Ανησυχούν οι Εργατικοί

ΛΟΝΔΙΝΟ

Την εβδομάδα αυτή ανοίγει στο Μπλάκπουλ το ετήσιο συνέδριο των Εργατικών. Ο

πρωθυπουργός, βέβαια, γνωρίζει πως εφέτος η συνάντηση των πιστών δεν θα ‘ναι

μια θριαμβευτική παρουσία της κυβέρνησης, και γι’ αυτό έχει εκπονήσει ένα νέο

φυλλάδιο με τον τίτλο «Η τρίτη οδός», που αποτελεί το προσωπικό «πιστεύω» του

στην ταραγμένη περίοδο που διέρχεται η βρετανική οικονομία μαζί με πολλές

άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Βόρεια Ευρώπη.

ΕΙΝΑΙ, ίσως, η πρώτη φορά που η τύχη του τον εγκατέλειψε εξαιτίας γεγονότων

που είναι πέρα από τις δικές του δυνάμεις. Το χειρότερο είναι ότι κανένας από

τους εμπειρογνώμονες δεν είναι σε θέση να προβλέψει πού θα σταματήσει το κακό.

Αρχικά, μετά το πρώτο σοκ από την κατάρρευση των ιαπωνικών τραπεζών που είχαν

δανείσει αλόγιστα και των οικονομιών των «τίγρεων» της Άπω Ανατολής, οι θεσμοί

των χωρών της Ε.Ε. παρουσίασαν μια σταθερότητα, που είχε μεταδώσει μία ψεύτικη

αισιοδοξία ότι η Ευρώπη θα παραμείνει ένα νησί σταθερότητας σε έναν κόσμο που κλυδωνίζεται.

Αλλά η Βρετανία δεν θα μπορούσε να παραμείνει αλώβητη, αφού είναι ο παράδεισος

των ξένων βιομηχανιών, που ανακάλυψε πρώτη η Ιαπωνία και ακολούθησαν αργότερα

πολλές χώρες της Άπω Ανατολής, όπως η Κορέα και η Ταϊβάν, για να στήσουν

βιομηχανίες, με γενναία κίνητρα και παροχές από τη βρετανική κυβέρνηση.

Οι βιομηχανίες αυτές θα στόχευαν αποκλειστικά στην αγορά της Ε.Ε. Οι

βρετανικές κυβερνήσεις (Θάτσερ, Μέιτζορ και Μπλερ) ήταν ιδιαίτερα

ενθαρρυντικές προς τις βιομηχανίες της Πληροφορικής, με την ελπίδα ότι η

Ουαλία και η βορειοανατολική Αγγλία θα γίνονταν κάτι ανάλογο με την

Καλιφόρνια, δηλαδή το λίκνο των μικροτσίπ (ημιαγωγών). Η Σκωτία πέτυχε να

μεταμορφώσει τις ρημαγμένες κατασκευαστικές βιομηχανικές μονάδες της και τα

κλεισμένα ναυπηγεία στο λεγόμενο Σίλικον Γκλεν.

Αλλά με την κατάρρευση της οικονομίας των χωρών αυτών, ο παγερός άνεμος της

ύφεσης έφθασε ταχύτατα και στη Βρετανία. Ο οικονομικός δείκτης των Φαϊνάνσιαλ

Τάιμς έκλεισε στις 21 του μήνα για πρώτη φορά κάτω από τις 5.000 μονάδες.

Πρώτη η Ζίμενς αποφάσισε να κλείσει το καινούργιο της εργοστάσιο ημιαγωγών,

γιατί οι τιμές των μικροτσίπ κατέρρευσαν και είναι αδύνατο να τις συναγωνιστεί

από τη Βρετανία της οποίας το νόμισμα είναι υπερτιμημένο. Πρόσφατα η ιαπωνική

Φουζίτσου αναγκάστηκε να ακολουθήσει το παράδειγμα των Γερμανών ακριβώς για

τον ίδιο λόγο. Η ολλανδική Φίλιπς, που έχει εγκατασταθεί στη βορειοανατολική

Αγγλία από πολλά χρόνια, ζητεί τη συμβολή της βρετανικής κυβέρνησης ώστε να

μπορέσει να αλλάξει την παραγωγή της και να κατασκευάζει τηλεοπτικές συσκευές

με νέες επίπεδες πλατιές οθόνες.

Η Βίκερς έκλεισε το εργοστάσιο αρμάτων μάχης στο Λιντς και ο γίγαντας της

βιομηχανίας πετρελαιοειδών, η αγγλοολλανδική Σελ, κλείνει τα γραφεία της στο

Λονδίνο και βγάζει στην αγορά το περίφημο κτίριο της Σελ-Μέι, επάνω στον

Τάμεσι, δίπλα στο Σαβόι. Η Σελ ήταν ο πλέον σταθερός και καλός εργοδότης στη

Βρετανία.

Υπολογίζεται ότι μικρός αριθμός των υπαλλήλων θα χάσουν τη δουλειά τους, ενώ

κάπου 1.800 άτομα θα αναγκαστούν να μετακινηθούν εκεί όπου θα υπάρχουν θέσεις εργασίας.

ΟΙ οικονομολόγοι δεν συμφωνούν μεταξύ τους: άλλοι βλέπουν την ύφεση να έρχεται

μέσα στον χειμώνα, άλλοι λένε ότι το μέλλον είναι άδηλο. Αλλά αν τελικά

αποτραπεί η ύφεση, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως η οικονομία θα

αποτελματωθεί και η οικονομική ανάπτυξη θα μηδενιστεί. Όπως είπε

χαρακτηριστικά η Κέιτ Μπέικερ του Συνδέσμου Βρετανικών Βιομηχανιών,

«αναμένουμε ότι μέσα στα επόμενα τρία τρίμηνα η οικονομική ανάπτυξη θα

φρενάρει σχεδόν στο μηδέν». Και η Κέιτ Μπελ, οικονομολόγος στη Ρόγιαλ Μπανκ οφ

Σκότλαντ: «Υπάρχουν πολλοί λόγοι που επιβάλλουν τη μείωση των επιτοκίων, εντός διμήνου».

Να δούμε, γιατί τη μείωση ζητούν από πέρυσι πολλοί παράγοντες, κυρίως τα

συνδικαλιστικά σωματεία, ενώ οι βιομηχανίες και γενικότερα οι εξαγωγείς ζητάνε

να υποτιμηθεί η στερλίνα. Αλλά τόσο η κυβέρνηση όσο και η Τράπεζα της Αγγλίας

δεν μειώνουν τα επιτόκια φοβούμενοι τις πληθωριστικές πιέσεις, όσο δε για τη

στερλίνα υπάρχουν ελπίδες ότι θα σημειωθεί από το νέο έτος συνεχής μικρή πτώση.

Στο μεταξύ, και άλλες ντόπιες πετρελαϊκές εταιρείες περνάνε δύσκολους καιρούς,

διότι το βαρέλι αργού πετρελαίου Μπρεντ (Βόρειας Θάλασσας) από 22-23 δολάρια

το βαρέλι κυμαίνεται γύρω στα 12 δολάρια.

Με αυτούς τους οιωνούς λοιπόν ανοίγει το συνέδριο των Εργατικών και ο Τρίτος

Δρόμος του Μπλερ, που μιλά για μία σοσιαλδημοκρατία μέσα σε ένα πλαίσιο

οικονομίας της αγοράς, είναι ένα «πιστεύω» χωρίς καμία πρακτική σημασία.