Δεν διαφεύγει από τον καλό αναγνώστη πως οι Γιαπωνέζοι γνωρίζουν μεν από σούσι και από σούμο, φτιάχνουν καλά αυτοκίνητα, αλλά κατέχουν κι από πόλεμο. Ιδίως μετά το Περλ Χάρμπορ και την κασκαρίκα που υπέστησαν στον Ειρηνικό, βγάλανε μια καλή παροιμία που λέει: «Μετά τη νίκη σφίξε ακόμα περισσότερο το υποσιάγωνο του κράνους σου».

Διδάχτηκαν πως μια νίκη δεν αρκεί. Πως ο αγώνας με το αβάσταχτο συνανθρώπινο είδος είναι διαρκής και ακατάπαυτος. Και πως ακριβώς μετά τον θρίαμβο πρέπει να είσαι πιο μετριοπαθής, ακόμα πιο άγρυπνος και πάντα εν εγρηγόρσει γιατί αλλάζουν γρήγορα τα αζιμούθια και ο ωροσκόπος κρύβει εκπλήξεις. Τα λέω αυτά για τους ενθάδε κυβερνητικούς διότι κάποιοι εξ αυτών ίσως νομίσουνε, ξαφνικά, πως τα αβγά τα αλωνίζουν. Πως επειδή αναβαπτίστηκαν στις εκλογές και επειδή δεν υπάρχει παρά μια ραχητική και παραπαίουσα αντιπολίτευση κομμένη σε μπακλαβαδοκόμματα, πιστεύουν πως έτσι θα είναι κι έτσι θα πάει για πάντα. Αμ δε. Πολλοί πάτησαν αυτή τη νάρκη στην Ιστορία – κι όχι μόνο οι Γιαπωνέζοι.

Βέβαια είναι θεμιτή η ενισχυμένη αυτοπεποίθηση, αλλά μην το παρακάνουμε. Χρειάζεται ταπεινότητα, διότι, καταρχήν οι εκλεγέντες κριτικάρονται, ελέγχονται και αναφέρονται στην αντιπολίτευση, αλλά πρώτιστα κρίνονται από τον ελληνικό λαό. Σε αυτούς που τους ψήφισαν κα σε αυτούς που δεν τους ψήφισαν και σε καθέναν που μιλάει ελληνικά – τουλάχιστον.

Αυτοί οι ψηφοφόροι είναι οι εργοδότες – κι ας πα να λένε οι εκάστοτε της αντιπολίτευσης, όπως άλλωστε αποδείχτηκε και από το συντριπτικό αποτέλεσμα και από των επιπτώσεων τις πτώσεις. Είτε ισχυρή η αντιπολίτευση είτε ανίσχυρη, ο πολίτης κρίνει την κυβέρνηση – δεν περιμένει τη Ρενέ να του πει πώς πάνε τα πράγματα. Και μέχρι στιγμής πάνε καλά. Ο αντίπαλος τετραυμάτισται, ο λόγος του ησθένησεν, οι κακοί προφήται ητόνησαν, και οι ρυπαροί ρυπαρωθήτωσαν έτι. Δηλαδή απέμεινε ένα ντεκόρ με τεχνητό βράχο. Προς το παρόν. Αλλά, ως συνήθως συμβαίνει, εδώ είναι ο κίνδυνος. Δηλαδή οι νικητές να χαλαρώσουν το υποσιάγωνο του κράνους, ή, και το χειρότερο, να ιππεύσουν την κάλαμο – μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να συμβαίνει, πλην ορισμένων περιπτώσεων, ως είθισται, γιατί η εξουσία ξετρελαίνει γρήγορα τον άνθρωπο, όπως και η καλή συγκυρία. Αλλά όλα αυτά είναι δοτά και πρόσκαιρα, με ημερομηνία λήξης, γι’ αυτό πρέπει να έχει κανείς τον νου του – το είδαμε εξάλλου να συμβαίνει πολλές φορές πριν και αρκετοί κουφόνοες, που νόμιζαν πως πάντα θα είναι καβάλα στ’ άλογο, να επιστρέφουν ξεπουπουλιασμένοι στα σπίτια τους για να απολαύσουν λίγη Μενεγάκη με ποπκόρν.

Το αμάρτημα της αλαζονείας είναι βαρύ. Της περιφρόνησης του αντιπάλου, βαρύτερο. Οι συγκυρίες αλλάζουνε γρήγορα και με υπόγειο τρόπο. Σιωπηρά και μετά παίρνουνε τη μορφή του κεραυνού. Τελικά έρχονται σαν κατακέφαλο σκεπάρνι. Το είδαμε πρόσφατα, για άλλη μια φορά, που δεν θα είναι η τελευταία – το έργο επαναλαμβάνεται διαρκώς στην Ιστορία και καθόλου σαν φάρσα που λέει το φαιδρό κλισέ. Πτωχαλαζόνες που πλειοδοτούσαν σε ποσοστά, μωρόσοφοι, δογματιστές και πορτοφολάδες της Ιστορίας (κατά Τρότσκι), δερματολόγοι κροκοδείλων, σε ένα κλίμα αταβισμού, με την υποστήριξη του εγκάθετου μπούγιου και με ενθουσιασμό, πήγαν, όλοι μαζί, άκλαυτοι.

Το παράδειγμα είναι πρόσφατο. Για να γίνουνε αρεστοί, την έβαψες. Καλύτερα κόρακες παρά κόλακες, λέγανε οι αρχαίοι. Το είχανε ζήσει και πληρώσει οι άνθρωποι. Η αυλή είναι καυλί, έλεγε κάποιος ελευθερόστομος. Λοιπόν, κάποιοι μας είχανε μπουχτίσει στο αριστεριλίκι, αλλά στα ενδότερα έκαναν ό,τι γίνεται σχεδόν πάντα πέριξ του εκάστοτε μικρο-Λουδοβίκου: γλείψιμο και αποκοπή του από την όντως πραγματικότητα. Τον τρέλαναν τον άνθρωπο – έπαθε σχάση. Και ποιος δεν θα πάθαινε; Αλλά ήταν ο ίδιος που είτε τους είχε διαλέξει είτε τους ανεχόταν. Το έργο επανελήφθη με ανιαρό και οδυνηρό τρόπο. Ενα προβλέψιμο κλισέ των πεπρωμένων της εξουσίας.

Οπότε μπορούμε να φανταστούμε πως από τα ίδια ακριβώς κινδυνεύει και ο Μητσοτάκης, αλλά και κάθε υπουργός και στελεχάρα της νέας κυβέρνησης. Ο πειρασμός είναι πάντα και διαρκώς μεγάλος και οι κόλακες τόσο επιδέξιοι που ελάχιστοι άνθρωποι μπορούν να τους αντισταθούν. Η αλαζονεία, απ’ την άλλη, είναι μια έμφυτη ροπή – αν δεν προσέξεις. Και ας ελπίσουμε πως ο Πρωθυπουργός τα ξέρει και τα έχει συνειδητοποιήσει όλα αυτά – αλλά αυτό δεν αρκεί. Πρέπει να βάλει κάποιον να του το θυμίζει κάθε μέρα όπως ο Δαρείος που διέταξε έναν σκλάβο του να του λέει «Μέμνησο των Αθηναίων» κάθε πρωί, πριν ακόμα πιει τον καπουτσίνο του.

Τουτέστιν, μην ξεχνιόμαστε ποτέ. Κάθε κυβέρνηση πέφτει πάντα εκ των ένδον. Αυτά που λένε περί δομικής ή σοδομικής αντιπολίτευσης δεν ισχύουν. Ακόμα και η πιο ισχυρή αντιπολίτευση είναι μάταιη μπροστά σε μια σθεναρή, καλή κυβέρνηση και διακυβέρνηση. Αλλά χρειάζεται και ηθική εγρήγορση. Η υπεροψία κάνει ζημιά και υπονομεύει το αποτέλεσμα. Αυτά, επαναλαμβάνω, μάλλον δεν τα αγνοούν καθόλου ο Πρωθυπουργός και οι πέριξ υπουργοί – αλλά κι άλλοι τα ήξεραν και πάλι την πάτησαν. Συνεπώς, να ξαναπούμε το ρεφρέν: μετά τη νίκη, σφίξτε ακόμα περισσότερο το υποσιάγωνο του κράνους σου.