Αναζήτηση
Η δημιουργία του κόμματος Αβραμόπουλου αναμφισβήτητα επιταχύνει τις πολιτικές
εξελίξεις. Ενώ δεν έχουμε άμεσα εκλογές, ωστόσο υπάρχει μία έντονη
κινητικότητα με εκλογικό ορίζοντα, η οποία συμβάλλει σε αναδιατάξεις του
πολιτικού σκηνικού. Αιτίες για την αμφισβήτηση του παραδοσιακού δικομματικού
μοντέλου υπάρχουν πολλές. Είναι οι αντιθέσεις απόψεων μέσα στα δύο μεγάλα
κόμματα, είναι οι δραματικές ανεπάρκειες στην άσκηση προωθητικής πολιτικής από
τη σημερινή κυβέρνηση, είναι τελικά τα ίδια τα δυσεπίλυτα προβλήματα της
ελληνικής κοινωνίας. Μπροστά μας υπάρχουν τρία ενδεχόμενα. Στις επόμενες
εκλογές να ξανακερδίσει το ΠΑΣΟΚ, εκμεταλλευόμενο τη ροή χρημάτων από το
Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Θα συνεχιστεί η ίδια μίζερη διαχείριση της
εξουσίας. Θα έχουμε πλέον την καθιέρωση «σοβιετικής» εκδοχής πολιτικού
κατεστημένου. Υπάρχει επίσης η περίπτωση να κερδίσει η Ν.Δ. η οποία άλλωστε
έχασε με μικρή διαφορά τις πρόσφατες εκλογές αξιοποιώντας τα αποτελέσματα
από τη συμμαχία της με την Εκκλησία. Θα ζήσουμε έτσι τον απόλυτο θρίαμβο του
νεοφιλελευθερισμού. Και τέλος, το τρίτο ενδεχόμενο είναι να υπάρξουν
κυβερνήσεις συνεργασίας με βάση το ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα και το σχήμα
του δημάρχου της Αθήνας σε θέση «μπαλαντέρ». Είναι προφανές ότι όλες αυτές οι
εκδοχές σηματοδοτούν συντηρητικά πολιτικά σενάρια, ριζική στροφή προς την
κεντροδεξιά.
Επομένως, είναι η πιο κρίσιμη φάση για να ανοίξουν οι δρόμοι προς μία
διαφορετική κατεύθυνση με αριστερή προοπτική. Κεντρική ιδέα είναι η
εναλλακτική πρόταση για τη διακυβέρνηση της χώρας με τη συνεργασία όλων των
προοδευτικών δυνάμεων. Αυτή η δυνατότητα, που σήμερα δεν φαίνεται εφικτή,
προϋποθέτει τολμηρή πολιτική βούληση και κυρίως τις αλλαγές του εκλογικού
νόμου και των ασκούμενων πολιτικών. Βασικό ρόλο σε μία τέτοια επιλογή έχουν το
ΠΑΣΟΚ και τα κοινοβουλευτικά κόμματα της Αριστεράς. Ο ΣΥΝ οφείλει να αναλάβει
πρωτοβουλίες ανασύνθεσης του πολιτικού σκηνικού. Είναι η ώρα για μία επιθετική
στάση της Ανανεωτικής Αριστεράς, η οποία δεν περιμένει να διαμορφωθούν
τετελεσμένα και νέοι συσχετισμοί, αλλά θέτει από την πλευρά της τους όρους
μιας διαφορετικής προοπτικής. Μόνο έτσι θα ηττηθούν τα σχέδια
συντηρητικοποίησης του πολιτικού βίου, οι διαφαινόμενες επιλογές των κυρίαρχων
οικονομικών και πολιτικών κύκλων. Το κυβερνητικό κόμμα από την πλευρά του
είναι σε σταυροδρόμι. Η άνοδος του πληθωρισμού και της ανεργίας, το χάος με τη
διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων, οι ανεπάρκειες του κρατικού μηχανισμού σε
προβλήματα της καθημερινότητας των πολιτών, η έλλειψη μιας νέας, μετα-ΟΝΕ,
στρατηγικής συνθέτουν μια γκρίζα εικόνα του ήδη κουρασμένου κυβερνητικού
επιτελείου. Αν το ΠΑΣΟΚ παραμείνει εγκλωβισμένο στη λατρεία της μονοκομματικής
εξουσίας, των εύκολων συντηρητικών συνταγών στην οικονομία, τότε είναι φυσικό
να περιοριστούν οι δυνατότητες ριζοσπαστικών αλλαγών στην κοινωνία. Αν το
ΠΑΣΟΚ αξιοποιήσει τις ενωτικές εμπειρίες των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων της
Ευρώπης και ιδιαίτερα της Γαλλίας, θα μετασχηματίσει τις συντεταγμένες του
πολιτικού παιχνιδιού και θα έχουμε σοβαρές εξελίξεις.
Ο ΣΥΝ, ο ευρύτερος χώρος της Ανανεωτικής Αριστεράς, μπορεί να συμβάλει στην
αριστερή διέξοδο από τη σημερινή κινητικότητα. Η πρώτη βασική επιλογή πρέπει
να είναι ο προγραμματικός διάλογος πάνω στα μεγάλα προβλήματα της ελληνικής
κοινωνίας, τις αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές, τη ριζοσπαστική μεταρρύθμιση
του πολιτικού συστήματος. Δεν πρόκειται για μια «αθροιστική» εκδοχή της
κεντροαριστεράς. Πρόκειται για κάτι πιο σημαντικό. Τη βαθιά κριτική και
αυτοκριτική πορεία των συγκεκριμένων κομμάτων, τους ουσιαστικούς
επαναπροσδιορισμούς αξιών και πολιτικής, την αγωνία να εκφραστούν οι κοινωνικά
αδύναμες τάξεις. Πρόκειται δηλαδή για μία τολμηρή επιλογή με στόχο να
κινητοποιηθούν οι πολίτες, τα μαζικά κινήματα. Σε μία εποχή που διά του
οχήματος Αβραμόπουλου θα μιλούν όλοι για «λιγότερη» πολιτική και κυρίως για
«λιγότερη» ιδεολογία, οι δυνάμεις της προόδου, της πληθυντικής Αριστεράς,
μπορούν να μιλήσουν ξανά για την πραγματική πολιτική με κοινωνικές,
οικολογικές και πολιτιστικές αναφορές.
Ο Θόδωρος Μαργαρίτης είναι μέλος της Π.Γ. του Συνασπισμού.
