Πόλεμος και ειρήνη

Μπροστά στο δίλημμα «πόλεμος ή ειρήνη» βάζει ο Έχουντ Μπαράκ τους

ψηφοφόρους, σε μια υστάτη προσπάθεια να αποτρέψει τη διαγραφόμενη ήττα του από

τον Αριέλ Σαρόν στις σημερινές εκλογές για την ανάδειξη πρωθυπουργού του

Ισραήλ.

Στις δημοσκοπήσεις, ο ηγέτης των Εργατικών υπολείπεται τουλάχιστον 20

ποσοστιαίες μονάδες του αρχηγού του δεξιού κόμματος Λικούντ. Ο Μπαράκ έκλεισε

την προεκλογική εκστρατεία του με μια προσπάθεια να εμφανίσει τον αντίπαλό του

ως έναν επικίνδυνο εξτρεμιστή που θα οδηγήσει το Ισραήλ σε σύγκρουση με τους

γείτονές του. Από την άλλη μεριά, ο Σαρόν προσπάθησε να κρατήσει χαμηλούς

τόνους και μολονότι επέκρινε τον αντίπαλό του για τις παραχωρήσεις του προς

τους Παλαιστινίους, τον κάλεσε να συμμετάσχει σε μια κυβέρνηση εθνικής

ενότητας.

Με μια έκκληση της τελευταίας στιγμής, ο Μπαράκ κάλεσε τους Ρώσους μετανάστες

να τον ψηφίσουν, καθώς και τους Άραβες που είναι Ισραηλινοί πολίτες, οι οποίοι

απειλούν να μποϊκοτάρουν τις εκλογές. Όμως, οι όποιες ελπίδες του Μπαράκ

δέχθηκαν σοβαρό πλήγμα, όταν το υπερορθόδοξο εβραϊκό κόμμα Σας κάλεσε εμμέσως

τους οπαδούς του να στηρίξουν τον Σαρόν.

Λαϊκή δυσαρέσκεια

Όλα δείχνουν μια βαθιά λαϊκή δυσαρέσκεια προς έναν πρωθυπουργό που τόσο η

ισραηλινή, όσο και η διεθνής κοινή γνώμη είχε υποδεχθεί περίπου ως σωτήρα

ύστερα από τα τρία καταστροφικά χρόνια διακυβέρνησης Νετανιάχου.

Η αναμενόμενη ήττα του Μπαράκ, γράφει η εφημερίδα «Le Monde», οφείλεται σε μια

σειρά παραγόντων που δεν έχουν μεγάλη σχέση με την προσωπικότητα ή την

πολιτική γραμμή του Σαρόν. Για τους περισσότερους εκλογείς, οι λύσεις που

προσφέρει δεν έχουν μεγάλη σημασία. Αυτό που προέχει είναι να φύγει ο Μπαράκ.

Ο μόνος στόχος του προγράμματός του που εκπληρώθηκε είναι η αποχώρηση από τον

Λίβανο, κάτι που του προσέδωσε προς στιγμήν μεγάλη δημοτικότητα. Γρήγορα,

όμως, την έχασε. Οι συνεχείς παλινωδίες του προκάλεσαν σύγχυση στους πολίτες,

αλλά και στους συνεργάτες του, που άρχισαν να τον εγκαταλείπουν. Η ιστορία θα

συγκρατήσει ίσως ότι ο Μπαράκ ήταν ο πρώτος που ταρακούνησε μερικές από τις

«ιερές αγελάδες» του σιωνισμού: τον αποικισμό των κατεχόμενων εδαφών, για

παράδειγμα, ή τον αδιαίρετο χαρακτήρα της Ιερουσαλήμ.

Αυτό που είναι καλό για την ιστορία, όμως, δεν είναι κατ’ ανάγκην καλό και για

τους Ισραηλινούς, που είδαν πολλές βεβαιότητές τους να διαλύονται.

Οι δημοσκοπήσεις

Ο Έχουντ Μπαράκ, ο πιο παρασημοφορημένος στρατιωτικός του Ισραήλ, ανέβηκε στην

εξουσία πριν από 20 μήνες, υποσχόμενος μια τελική συμφωνία με τους

Παλαιστινίους. Προσέφερε περισσότερα από κάθε άλλον Ισραηλινό ηγέτη ­ πάρα

πολλά σύμφωνα με πολλούς Ισραηλινούς, αλλά όχι αρκετά σύμφωνα με τους

Παλαιστινίους. Ο Μπαράκ επιμένει ακόμη ότι έστω και τώρα μια συμφωνία είναι

εφικτή. Όμως λίγοι μπορούν να τον ακούσουν και ακόμη λιγότεροι είναι πρόθυμοι

να του δώσουν άλλη μια ευκαιρία. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, βρίσκεται

αντιμέτωπος με μια ταπεινωτική ήττα.

Εκεί που απέτυχε ο Εργατικός ηγέτης, μπορεί άραγε ο Σαρόν να τα καταφέρει

καλύτερα; Για πολλούς Παλαιστινίους, δεν είναι παρά ένα αιμοσταγές «γεράκι».

Σε αυτόν χρεώνουν τόσο τις σφαγές των Παλαιστινίων προσφύγων στη Σάμπρα και τη

Σατίλα το 1982, όσο και τα γεγονότα στο όρος του Ναού που οδήγησαν στην

αιματηρή ιντιφάντα του περασμένου Σεπτεμβρίου. Σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο,

ο Σαρόν είναι μισητός και αναξιόπιστος.

Η αντίστροφη μέτρηση

Δεν είναι λίγοι οι Ισραηλινοί πολιτικοί σχολιαστές που προειδοποιούν ότι το

Ισραήλ βρίσκεται στο χείλος της αβύσσου. «Έχουμε πάθει τύφλωση», λέει ο Ούρι

Σαβίρ, ένας από τους αρχιτέκτονες των ειρηνευτικών συμφωνιών του Όσλο.

Όμως και ο Σαρόν επιμένει πως είναι υπέρ της ειρήνης. Το ζήτημα, λέει, είναι

από ποιον δρόμο θα φτάσουμε σ’ αυτή.

Πάντως, ο δρόμος μέχρι αυτές τις εκλογές στρώθηκε με πολύ αίμα, κυρίως

παλαιστινιακό. Σε συνέντευξή του στο «Le Figaro Magazine», ο Σαρόν ισχυρίζεται

ότι θα δεχθεί τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους εφόσον αυτό θα είναι

αποστρατιωτικοποιημένο και θα παρέχει εγγυήσεις για την ασφάλεια του Ισραήλ. Ο

Σαρόν υπόσχεται να επιδιώξει την ειρήνη με σκληρούς όρους. Ύστερα από τόση

βία, τρόμο και αβεβαιότητα, αυτό ακριβώς επιθυμούν πολλοί Ισραηλινοί. Στην

αντίστροφη μέτρηση μέχρι τις κάλπες, Παλαιστίνιοι ηγέτες απηύθυναν εκκλήσεις

να υπερψηφιστεί ο Μπαράκ, όμως αυτό δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι οι

Παλαιστίνιοι διαπραγματευτές δεν θα καθήσουν στο ίδιο τραπέζι με τον Σαρόν.

Κάποιοι μάλιστα πιστεύουν πως μπορεί, ανάμεσα στα πολλά μειονεκτήματα, να

υπάρξει και ένα πλεονέκτημα από την εκλογή ενός σκληροπυρηνικού πρωθυπουργού:

ίσως τότε η διεθνής κοινότητα να μειώσει τις πιέσεις που ασκεί στην

παλαιστινιακή πλευρά.

Πάντως, η ισραηλινή Αριστερά δεν τρέφει ψευδαισθήσεις: αν νικήσει ο Σαρόν, το

προβάδισμα θα έχει ο πόλεμος και όχι η ειρήνη.

LINKS:

* www.avoda.org.il/

* www.likud.org.il/

* www3.haaretz.co.il/eng/