Αναζήτηση
Σ’ ένα πολύ ενδιαφέρον ρεπορτάζ του «Ταχυδρόμου» (17.6.2000) σχετικό με
τους πρωτεργάτες της εισόδου μας στην ΟΝΕ, ο κ. Ν. Γκαργκάνας, διαπρεπής
οικονομολόγος, αφηγείται πώς άρχισε συνεργαζόμενος με τον κ. Σημίτη, το 1985,
το «πρόγραμμα λιτότητας».
Αντιγράφω: «Η κατάσταση που αντιμετώπισαν οι δύο ήταν εξαιρετικά κρίσιμη:
ανύπαρκτα συναλλαγματικά διαθέσιμα, τεράστιος εξωτερικός δανεισμός, υψηλότατος
πληθωρισμός κ.ά…». Λίγα βήματα προ της χρεοκοπίας.
Συνειρμικά, και είναι αντιληπτό γιατί, συσχέτισα την περίοδο αυτή με τον χώρο
της άμυνας των χρόνων ’93-’96. Ο κ. Αρσένης, ως γνωστόν, ως υπουργός Άμυνας
ουδόλως ασχολήθηκε με τις αναγκαίες προμήθειες εξοπλισμών, την ενίσχυση της
αποτρεπτικής ισχύος. Δεν θέλησε να εισέλθει σ’ έναν χώρο που αναπόφευκτα
προκαλεί σχόλια και αμφισβητήσεις. Είναι μία άποψη. Μην ιππεύετε ποτέ γιατί
υπάρχει η περίπτωση να πέσετε. Καμιά φορά, όμως, οι συγκυρίες οδηγούν σε
καταστάσεις τύπου Ιμίων, που η αδράνεια πληρώνεται πολλαπλά.
Στον Στρατό, στο μάθημα των αρχών διοίκησης, μας μάθαιναν ότι ο διοικητής
είναι υπεύθυνος γιατί ό,τι πράττει και για ό,τι παραλείπει να πράξει. Τέλος
πάντων, δεν έγιναν εξοπλισμοί, αλλά έγινε ένας νόμος που τους αφορούσε και
έφερε τα πάνω κάτω. Ο 2439/95, με τον οποίο η δικαιοδοσία των Επιτελείων στα
εξοπλιστικά προγράμματα, που πρώτα ήταν αποκλειστική, περιοριζόταν σε έκφραση
επιθυμίας απόκτησης μόνον. Τα λοιπά θα αναλάμβανε μια νέα υπηρεσία η ΓΔΕ
(Γενική Διεύθυνση Εξοπλισμών). Με τον ίδιο νόμο ιδρύθηκε και το περίφημο
ΕΠΥΕΘΑ (Επιτελείο Υπουργού) των 45 συμβούλων, και του ενός δισ. των μυστικών
κονδυλίων!
Η ιδέα δεν ήταν κακή. Και στο παρελθόν νόμοι υπήρξαν καλοί, αλλά ξέφτισαν,
γιατί οι άνθρωποι που ανέλαβαν να τους εφαρμόσουν ήταν ανίκανοι ή ακατάλληλοι.
Πριν από τη ΓΔΕ η επιλογή γινόταν με βασικό κριτήριο την επιχειρησιακή αξία
του όπλου. Με τη ΓΔΕ φθάσαμε στον αντίποδα. Επικρατεί ο οικονομικός παράγοντας
ή το λεγόμενο και μη πιστευόμενο «πολιτικό κριτήριο» με λίγες εξαιρέσεις
αρμονίας. Δεν θ’ αναφέρω παραδείγματα, είναι πολλά και γνωστά.
Την παντελή αδράνεια των 1993-1996 διαδέχθηκαν γοργοί ρυθμοί εξοπλισμών του
1996-2000 αλλά τον κύριο λόγο είχαν οι κομματικοί, που στελέχωσαν τη ΓΔΕ και
τις αμυντικές βιομηχανίες με ελάχιστη συμμετοχή των εκπλήκτων στρατιωτικών.
Έτσι ο νόμος Αρσένη, που δεν νομίζω ότι τον φαντάστηκε έτσι ο συντάκτης του,
αφαίρεσε την πρωτοβουλία εξοπλισμού από τους χρήστες, «κακούς» στρατιωτικούς,
και τους παρέδωσε στους «άγιους» κομματικούς νομενκλατούριους!
Δεν θα μιλήσω για διαφάνεια. Έχουν γραφεί πολλά. Σημειώνω ότι έναν παρόμοιο
νόμο, με καλύτερες ισορροπίες, επεχείρησε να περάσει το 1988 ο τότε ΥΦΕΘΑ κ.
Θ. Στάθης, αλλά με επέμβαση των Επιτελαρχών αναδομήθηκε πάραυτα από τον
αείμνηστο Α. Παπανδρέου. Οι Επιτελάρχες του κ. Αρσένη ήταν δοτοί, ανακληθέντες
και ουδόλως αντέδρασαν στο πείραμα.
Η λειτουργία της ΓΔΕ προκάλεσε αρκετές φορές τριβές μεταξύ των κυβερνητικών
παραγόντων. Δεν γνωρίζω κατά πόσον είναι ακριβές αυτό που ανέφερε το «ΒΗΜΑ»
(16.4.2000) ότι ο Πρωθυπουργός απαίτησε, ανεπιτυχώς, τρεις φορές αντικατάσταση
αξιωματούχου της ΓΔΕ προφανώς λόγω των κυκλοφορουσών φημών. Εκείνο όμως που
γνωρίζω καλά είναι ότι διαταγές μεταθέσεων αξιωματικών της ΓΔΕ που εξέδιδε το
ΓΕΣ δεν επραγματοποιούντο λόγω άρνησης του «συστήματος».
Δεν είναι ασφαλώς άσχετο ότι έχουν περάσει ήδη τρεις μήνες από τις εκλογές και
η θέση τού επικεφαλής της ΓΔΕ είναι κενή γιατί, όπως λέγεται, ο κ.
Τσοχατζόπουλος αρνείται να θέσει τον εκλεκτό ή τους εκλεκτούς του υπό την
έγκριση του Πρωθυπουργού. Το ίδιο συμβαίνει και για τους πρωτοκλασάτους των
αμυντικών βιομηχανιών. Τα λεγόμενα βιλαέτια…
Υπάρχουν όμως δύο σοβαρές πρωθυπουργικές ενέργειες, που ενισχύουν την άποψη
ότι κάτι συμβαίνει σ’ αυτό τον χώρο.
Εντολή του για αντικατάσταση του ομιχλώδους νόμου για τις αντισταθμίσεις, ο
οποίος επέτρεπε σωρεία ταχυδακτυλουργιών.
Τοποθέτηση στη ΓΔΕ δύο οικονομολόγων-ελεγκτών του Γενικού Λογιστηρίου του
Κράτους, καθώς και ενός οικονομικού συμβούλου.
Συμπέρασμα: Έρχεται ένα άλλο εξοπλιστικό πρόγραμμα μερικών τρισ.! Η στελέχωση
και η λειτουργία της ΓΔΕ πρέπει να πείθει ότι το υστέρημα του ελληνικού λαού
οδεύει στα καλύτερα, διεθνή, οπλικά συστήματα, που υπηρετούν την αποτροπή και
όχι τα συμφέροντα μερικών, οι διαδικασίες είναι απόλυτα διαφανείς και οι
επιστροφές, τα περίφημα αντισταθμιστικά, ουσιώδη και πραγματικά και όχι
φενάκη. Η ευθύνη είναι μεγάλη, γιατί ο τόπος δεν αντέχει δεύτερα Ίμια…
Ο Κων. Φράγκος είναι υποστράτηγος ε.α., DEA Σορβόννης στην Πολιτική Άμυνα.
