Διπλωματική εκστρατεία ξεκίνησε από χθες στις Βρυξέλλες ο Τούρκος υπουργός

Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ με στόχο την ενδυνάμωση των θέσεων της Άγκυρας εν όψει

των κρίσιμων διαπραγματεύσεων για το περιεχόμενο της «εταιρικής σχέσης» της

Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο κ. Τζεμ επιδιώκει επίσης τη συμμετοχή της χώρας του στην ευρωπαϊκή άμυνα ­

κάτι που έχει αποκλεισθεί ­ και γι’ αυτό συναντήθηκε και με τον Χαβιέ Σολάνα.

Αντιδράσεις

Στην πλήρη συμμετοχή υποψηφίων για ένταξη χωρών στην ΚΕΠΠΑ, όπως η Τουρκία,

αντιδρούν πολλές χώρες-μέλη, ενώ σαφώς είχε εκφράσει την αντίθεσή της η

Γαλλία, η οποία ασκεί και την προεδρία.

Η «εταιρική σχέση» της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θα καθορίσει

τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις της ως υποψήφιας χώρας, συγκεντρώνει

παρ’ όλα αυτά το μεγαλύτερο ενδιαφέρον του κ. Τζεμ στις τριήμερες συναντήσεις

του στις Βρυξέλλες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να υποβάλει συνολική έκθεση

από την οποία θα κριθούν πολλά για την ενταξιακή πορείας της γείτονος. Οι

αποφάσεις του Ελσίνκι ορίζουν ότι η εταιρική σχέση συνδέεται με την πρόοδο

στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα

λεγόμενα κριτήρια της Κοπεγχάγης, κάτι που ενοχλεί ιδιαίτερα την Άγκυρα.

Σύμφωνα με τουρκικές πηγές, στις συναντήσεις που θα έχει σήμερα και αύριο στην

έδρα της Κομισιόν ο κ. Τζεμ με τον πρόεδρο Ρομάνο Πρόντι, αλλά και τον Γερμανό

επίτροπο αρμόδιο για τη διεύρυνση κ. Γκίντερ Φερχόιγκεν, θα επιχειρήσει να

αποσυνδέσει την εταιρική σχέση από οποιαδήποτε προϋπόθεση, επιμένοντας σε μια

άλλη ερμηνεία των αποφάσεων του Ελσίνκι.

Πηγές της Κομισιόν αρνήθηκαν να κάνουν κάποιο σχόλιο για τη στάση της

Ευρωπαϊκής Επιτροπής αφήνοντας ανοιχτό το ερώτημα αν στην έκθεση της εταιρικής

σχέσης θα συμπεριληφθούν οι όροι του Ελσίνκι για την εταιρική σχέση.

Οι συνομιλίες

Όπως μεταδίδει ο Γιώργος Τσαλακός, μετ’ εμποδίων συνεχίζεται η διαδικασία των

εκ του σύνεγγυς συνομιλιών για το Κυπριακό στη Νέα Υόρκη.

Χάρτη για τις εδαφικές αναπροσαρμογές ζήτησε από τον Ντε Σότο ο Πρόεδρος

Κληρίδης, αλλά ο Ρ. Ντενκτάς απέφυγε τη συζήτηση του εδαφικού δηλώνοντας ότι

δεν έχει μαζί του τους εμπειρογνώμονές του… Πάντως, ο Κόφι Ανάν παραδέχθηκε

πως οι συνομιλίες δεν έφθασαν ακόμα σε σημείο άρσης του αδιεξόδου.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο κ. Κληρίδης στη συνάντησή του με τον

εκπρόσωπο των Ηνωμένων Εθνών απέρριψε το κριτήριο της ασφάλειας για την

εδαφική πτυχή, διότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε ερμηνείες «συνόρων και

δυνάμεων ασφαλείας εκατέρωθεν».

Τα Ηνωμένα Έθνη θεωρούν τη συζήτηση του εδαφικού ως κεντρικής σημασίας, αλλά ο

Ντενκτάς αρνείται να μπει στην ουσία.

Μετά τη συνάντησή του με τον Ντε Σότο κατηγόρησε τον Πρόεδρο Κληρίδη ότι δεν

τηρεί το εμπάργκο πληροφοριών και χαρακτήρισε ως σκέτη φαντασία την αναφορά

τού κ. Κληρίδη σε συζήτηση του εδαφικού. Δεν μπορεί, είπε, να μπει σε τέτοια

συζήτηση, γιατί… θα ανησυχήσουν όσοι κατοικούν στη γραμμή αντιπαράταξης.

Συνομοσπονδία

Σε μακρές δηλώσεις του ο κατοχικός ηγέτης επανέλαβε τα περί συνομοσπονδίας και

δύο κρατών. Πάντως, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η συνομοσπονδία να

μετεξελιχθεί σε ομοσπονδία «αν όλα πάνε κατ’ ευχήν». Τότε είπε μπορεί να

αποφασισθεί να δοθούν περισσότερες εξουσίες στην κεντρική κυβέρνηση και να

προκύψει κάτι άλλο…

Οι δηλώσεις αυτές του Ρ. Ντενκτάς συμπίπτουν με πληροφορίες που αναφέρουν ότι

ο κατοχικός ηγέτης θα καταθέσει πριν από τη λήξη του γύρου των συνομιλιών

συμπληρωματικό έγγραφο της πρότασής του για συνομοσπονδία.

Από την πλευρά των Ηνωμένων Εθνών γίνεται ένας προσεκτικός σχεδιασμός των

επόμενων βημάτων. Καλά πληροφορημένες πηγές έλεγαν ότι οι χειρισμοί των

Ηνωμένων Εθνών γίνονται σε ένα πλαίσιο ομοσπονδίας με ορισμένες ιδιομορφίες.

Οι ίδιες πηγές δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο να κατατεθεί εκ μέρους του Ντε Σότο

χάρτης για το εδαφικό, όπως επίσης να υπάρξει και τελική δήλωση των Ηνωμένων

Εθνών που να αναφέρει ότι οι συνομιλίες έχουν εισέλθει στην ουσία. Όλα αυτά

ήταν το αντικείμενο της συνάντησης του Προέδρου Κληρίδη με τους Αμερικανούς

μεσολαβητές Μόουζες και Γουέστον.