Υψηλής ποιότητας υπηρεσίες από το Ακαδημαϊκό Διαδίκτυο

Η ώρα των «μεγάλων ταχυτήτων» για τα ελληνικά Ανώτατα και Τεχνολογικά

Εκπαιδευτικά Ιδρύματα έφτασε. Και όλα δείχνουν πως αυτό θα είναι το επόμενο

βήμα στη λεωφόρο των επικοινωνιών που κτίζεται από το 1995 στην τριτοβάθμια

ακαδημαϊκή κοινότητα, μετρώντας σήμερα 150.000 χρήστες του Ίντερνετ ­ το 50%

του συνόλου της κοινότητας ­ οι οποίοι αναμένεται να φτάσουν τους 400.000 μέσα

στα επόμενα χρόνια.

Το Πανεπιστημιακό Διαδίκτυο της χώρας άρχισε να οργανώνεται το 1995, με στόχο

τη δημιουργία ενός διαδικτύου προηγμένης τεχνολογίας, που θα συνέδεε μεταξύ

τους τα εσωτερικά δίκτυα των 32 συνεργαζόμενων ιδρυμάτων σε υψηλές ταχύτητες

για την παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών στο Internet. Το Gunet (Greek

Universities Network) ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 1995. Τότε, όπως λέει στα

«ΝΕΑ» ο κ. Θόδωρος Καρούνος, τεχνικός διευθυντής του Κέντρου Δικτύων του

Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, τεχνικός υπεύθυνος του Εθνικού Δικτύου Έρευνας

και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ) και μέλος της τεχνικής επιτροπής του Gunet, «ατύπως όλα

ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 1995, όταν μόνο δέκα ιδρύματα είχαν δίκτυα.

Μεταξύ αυτών, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Οικονομικό

Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης

και Πάτρας».

Πώς έγινε η αρχή

Αυτή ήταν η εμβρυακή μορφή, που βοήθησε ν’ αναπτυχθεί το Ακαδημαϊκό Διαδίκτυο.

«Τότε, στα δέκα αυτά ιδρύματα υπήρχαν μόνο 10.000 χρήστες και ξεκίνησε το

Gunet, το οποίο συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το υπουργείο

Παιδείας για τη διασύνδεση των 32 εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αλλά και το ΕΔΕΤ

από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας για τη διασύνδεσή τους με τα

πανεπιστήμια και τα ερευνητικά δίκτυα της Ευρώπης και της Αμερικής», λέει ο κ.

Καρούνος.

Από τους 10.000 χρήστες του Internet στα δέκα εκπαιδευτικά ιδρύματα του 1995,

φτάσαμε σήμερα στους 150.000. Όπως εξηγεί ο τεχνικός υπεύθυνος του ΕΔΕΤ: «Αν

σκεφτεί κανείς ότι ο αριθμός του 1995 αντιστοιχούσε σε ένα ποσοστό 3%, οι

σημερινοί 150.000 χρήστες στα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας μεταφράζεται σε 50% της

τριτοβάθμιας ακαδημαϊκής κοινότητας που έχει πρόσβαση στο Internet». Ο κ.

Καρούνος μάλιστα επισημαίνει ότι το ποσοστό αυτό ξεπερνά κατά πολύ τον

ευρωπαϊκό μέσο όρο χρηστών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Το Gunet σε αριθμούς

Πώς, όμως, μεταφράζεται το Gunet σε αριθμούς; Οι 10.000 χρήστες του 1995,

πέντε χρόνια μετά… μεγάλωσαν και έγιναν σήμερα 150.000, ενώ αναμένεται να

γίνουν 270.000 έως το 2003 και περίπου 400.000 έως το 2006. Όσο για τον αριθμό

των ηλεκτρονικών υπολογιστών που βρίσκονται σήμερα συνδεδεμένοι στα ΑΕΙ και τα

ΤΕΙ της χώρας, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΕΜΠ, «μιλάμε για 57.000

μηχανήματα και, σύμφωνα με τις προβλέψεις, έως το 2006 περισσότεροι από

100.000 υπολογιστές θα είναι συνδεδεμένοι και στη διάθεση των ελληνικών ΑΕΙ

και ΤΕΙ για πρακτική εξάσκηση και μελέτη των φοιτητών, αλλά και για τους

ερευνητικούς σκοπούς του διδακτικού προσωπικού».

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της εξάπλωσης του Ίντερνετ στην ακαδημαϊκή κοινότητα

είναι το γεγονός ότι σε ένα ίδρυμα μόνο, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών,

τοποθετήθηκαν τα τελευταία χρόνια 14.000 πρίζες για σύνδεση με το Ίντερνετ,

αλλά και 600 χιλιόμετρα καλωδίου!

Τι προσφέρει όμως το Gunet στους 150.000 χρήστες της τριτοβάθμιας ακαδημαϊκής

κοινότητας; Όπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο υπεύθυνος του έργου, καθηγητής

Πληροφορικής στο Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του Πανεπιστημίου

Αθηνών, κ. Λάζαρος Μεράκος, «η εξέλιξη των τελευταίων τριών ετών είναι πολύ

ικανοποιητική, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να προσπαθήσουμε κι άλλο.

Καταφέραμε να σχηματίσουμε ένα σημαντικό ανθρώπινο δίκτυο και να βάλουμε μια

τάξη στην παροχή υπηρεσιών, προσφέροντας προηγμένες υπηρεσίες και εφαρμογές,

όπως μετάδοση πολυμέσων, τηλεκπαίδευση και τηλεματική».

Παράδειγμα μιας τέτοιας προηγμένης υπηρεσίας που έγινε πραγματικότητα είναι η

τηλεκπαίδευση. Η αρχή έγινε το 1997 με ένα πιλοτικό πρόγραμμα, για το οποίο

συνεργάστηκαν το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό

Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Δημιουργήθηκαν

τότε τρεις αίθουσες τηλεκπαίδευσης, μία σε κάθε Πανεπιστήμιο, στις οποίες

μπορεί να γίνει ταυτόχρονο μάθημα ή διάλεξη, στην οποία θα μπορούν να

συμμετέχουν οι φοιτητές και των τριών ιδρυμάτων. Μάθημα ταυτόχρονο μπορεί να

μην έγινε, αλλά έγιναν διαλέξεις και παρουσιάσεις πολυμέσων που δίνουν τη

δυνατότητα ψηφιοποίησης μιας διάλεξης, την οποία ο φοιτητής μπορεί να πάρει σε

μορφή CD-ROM και να την ξαναδεί.

Και τηλεκπαίδευση

Όπως εξηγεί ο κ. Μεράκος, «έγινε επίσης μια εγχείρηση σε νοσοκομείο, η οποία

μεταδόθηκε απευθείας στα αμφιθέατρα της Ιατρικής στο Γουδί.

Η τηλεκπαίδευση, είναι μια δυνατότητα πολύ σημαντική, αλλά για να γίνεται με

αυτό τον τρόπο το μάθημα χρειάζεται μεγαλύτερη προετοιμασία από την πλευρά του

καθηγητή. Άρα, πρέπει να του δώσουμε κίνητρα για να γίνεται έτσι το μάθημα και

τα κίνητρα θα είναι να απλοποιήσουμε τη διαδικασία».

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός ότι η ανάπτυξη της τηλεκπαίδευσης και

των υψηλών ταχυτήτων θα είναι το επόμενο στοίχημα που θα βάλουν τα ΑΕΙ και ΤΕΙ

της χώρας στο πλαίσιο του Gunet. Ωστόσο, η διαδικασία δεν είναι απλή. «Για να

μπορούμε να μιλάμε για τηλεκπαίδευση, χρειάζεται ένα Ίντερνετ δεύτερης γενιάς,

αλλαγή στα ισχύοντα δικτυακά πρωτόκολλα και πολύ μεγαλύτερες ταχύτητες», λέει

ο κ. Μεράκος, απαριθμώντας τα επόμενα βήματα που θα πρέπει να κάνει το

ελληνικό Πανεπιστημιακό Δίκτυο.

Η αναβάθμιση των ταχυτήτων είναι η πρώτη πρόκληση, για την οποία το Gunet θα

συνεργαστεί με το πρόγραμμα ΕΔΕΤ της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και

Τεχνολογίας, ώστε τα ελληνικά ΑΕΙ και ΤΕΙ να φτάσουν τις υπερυψηλές ταχύτητες

της Ευρώπης στο Ίντερνετ (2.500 gB), κάτι που σημαίνει δυνατότητα πρόσβασης με

οπτικές ίνες, αλλά και παροχής πιο προηγμένων υπηρεσιών.

Το άλλο στοίχημα είναι η υλοποίηση προηγμένων υπηρεσιών όπως το video on

demand, και η υλοποίηση δικτύων φωνής και δεδομένων.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ­ για τα να υλοποιηθούν τα παραπάνω βήματα

προόδου ­ το Gunet, το Πανεπιστημιακό Δίκτυο της χώρας, συστάθηκε σε αστική μη

κερδοσκοπική εταιρεία, στην οποία οι μέτοχοι είναι όλα τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ της χώρας.

Τι είναι το Gunet και ποιοι το χρησιμοποιούν

Μια σημαντική προσφορά του Πανεπιστημιακού Δικτύου είναι το γεγονός ότι οι

φοιτητές μπορούν να καταχωρούν ή να αναζητούν άμεσα μεταπτυχιακές εργασίες και

διδακτορικά, ενώ προηγουμένως η δημοσίευση έπαιρνε χρόνια Το Πανεπιστημιακό

Δίκτυο είναι σχεδιασμένο σαν ένα ανοικτό σύστημα το οποίο θα μπορεί να

ενσωματώνει τις τελευταίες εξελίξεις στην τεχνολογία δικτύων. Άμεσος στόχος

του έργου είναι η παροχή ταχύτατης σύνδεσης με το Ίντερνετ για την χωρίς

εμπόδια πρόσβαση στις παγκόσμιες πηγές πληροφοριών από τους φοιτητές, τα μέλη

ΔΕΠ, τους ερευνητές και το διοικητικό προσωπικό όλων των ΑΕΙ και ΤΕΙ της

χώρας.

Ανάμεσα στους στόχους του Δικτύου είναι η αναβάθμιση των προπτυχιακών και

μεταπτυχιακών σπουδών, η εκπαίδευση από απόσταση, η συμπληρωματική εκπαίδευση,

η έρευνα, οι ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, η σύνδεση με τα δίκτυα της

Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και η σύνδεση με τον ελληνικό παραγωγικό ιστό. Μια

σημαντική προσφορά του Πανεπιστημιακού Δικτύου είναι το γεγονός ότι οι

φοιτητές μπορούν να καταχωρούν ή να αναζητούν άμεσα μεταπτυχιακές εργασίες και

διδακτορικά, ενώ προηγουμένως η δημοσίευση έπαιρνε χρόνια. Επιπλέον, μ΄ αυτό

τον τρόπο οι καθηγητές έχουν τη δυνατότητα να ελέγχουν πιθανές αντιγραφές,

κάτι που παλιά ήταν αδύνατο.

Πάντως, ένα σερφάρισμα στις ιστοσελίδες των ΑΕΙ και ΤΕΙ δείχνει ότι το χάσμα

ανάμεσα στα πολυτεχνικά τμήματα και τα τμήματα θετικών επιστημών και τα

τμήματα θεωρητικού αντικειμένου και των φιλολογιών είναι μεγάλο. Κι αυτό

επειδή τα θεωρητικά τμήματα μπορεί να έχουν σελίδες στο Ίντερνετ, αλλά σπάνια

στις σελίδες υπάρχει η ένδειξη «βιβλιοθήκη» ή «πολυμέσα». Αντίθετα, οι

αντίστοιχες σελίδες ενημερώνουν για το πού βρίσκεται η βιβλιοθήκη, ποιες ώρες

και ημέρες λειτουργεί, μόνο που δίνουν διεύθυνση οδού και όχι διεύθυνση στο

Ίντερνετ.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, ίσως αυτό να είναι μια έλλειψη, αλλά σχετίζεται

περισσότερο με το γεγονός ότι το αντικείμενο των τμημάτων θετικών επιστημών

έχει πιο πολύ να κάνει με τις νέες τεχνολογίες. «Για παράδειγμα, δεν θα

μπορούσε το Τμήμα Πληροφορικής να μην έχει εξελιγμένο εσωτερικό δίκτυο ή τομέα

πολυμέσων», επισημαίνει ο καθηγητής Πληροφορικής στο αντίστοιχο τμήμα του

Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Λάζαρος Μεράκος. Βέβαια, υπάρχει η on-line βιβλιοθήκη

κάθε Ιδρύματος την οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν και οι φοιτητές των

τμημάτων που δεν έχουν δική τους ηλεκτρονική βιβλιοθήκη, ενώ πολλοί τίτλοι,

βιβλιογραφία και επιστημονικά περιοδικά μπορεί να βρει κανείς στο Ακαδημαϊκό

Δίκτυο Ελληνικών Βιβλιοθηκών (http: //leykada. physics. auth.gr) αλλά και το

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (http: //www. ekt.gr). Πάντως, διαφορές υπάρχουν και

από ίδρυμα σε ίδρυμα όσον αφορά τον αριθμό των χρηστών. Πρώτο έρχεται το

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με 15.000 χρήστες και ακολουθούν

το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο με 11.500 χρήστες και το Αριστοτέλειο

Πανεπιστήμιο με 11.000 χρήστες. Τελευταίο στα ΑΕΙ έρχεται το Χαροκόπειο

Πανεπιστήμιο με μόλις 800 χρήστες, αλλά και η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με

900 χρήστες.

Στα ΤΕΙ, πρώτο έρχεται το ΤΕΙ Αθηνών με 14.500 χρήστες και ακολουθούν με

μεγάλη διαφορά το ΤΕΙ Σερρών με 7.500 χρήστες και το ΤΕΙ Καβάλας με 4.600

χρήστες.

Πάντως, η Γενική Διεύθυνση Εκπαίδευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχετική έρευνα

χαρακτηρίζει «χαμηλή» τη διείσδυση των νέων τεχνολογιών στα εκπαιδευτικά

πράγματα της χώρας, «πολύ χαμηλή» την ανάπτυξή της χρήσης τους και από «χαμηλή

έως μέτρια» τη συνολική εικόνα για τις νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση.

Links:

* http: //www.gunet.gr

* http: //leykada.physics.auth.gr

* http: //www.ekt.gr

*

http: //europa.eu.int/comm/dgs/education­culture/index­en.htm

* http: //ipatia.ccf.auth.gr/PPonline

* http: //www.grnet.gr/ten-155