Αν ο προεκλογικός αγώνας στη Γερμανία είναι βαρόμετρο για την κατάσταση στην ευρωζώνη, τότε η ευρωκρίση αποτελεί παρελθόν. Στις εκλογές του 2013 η Μέρκελ συγκρούονταν μετωπικά με τον σοσιαλδημοκράτη αντίπαλό της Πέερ Στάινμπρουκ για την Ελλάδα και την ευρωκρίση. Τώρα στο ντιμπέιτ με τον Μάρτιν Σουλτς δεν ειπώθηκε ούτε λέξη. Δείγμα «ομαλοποίησης», το θεωρεί ο οικονομολόγος Πέτερ Μπόφινγκερ, που ήταν από τους σφοδρότερους επικριτές της γραμμής Σόιμπλε. Ο Μπόφινγκερ, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Βίρατσμπουργκ, είναι μέλος στο συμβούλιο των πέντε σοφών που για λογαριασμό της κυβέρνησης συντάσσουν την εξαμηνιαία έκθεση για την πορεία της οικονομίας. Στα «ΝΕΑ» εξηγεί γιατί από τις επερχόμενες εκλογές περιμένει αλλαγή κυβέρνησης αλλά όχι ουσιαστική αλλαγή πολιτικής.
Κύριε Μπόφινγκερ, έχετε μια πρόγνωση για τις εκλογές σε μία εβδομάδα;
Η πρόγνωσή μου βγαίνει «από την κοιλιά μου» και λέει ότι μετά τις εκλογές θα έχουμε μία μαυροκίτρινη κυβέρνηση, Χριστιανοδημοκρατών – Φιλελευθέρων.
Οι περισσότεροι βλέπουν επανάληψη του σημερινού μεγάλου συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών – Σοσιαλδημοκρατών. Αν επαληθευτεί η πρόβλεψή σας, δεν θα έχουμε μόνον αλλαγή κυβέρνησης αλλά και αλλαγή πολιτικής.
Δεν συμφωνώ. Η εμπειρία δείχνει ότι και ένας μαυροκίτρινος συνασπισμός θα κινηθεί περίπου στο ίδιο πλαίσιο. Είχαμε κυβέρνηση CDU/CSU-FDP από το 2009 μέχρι το 2013 αλλά δεν είδαμε δραστική μείωση της φορολογίας, ενώ περιορίστηκαν τα εργατικά δικαιώματα. Βέβαια ο μεγάλος συνασπισμός θέσπισε τον κατώτατο μισθό, αλλά δεν πιστεύω ότι θα καταργηθεί με τους Φιλελεύθερους.
Δεν είστε πολύ αυστηρός στην αποτίμηση του μεγάλου συνασπισμού, που έφερε τον κατώτατο μισθό, ενίσχυσε τις συντάξεις, θέσπισε το φρένο στα ενοίκια…
Η κομβική παρέμβαση ήταν σίγουρα ο κατώτατος μισθός, στο μεταξύ έχει παγιωθεί σε τέτοιο βαθμό που πιστεύω ότι μία κυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών – Φιλελευθέρων δεν θα τον καταργήσει. Από την άλλη, ο μεγάλος συνασπισμός δεν βλέπω να έχει μεγάλους, διαφορετικούς στόχους. Ούτε η Ανγκελα Μέρκελ ούτε ο Μάρτιν Σουλτς έχουν ιδιαίτερα φιλόδοξα σχέδια.
Πάντως όλα αυτά ήταν προτάσεις των Σοσιαλδημοκρατών. Γιατί δεν μπορεί να το εξαργυρώσει εκλογικά το SPD;
Ο κόσμος κοιτάζει μπροστά. Και δεν βλέπει να υπάρχουν τόσο θεμελιακές διαφορές των Σοσιαλδημοκρατών με τους Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ. O Σουλτς έπρεπε να επιλέξει δύο-τρία θέματα που είναι καθοριστικά για το μέλλον της Γερμανίας και να πει ότι θα τα προχωρήσει διαφορετικά από τη Μέρκελ. Αλλά οι διαφορές δεν είναι διακριτές. Και όταν τα προγράμματα μοιάζουν, οι πολίτες ψηφίζουν τη Μέρκελ την οποία ήδη γνωρίζουν.
Τι περιμένετε από τις γερμανικές εκλογές για την ΕΕ, ειδικότερα για την ευρωζώνη;
Ενας μεγάλος συνασπισμός με τον ευρωπαϊστή Σουλτς στην κυβέρνηση θα ήταν ευνοϊκότερος απ’ ό,τι μία κυβέρνηση με τη συμμετοχή των Φιλελευθέρων (FDP). Καθοριστικός όμως θα είναι ο άξονας Μακρόν – Μέρκελ και η δυναμική που θα αναπτύξει ο γάλλος πρόεδρος για να παρασύρει και τη Γερμανία. Αλλά δεν πρέπει να περιμένει κανείς θαύματα. Θα έχουμε ίσως προϋπολογισμό της ευρωζώνης αλλά χωρίς πολλά λεφτά, με 50 δισ. δεν αλλάζουν θεμελιακά πράγματα. Μπορεί να έχουμε και υπουργό Οικονομικών της ευρωζώνης, καθοριστικό θα είναι το εύρος των δικαιοδοσιών. Ποιοτικό άλμα θα είχαμε εάν διαμορφώνονταν τουλάχιστον νέες δυνατότητες επενδύσεων ή υπήρχε η δυνατότητα σε περιόδους κρίσης να εκδίδονται κοινά ομόλογα.
Από τη Γερμανία εκείνο που ακούσαμε μέχρι τώρα είναι η πρόταση του Σόιμπλε να μετασχηματιστεί ο μηχανισμός σταθερότητας ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο στα πρότυπα του ΔΝΤ. Συμφωνείτε;
Χρειάζεται προσοχή. Ελλοχεύει ο κίνδυνος οι μηχανισμοί κυρώσεων και επιτήρησης που είναι αρμοδιότητα της Κομισιόν να περάσουν στον ESM, ο οποίος δεν είναι κοινοτικό αλλά διακυβερνητικό όργανο. Αυτό θα αποδυναμώσει την Κομισιόν και θα ενισχύσει τον ρόλο των εθνικών κυβερνήσεων καθώς θα απαιτείται ομοφωνία. Ο κ. Σόιμπλε το επιδιώκει, επειδή δεν εμπιστεύεται την Κομισιόν, η οποία κατά την εκτίμησή μου κινείται με ρεαλισμό στα ζητήματα του χρέους.
Για την Ελλάδα θα ήταν αλλαγή η κυβερνητική συμμετοχή του FPD, που επαναφέρει το Grexit.
Σε θέματα Ευρώπης θα έχουμε σίγουρα αλλαγή με το FDP, ωστόσο θυμίζω ότι στη διάρκεια της κρίσης και στο SPD υπήρξαν φωνές που ακολουθούσαν σκληρή γραμμή έναντι της Ελλάδας. Πιστεύω επίσης ότι η Ελλάδα επωφελείται και από το Brexit, κανένας δεν ενδιαφέρεται για πρόσθετες φυγόκεντρες τάσεις ανοίγοντας πάλι θέμα Grexit.
Η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να ασχοληθεί με το βουνό του ελληνικού χρέους.
Το βουνό του ελληνικού χρέους υφίσταται πλέον περισσότερο στα χαρτιά. Επιμηκύνθηκε σε βάθος χρόνου σε τέτοιο βαθμό ώστε από οικονομική άποψη να έχει σχεδόν αποπληρωθεί. Νομικά συνεχίζει να υπάρχει αλλά έχει κατανεμηθεί στα επόμενα 40-50 χρόνια και η επιβάρυνση της Ελλάδας με τόκους είναι εντός ορίων.
Για την ελάφρυνση του χρέους έχουν γίνει πάρα πολλά. Η οικονομική ελάφρυνση για την Ελλάδα έχει έρθει εδώ και και καιρό.
Στον προεκλογικό αγώνα πάντως η Ελλάδα ήταν ανύπαρκτη.
Οχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και γενικά για την ευρωζώνη στο ντιμπέιτ δεν ειπώθηκε τίποτα. Και αυτό είναι δείγμα ομαλοποίησης. Είναι προτιμότερο να μιλούν για τη Βόρεια Κορέα παρά για την Ελλάδα.
Ως Ελληνας μπορώ να σας βεβαιώσω για αυτό.
Αναζήτηση
