Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Ενας στους έξι Ευρωπαίους υπολογίζεται ότι θα νοσήσει από κάποια μορφή καρκίνου του δέρματος στο άμεσο μέλλον. Και παρά τις προειδοποιήσεις των ειδικών, η δραματική αύξηση που παρουσιάζουν οι διαγνώσεις τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει ως αποτέλεσμα ο καρκίνος του δέρματος να αποτελεί πλέον μείζον θέμα δημόσιας υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο. Και όμως, είναι δυνατόν να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί σε μεγάλο βαθμό με τη συντονισμένη ενημέρωση και κοινή δράση πολιτών, επαγγελματιών υγείας, φορέων και κρατών.
Εκστρατεία ενημέρωσης. Αυτός είναι άλλωστε και ο στόχος της εκστρατείας, που διεξάγεται για 5η συνεχή χρονιά από την ΕΛΛΟΚ (Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου), με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τον καρκίνο του δέρματος, η οποία θα διαρκέσει από τον Μάιο έως το τέλος Αυγούστου.
Μάλιστα, στη σχετική ημερίδα που διοργάνωσε πρόσφατα η Ομοσπονδία, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στους εκτεθειμένους στον ήλιο εργαζομένους, με τους επιστήμονες να υπογραμμίζουν πως πρόκειται για ιδιαίτερα «ευάλωτη ομάδα». Στο ερώτημα ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο η λίστα αποκαλύπτεται μακρά, καθώς συμπεριλαμβάνει τους αλιείς, τους αγρότες, τους οικοδόμους... ενώ στην ηλιόλουστη χώρα μας εκτεθειμένοι είναι και σερβιτόροι στα beach bars κ.ο.κ.
Για να αντιληφθεί δε κανείς τον κίνδυνο που διατρέχουν αρκεί να αναλογιστεί πως οι εργαζόμενοι σε ανοιχτούς χώρους κινδυνεύουν δύο με τρεις φορές περισσότερο να αναπτύξουν καρκίνους δέρματος ή μελανώματα.
Αναλυτικότερα και όπως επεσήμανε η δερματολόγος/αφροδισιολόγος και διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Εφη Σουρά, τα δεδομένα δείχνουν πως περισσότεροι από 9 εκατ. εργαζόμενοι στην ΕΕ έρχονται σε επαφή με την ηλιακή ακτινοβολία για περισσότερο από το 75% του καθημερινού τους ωραρίου. Υπό το πρίσμα αυτό, όπως επεσήμανε, είναι σημαντικό οι πολιτικές να εστιάσουν σε αυτόν τον πληθυσμό.
Προστασία των εργαζομένων.Συμφωνώντας δε πως η πανδημία έδωσε το έναυσμα να αναζωπυρωθεί δυναμικά η συζήτηση για το νευραλγικό θέμα της πρόληψης, οι ειδικοί επεσήμαναν πως η ευκαιρία αυτή δεν πρέπει να πάει χαμένη. «Ενώ γίνονται ερευνητικές προσπάθειες, τρέχουν καμπάνιες, γιατί δεν κατανοεί ο κόσμος την επικινδυνότητα;» διερωτήθηκε ο καθηγητής Υγιεινής του Πανεπιστημίου Πατρών και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Βιοεπιστημόνων, Απόστολος Βανταράκης. Αγγίζοντας δε το κρίσιμο θέμα των εργαζομένων που εκτίθενται στον ήλιο, πρόσθεσε με νόημα πως «το νομοθετικό πλαίσιο στη χώρα μας είναι επαρκές. Δεν έχουμε σοβαρές ελλείψεις σε ό,τι αφορά την προστασία των εργαζομένων. Το ζητούμενο όμως είναι ότι δεν εφαρμόζεται σε κάποιες περιπτώσεις».
Και πρόσθεσε με νόημα πως ο «καρκίνος είναι μια περιβαλλοντική ασθένεια. Αρα βελτιώνοντας το περιβάλλον θα έρθει η πραγματική πρόληψη. Και η ηλικιακή ακτινοβολία είναι ένας από τους σημαντικότερους επιβαρυντικούς παράγοντες». Παρ' όλα αυτά ο ειδικός εντοπίζει σοβαρό ζήτημα έλλειψης κουλτούρας πρόληψης και προστασίας από την πλευρά των πολιτών (τόσο εργαζομένων όσο και εργοδοτών), υπογραμμίζοντας τη σημασία των εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, αλλά και την ανάγκη να εστιάσουμε όχι μόνο στη θεραπευτική αλλά και στην προληπτική ιατρική.
Εν τω μεταξύ προβληματισμό προκαλούν τα στοιχεία που παρουσίασε η καθηγήτρια Οικονομικών της Υγείας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Μαίρη Γείτονα. Οπως επεσήμανε, ένας στους τρεις διαγνωσμένους καρκίνους στην ΕΕ είναι καρκίνος του δέρματος. Και πρόσθεσε πως διαγιγνώσκονται 351.880 νέες περιπτώσεις μελανώματος ετησίως, με τη συγκεκριμένη πάθηση να ενοχοποιείται για 59.872 θανάτους ανά τον κόσμο.
Ομως, παρά τις τακτικές ενημερώσεις, ο καρκίνος του δέρματος εξελίσσεται σε... επιδημία. «Η συνολική επίπτωση και ο επιπολασμός για το μελάνωμα και τον καρκίνο των κερατινοκυττάρων εμφανίζουν υψηλό ρυθμό αύξησης (4% - 6%) ετησίως σε Β. Ευρώπη, Β. Αμερική, Αυστραλία και Ν. Ζηλανδία. Επιπλέον, από το 1990 έως το 2017 τα ακανθοκυτταρικά καρκινώματα αυξήθηκαν κατά 310%». Υπό τα δεδομένα αυτά, η ίδια επεσήμανε πως «η πρόληψη είναι η πιο αποδοτική μακροχρόνια στρατηγική ελέγχου, δεδομένου ότι το 40% όλων των καρκίνων μπορούν να προληφθούν».
Σημειώνεται δε πως το 38% των περιπτώσεων μελανώματος αφορά ανθρώπους κάτω των 55 ετών, γεγονός που επιφέρει σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.
Τα μυστικά της πρόληψης. Η παρακολούθηση των ελιών είναι το πρώτο σημαντικό βήμα, έχοντας πάντα στο μυαλό ότι οι ελιές θα πρέπει να είναι συμμετρικές με καθαρό, λείο περίγραμμα. Εξίσου σημαντικό είναι η χρήση αντηλιακού, καλύπτοντας όλα τα εκτεθειμένα μέρη του σώματος (όπως είναι για παράδειγμα τα αφτιά, τα οποία συνήθως παραμελούμε να προφυλάξουμε). Οι επιστήμονες δε επιμένουν πως πρέπει να αποφεύγονται οι τεχνητές μορφές μαυρίσματος, υπογραμμίζοντας πως κρύβουν κινδύνους τόσο για το δέρμα όσο και για τα μάτια.
Οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους πρέπει αντίστοιχα να προστατεύονται καλά μέσω της χρήσης προστατευτικών ενδυμάτων, της εφαρμογής κατάλληλου αντηλιακού και της παραμονής τους στη σκιά, εάν αυτό είναι εφικτό. Τέλος, η ετήσια επίσκεψη στον δερματολόγο επιβάλλεται για όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως επαγγέλματος.