 100% της
εταιρείας εκμετάλλευσης».
Τα αποτελέσματα της «βελτίωσης» είναι:
* Ο συνεταίρος του Δημοσίου στο αεροδρόμιο έχει έναν επιχειρηματικό ορίζοντα
25 ετών (30 χρόνια μείον τα 5 της κατασκευής) αντί των αρχικών 45. Τα
τιμολόγια αντανακλούν αυτή τη νέα πραγματικότητα. Όλες οι επενδύσεις πρέπει να
έχουν ολοσχερώς αποσβεσθεί σε 20-25 χρόνια αντί των 45.
* Λόγω της μείωσης του χρόνου ο συνεταίρος του Δημοσίου εγκατέλειψε σχεδόν
όλες τις παράλληλες επενδύσεις (δεν επενδύεις π.χ. σε ένα τεχνολογικό πάρκο με
ορίζοντα 20 ετών) στο αεροδρόμιο, από τα κέρδη των οποίων θα επιδοτούσε τα
τιμολόγιά του. Η εγκατάλειψη των παράλληλων επενδύσεων δεν έχει μόνο επίπτωση
στα τιμολόγια, αλλά και σε θέσεις εργασίας που δεν θα δημιουργηθούν και σε
διευκολύνσεις για επιχειρήσεις που ματαιώθηκαν.
Αμφισβητώ και τη «λογική» ότι στα κερδοφόρα χρόνια του αεροδρομίου το Ελληνικό
Δημόσιο θα κατέχει το 100% της εταιρείας εκμετάλλευσης. Διότι, κατά τη γνώμη
μου, κερδοφόρος θα είναι η εκμετάλλευση του αεροδρομίου όσο είναι υπό
συνεκμετάλλευση. Μάλιστα, το μεγαλύτερο μέρος των κερδών θα περιέρχεται στο
Δημόσιο πρώτα ως φόρος επί του εισοδήματος της εταιρείας και μετά ως ποσοστό
από τη συμμετοχή στο κεφάλαιό της. Μόλις η εκμετάλλευση περιέλθει στα χέρια
του Ελληνικού Δημοσίου κατά 100%, θα αρχίσει να είναι όχι μόνο ζημιογόνος,
αλλά και εξαιρετικά βλαπτική για τον τουρισμό και την εν γένει εικόνα της
χώρας.
Το Αεροδρόμιο του Ελληνικού με τα απερίγραπτα χάλια του δεν είναι κατά 100%
στην εκμετάλλευση του Δημοσίου; Βιάζεται ο κ. Λαλιώτης να αποκτήσει το
αεροδρόμιο στα Σπάτα τα άθλια χαρακτηριστικά του αεροδρομίου στο Ελληνικό; Ή
των άλλων ελληνικών αεροδρομίων; Το ίδιο ακριβώς έγινε με τους Ηλεκτρικούς
Σιδηροδρόμους: όσο ήσαν κάτω από ιδιωτική εκμετάλλευση είχαν κέρδη, μόλις
περιήλθαν στην κρατική εκμετάλλευση άρχισαν να συσσωρεύουν ζημίες και να
υποβαθμίζονται. Όφελος για το Δημόσιο θα προέκυπτε αν ο κ. Λαλιώτης με τις
διαπραγματεύσεις του είχε επιτύχει να παραταθεί η διάρκεια της σύμβασης. Ακόμη
μεγαλύτερο όφελος θα προέκυπτε αν το Δημόσιο, μετά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας
του αεροδρομίου, δεσμευόταν να προχωρήσει στην πώληση των μετοχών του στο
χρηματιστήριο, ώστε να πάψει να συμμετέχει με οποιονδήποτε τρόπο στην
εκμετάλλευση του αεροδρομίου. Και τι θα γίνει ύστερα από δέκα χρόνια αν
αποδειχθεί ότι χρειάζονται σημαντικές νέες επενδύσεις; Ποιο θα είναι το
ενδιαφέρον του εργολάβου να βάλει πρόσθετα κεφάλαια για τα 15 χρόνια
εκμετάλλευσης που απομένουν;
Με την έναρξη της λειτουργίας του αεροδρομίου τον προσεχή Μάρτιο θα ακριβύνουν
τα αεροπορικά εισιτήρια επειδή ο κ. Λαλιώτης αποφάσισε να περιορίσει τον χρόνο
συνεκμετάλλευσης (ίσως επειδή δεν κατανόησε ότι το δημόσιο συμφέρον δεν
εξυπηρετείται από την κρατική ιδιοκτησία του αεροδρομίου, αλλά από την καλή
και αποδοτική του λειτουργία). Με ευθύνη, πάλι, του κ. Λαλιώτη καθυστέρησε
κατά δύο τουλάχιστον χρόνια η έναρξη των εργασιών για τις λεωφόρους που
οδηγούν στο αεροδρόμιο στα Σπάτα, με αποτέλεσμα να προεξοφλώ ότι θα ζήσουμε
τραγικές κυκλοφοριακές συνθήκες μέχρι το 2003 (που θα ενισχύσουν τις
αμφιβολίες για το κατά πόσον μπορούν να διεξαχθούν επιτυχώς οι Ολυμπιακοί
Αγώνες).
