Μπορεί Πρωθυπουργός και Αρχιεπίσκοπος να είναι οι πρωταγωνιστές στο… σίριαλ με το προσχέδιο συμφωνίας Εκκλησίας - Πολιτείας, αλλά στη συνεδρίαση της Ιεραρχίας ξεχώρισε μια σειρά μητροπολιτών
Η ώρα είναι 3.25 μ.μ., η έκτακτη σύνοδος της Ιεραρχίας έχει τελειώσει και ο μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος, καθώς πηγαίνει φουριόζος προς το αυτοκίνητό του, στο πάρκινγκ της Ιεράς Συνόδου, πολιορκούμενος από δημοσιογράφους, αναφωνεί: «Οι ιερείς μας μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι». Η φωνή του έχει πανηγυρικό τόνο και το επιβεβαιώνει και η επόμενη φράση του όταν ζητούνται διευκρινίσεις: «Συζητάμε τα πάντα εκτός από το Μισθολογικό των ιερέων. Αποφασίσαμε πως οι κληρικοί μας πρέπει να πληρώνονται με το ισχύον καθεστώς».
Ο 62χρονος ιεράρχης με τις επικοινωνιακές αρετές ήταν από τους πρώτους που είπαν βροντερό «όχι» στην έξοδο των κληρικών από το Δημόσιο και μεταξύ των ιεραρχών που τα «έψαλαν» στον Ιερώνυμο ζητώντας του να μη δεχτεί την αποπομπή του κλήρου από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών. Μπορεί ο Αλέξης Τσίπρας και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος να συνεχίζουν να είναι οι πρωταγωνιστές στο… σίριαλ για το προσχέδιο συμφωνίας Εκκλησίας – Πολιτείας, όμως στη θυελλώδη Ιεραρχία της περασμένης Παρασκευής ξεχώρισε μαζί με τον Ιγνάτιο μια σειρά μητροπολιτών με ιδιαίτερες προσωπικότητες. Το καυτό θέμα για τη μισθοδοσία των ιερέων τούς έδωσε το έναυσμα να ξεδιπλώσουν τις ηγετικές τους αρετές, σε κάποιους να επιβεβαιώσουν το συντηρητικό και εκρηκτικό τους ταμπεραμέντο και σε άλλους να παίξουν ρόλο ειρηνοποιού.
Ιγνάτιος
Με «ατού» την επικοινωνία
Αρκετοί, εντός και εκτός Ιεραρχίας, ισχυρίζονται πως η σφοδρή αντίδραση του Ιγνάτιου – του αποδίδεται η φράση προς τον Αρχιεπίσκοπο «Μακαριότατε, δεν θα μπορείτε να κυκλοφορήσετε στις μητροπόλεις» – είναι απόρροια των φιλοδοξιών του στην Εκκλησία. Αλλωστε δεν τις έχει κρύψει. Στην αρχιεπισκοπική εκλογή του 2008 ο Ιγνάτιος, σε ηλικία μόλις 52 ετών, ήταν υποψήφιος. Κάποιοι άλλοι όμως θεωρούν ότι ο μητροπολίτης Δημητριάδος είχε όχι έναν αλλά δύο λόγους παραπάνω για να ταχθεί με τους κληρικούς. Ο πατέρας του – που δεν ζει πια – ήταν ιερέας, ενώ κληρικός είναι και ο αδερφός του. Εκκλησιαστικές πηγές όμως ερμηνεύουν την αντίδρασή του και από το γεγονός ότι βγήκε μπροστά λόγω και των επικοινωνιακών του αρετών. Εκπρόσωπος Τύπου του Χριστόδουλου το 1998, διευθυντής του ραδιοφώνου της Πειραϊκής Εκκλησίας και για χρόνια παρουσιαστής στην εκπομπή της ΕΡΤ «Αρχονταρίκι», γνωρίζει καλά – λένε – πότε είναι το κατάλληλο τάιμινγκ για μια παρέμβαση στην Ιεραρχία.
Χρυσόστομος
Ο παρεξηγημένος
Η αποχώρηση του μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομου από την έκτακτη Ιεραρχία της περασμένης Παρασκευής ήταν ένα από τα περιστατικά που σημάδεψαν τη γεμάτη εντάσεις συνεδρίαση. Ο Χρυσόστομος είχε στηλιτεύσει άμεσα το προσχέδιο συμφωνίας και ειδικά το σημείο για τη μισθοδοσία των κληρικών. Το έκανε και χθες (Σκάι) προειδοποιώντας την κυβέρνηση και τον Αρχιεπίσκοπο πως θα υπάρξουν «πολύ άσχημες εξελίξεις» στην Ιεραρχία εάν η Βουλή νομοθετήσει αλλαγές στη δημοσιοϋπαλληλική σχέση των κληρικών προτού ολοκληρωθεί ο διάλογος Κράτους – Εκκλησίας. Οι επικριτές του θεωρούν πως οι αντιδράσεις του συνδέονται με τις βλέψεις του για την επόμενη μέρα στην Εκκλησία. Εντούτοις, όσοι προσεγγίζουν τους συσχετισμούς στην Ιεραρχία αποστασιοποιημένα υποστηρίζουν πως ο 57χρονος μητροπολίτης, καθηγητής της Θεολογικής του ΕΚΠΑ, είναι από τους πιο παρεξηγημένους της Ιεραρχίας εξαιτίας της υψηλής κατάρτισής του. Οπως λένε, κάθε δήλωση ή παρέμβασή του παρεξηγείται και ερμηνεύεται ως κίνηση διαδοχής. Ο ίδιος πάντως χθες επισήμανε πως όταν η Εκκλησία αντιμετωπίζει προκλήσεις, οι συζητήσεις για την αρχηγία συνιστούν «αντιπερισπασμό».
Δωρόθεος
Ηρεμη δύναμη
Το όνομά του δεν ακούστηκε, δηλώσεις δεν έκανε, όμως ο μητροπολίτης Σύρου Δωρόθεος ήταν εξ αυτών που έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην προσπάθεια που έκανε η Ιεραρχία να βγάλει – παρά τις αντεγκλήσεις – στο τέλος μια εικόνα ενότητας μ’ ένα ομόφωνο ανακοινωθέν. Ο Δωρόθεος, που θεωρείται μία από τις μετριοπαθείς φωνές της Εκκλησίας, ήταν ένας από τους μητροπολίτες που κλήθηκαν να συντάξουν την ανακοίνωση της Ιεραρχίας μαζί με τους μητροπολίτες Ναυπάκτου Ιερόθεο και Πατρών Χρυσόστομο. Αλλωστε έχει μεγάλη εμπειρία σ’ αυτόν τον τομέα καθώς έχει αναλάβει πάρα πολλές φορές τον ρόλο του εκπροσώπου Τύπου σε συνεδριάσεις της Ιεραρχίας. Χαρακτηριστικό του είναι πως μπορεί να θεωρείται από τα δυνατά χαρτιά της Ιεραρχίας, αλλά κινείται πάντα προσεκτικά και αθόρυβα.
Ιερόθεος
Σε ρόλο προστάτη της Ιεραρχίας
Σοβαρές ενστάσεις για το προσχέδιο συμφωνίας Εκκλησίας – Πολιτείας διατύπωσε και ο μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος. Ομως η βασική του επιδίωξη, όπως φάνηκε και από την παρέμβασή του στην έκτακτη συνεδρίαση – την οποία δημοσιοποίησε χθες -, ήταν να διαφυλαχθεί το κύρος της Ιεραρχίας. Στόχος του δηλαδή δεν ήταν να επιτεθεί προσωπικά στον Αρχιεπίσκοπο, αλλά εξέφρασε τον προβληματισμό πώς λειτουργεί η Ιεραρχία, «πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις και γιατί η μία Ιεραρχία ανατρέπει την άλλη. Δεν είναι θέμα μόνον Αρχιεπισκόπου, αλλά και όλων μας» σημείωνε. Ο «λόγιος» της Εκκλησίας – συγγραφέας δεκάδων βιβλίων – σχεδόν πάντα στις Ιεραρχίες είναι μέλος της επιτροπής Τύπου, συντάκτης των δελτίων Τύπου και απαντάει στις ερωτήσεις δημοσιογράφων. Την Παρασκευή, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε τη δύσκολη αποστολή, μαζί με τον Σύρου και παρά το εμφυλιοπολεμικό κλίμα, η Ιεραρχία να βγάλει προς τα έξω εικόνα ενότητας.
Δανιήλ
Ο συντηρητικός χριστοδουλικός
«Παιδί» του Χριστόδουλου, ο μητροπολίτης Καισαριανής Δανιήλ πρωταγωνίστησε σ’ ένα φραστικό επεισόδιο με τον μητροπολίτη Νέας Ιωνίας Γαβριήλ και προτού τελειώσει η επεισοδιακή Ιεραρχία αποχώρησε. Ο τρόπος που αντέδρασε δε στο πάρκινγκ της Ιεράς Συνόδου, όταν μια δημοσιογράφος απλώς τον ρώτησε γιατί αποχωρεί, επιβεβαιώνει γιατί συγκαταλέγεται στο μπλοκ των συντηρητικών της Εκκλησίας. «Σας παρακαλώ, κυρία μου, ανάκριση θα μου κάνετε;» της απάντησε με οργισμένο ύφος.
Οι διαλόγοι που δεν έγιναν…
Ενα ακόμη θρίλερ για το προσχέδιο της συμφωνίας Εκκλησίας – Πολιτείας παίχτηκε χθες με τη δημοσίευση υποτιθέμενων διαλόγων ανάμεσα στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο και τον πρόεδρο της ΝΔ Κυριάκο Μητσοτάκη που αφορούσαν το θέμα της μισθοδοσίας του κλήρου και της αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας.
Εντούτοις, όπως όλα δείχνουν, σύμφωνα με τις πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», οι διάλογοι αυτοί δεν υπήρξαν ποτέ. Τόσο η Αρχιεπισκοπή όσο και η ΝΔ διέψευδαν ότι έγινε συνάντηση των δύο ανδρών, την παραμονή των κοινών ανακοινώσεων από τον Πρωθυπουργό και τον Αρχιεπίσκοπο, με αυτό το περιεχόμενο και με αυτούς τους διαλόγους. Συγκεκριμένα, το Γραφείο Τύπου της Αρχιεπισκοπής διέψευσε κατηγορηματικά πληροφορίες και διαλόγους που δημοσιεύτηκαν σε τρεις εφημερίδες («Αυγή», «Documento», «Εφημερίδα των Συντακτών») «σχετικώς με συνάντηση του Αρχιεπισκόπου με τον πρόεδρο της ΝΔ», επισημαίνοντας πως «τέτοια συνάντηση με αυτό το περιεχόμενο δεν υπήρξε ποτέ».
Επιπλέον, κύκλοι της Εκκλησίας σημείωναν πως σε καμία συνάντηση Μητσοτάκη – Ιερώνυμου δεν έχει συζητηθεί το θέμα του εφημεριακού κλήρου και της μισθοδοσίας ούτε και το προσύμφωνο Εκκλησίας – Κυβέρνησης.
Παράλληλα ωστόσο, σύμφωνα με άλλες πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», συνάντηση του Αρχιεπισκόπου με τον πρόεδρο της ΝΔ στις 5 Νοεμβρίου, δηλαδή την παραμονή των ανακοινώσεων Τσίπρα – Ιερώνυμου για το προσχέδιο συμφωνίας, έγινε, αλλά δεν συζητήθηκε ούτε το θέμα των αλλαγών στο Μισθολογικό των κληρικών ούτε το θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας ούτε και το ζήτημα επικείμενης συμφωνίας. Απλώς έγινε μια γενική συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση.