Αναζήτηση
Το βιβλίο του Ντέιβιντ Γκρέμπερ «The Democracy Project: A History, a Crisis, a Movement» κυκλοφόρησε αυτές τις ημέρες στα γαλλικά από τις εκδόσεις Lux Éditeur με έναν τίτλο που παραπέμπει σε έναν κάποιο επαναστατικό λυρισμό: «Comme si nous étions déjà libres» –«Σαν να ήμασταν ήδη ελεύθεροι». Ο συγγραφέας του, βιβλία του οποίου έχουν κυκλοφορήσει στα ελληνικά από τις εκδόσεις Στάσει Εκπίπτοντες, είναι ανθρωπολόγος, αναρχικός και ένα από τα κεντρικά πρόσωπα του κινήματος Occupy Wall Street που αναστάτωσε με τη δράση του τις Ηνωμένες Πολιτείες από τις 17 Σεπτεμβρίου 2011 έως τις 15 Νοεμβρίου της ίδιας χρονιάς, εκφράζοντας την αντίθεσή του στον χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό.
Το κίνημα των αμερικανών Αγανακτισμένων έφτιαξε τη δική του φωλιά στην καρδιά του Μανχάταν και εξαφανίστηκε αμέσως μετά την επέμβαση της αστυνομίας. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι χάθηκε και από την Ιστορία. Από την άποψη αυτήν, ο Γκρέμπερ προσφέρει έναν υποκειμενικό αλλά έντιμο απολογισμό. Ο συγγραφέας δεν καταφεύγει σε μια ηρωική περιγραφή των γεγονότων, δεν μιλάει για μια νίκη που δεν υπήρξε, και ασφαλώς δεν ευχήθηκε ποτέ του να γίνει η διαμαρτυρία στο Μανχάταν η απαρχή μιας άλλης Πλατείας Ταχρίρ. Αν και ο ίδιος έζησε πολύ έντονα την ιστορία του κινήματος, η αφήγησή του είναι φλεγματική. Πρέπει να δράσουμε, λέει κάπου, όχι με την ελπίδα ότι θα αλλάξουμε τον κόσμο μέσα σε μια νύχτα, αλλά σαν να έχει κατακτήσει ο καθένας από εμάς πλήρως την ελευθερία του. Η πολυτιμότερη παρακαταθήκη που άφησε το Occupy Wall Street, επισημαίνει, ήταν ότι έκανε ακριβώς αυτό: μπόρεσε να λειτουργήσει χωρίς ιεραρχία και χωρίς καθοδηγητές που θα αλλοίωναν τη φυσιογνωμία του.
Αυτή η ειλικρινής αποτίμηση του Γκρέμπερ θα έπρεπε να αγγίξει μια χορδή μας. Ο προφανής λόγος είναι ότι πριν κατασκηνώσουν οι αμερικανοί Αγανακτισμένοι στην καρδιά της Νέας Υόρκης και σε άλλες 800 πόλεις των ΗΠΑ, κατασκήνωσαν οι έλληνες Αγανακτισμένοι στην καρδιά της Αθήνας. Χωρίστηκαν όμως σε πάνω και κάτω πλατεία, έφτιαξαν κρεμάλες, φώναξαν ότι η χούντα δεν τελείωσε το ’73, άφησαν να τους καπελώσουν επίδοξοι σωτήρες. Κυρίως, όμως, δεν έδρασαν ως ελεύθεροι άνθρωποι. Ενα μείγμα ιδεοληψίας, φανατισμού και λαϊκισμού στέρησε από την Πλατεία Συντάγματος την πλέον βασική συνθήκη κάθε διαμαρτυρίας.
Ο Ντέιβιντ Γκρέμπερ, παρατηρεί ο βιβλιοκριτικός της Μοντ Μαρκ Ολιβιέ Μπερέ, περιγράφει την αναγέννηση των φιλελεύθερων ιδεών στους κόλπους της ριζοσπαστικής Αριστεράς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι ακριβώς το στοίχημα που εξακολουθεί να χάνει με μια επιμονή η οποία μπορεί να αποδοθεί μόνο στον ιδεοληπτικό ψυχαναγκασμό της δικής μας Αριστεράς.
