Οι αριθμοί προκαλούν πονοκέφαλο: υπολογίζεται ότι το 10% του πληθυσμού στη χώρα μας εμφανίζει τακτικές κρίσεις ημικρανίας ή κεφαλαλγίας.

Μάλιστα, τα πιο συχνά θύματα ανήκουν στην παραγωγική ηλικία των 25-55 ετών, με τις γυναίκες να αποδεικνύονται πιο ευάλωτες.

Ποιοι είναι όμως οι παράγοντες που πυροδοτούν μια κρίση ημικρανίας; Οι επιστήμονες της Mayo Clinic, αντλώντας στοιχεία από τις έρευνες που έχουν διεξαχθεί ανά τον κόσμο αλλά και από την κλινική εμπειρία τους, έχουν δημιουργήσει μία λίστα με τους βασικούς «υπόπτους» που ευθύνονται για τις κρίσεις ημικρανίας.

Ορμονικές αλλαγές. Οι διακυμάνσεις στα επίπεδα των οιστρογόνων φαίνεται να σχετίζονται με την ημικρανία. Ειδικότερα, οι γυναίκες με σχετικό ιστορικό αναφέρουν συχνά πονοκεφάλους πριν ή κατά τη διάρκεια της εμμηνόρροιας – όταν δηλαδή σημειώνεται σημαντική πτώση των οιστρογόνων.

Αλλες γυναίκες υποφέρουν από ημικρανίες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή της εμμηνόπαυσης. Επιπλέον, τα ορμονικά φάρμακα – όπως τα αντισυλληπτικά που λαμβάνονται από το στόμα – σε κάποιες περιπτώσεις επιδεινώνουν τις ημικρανίες.

Ορισμένες γυναίκες, ωστόσο, διαπιστώνουν ότι οι κρίσεις ημικρανίας ελαττώνεται όταν λαμβάνουν σκευάσματα της ίδιας κατηγορίας.

Τροφές. Τα ωριμασμένα τυριά, τα αλμυρά και τα επεξεργασμένα τρόφιμα φαίνεται ότι πυροδοτούν τις ημικρανίες.

Επίσης, κακή συνήθεια για όσους ταλαιπωρούνται από τη συγκεκριμένη νόσο είναι να μένει κανείς νηστικός αρκετές ώρες ή να υποβάλλει τον οργανισμό του σε αυστηρή νηστεία.

Πρόσθετα τροφίμων. Υπάρχουν υποψίες ότι το γλυκαντικό ασπαρτάμη και το συντηρητικό με την ονομασία γλουταμινικό νάτριο (MSG), που βρίσκονται σε αρκετά τρόφιμα, αυξάνουν τις πιθανότητες να εκδηλώσει κάποιος με βεβαρημένο ιστορικό ημικρανία.

Ποτά. Τα αλκοολούχα ποτά, με το κρασί να βρίσκεται πρώτο στη λίστα, καθώς επίσης και τα υψηλής περιεκτικότητας σε καφεΐνη ποτά, αποτελούν επίσης «υπόπτους», σύμφωνα με τους επιστήμονες.

Στρες. Μπορεί για το έντονο στρες που βιώνει κάποιος να ευθύνονται οι αυξημένες επαγγελματικές υποχρεώσεις ή τα προβλήματα στο σπίτι – ίσως όλα τα παραπάνω να λειτουργούν συνδυαστικά. Σε κάθε περίπτωση, το άγχος δεν βοηθά όσους ταλαιπωρούνται από ημικρανίες.

Αισθήσεις. Το έντονο φως και η  ηλιοφάνεια σε κάποιους ασθενείς πυροδοτούν τα συμπτώματα. Το ίδιο ισχύει και για άλλα «δυνατά» ερεθίσματα, μεταξύ των οποίων είναι οι έντονοι θόρυβοι και μυρωδιές (π.χ. αρώματα ή διαλυτικά χρώματος).

Αλλαγές στον ύπνο. Η έλλειψη ύπνου είναι επιβαρυντικός παράγοντας, όπως επίσης οι πολλές ώρες στο κρεβάτι, πέραν δηλαδή του συνηθισμένου. Το τζετ λαγκ, έπειτα από ένα μακρινό ταξίδι, επίσης συμβάλλει αρνητικά σε ορισμένους ανθρώπους.

Περιβαλλοντικοί παράγοντες. Η έντονη φυσική δραστηριότητα – ακόμη και η σεξουαλική – έχει διαπιστωθεί ότι βλάπτει ορισμένους ασθενείς. Αλλοι πάλι φαίνεται ότι επηρεάζονται από τον καιρό. Ειδικότερα, μια αλλαγή στις καιρικές συνθήκες ή στη βαρομετρική πίεση μπορεί να αποτελέσει αιτία για την εμφάνιση ημικρανίας.

Επιπλέον, οι επιστήμονες της παγκοσμίου φήμης Ιατρικής Σχολής Mayo Clinic σημειώνουν ότι το οικογενειακό ιστορικό – εάν στην οικογένεια υπάρχει έστω ένας ασθενής, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες -, η ηλικία (εμφανίζονται συχνά στην εφηβεία, τείνουν όμως να κορυφώνονται στη δεκαετία των 30) και το φύλο (οι γυναίκες διατρέχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες συγκριτικά με τους άνδρες), αποτελούν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου.

Ομως, παρά την υψηλή συχνότητα της πάθησης – σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα προσβάλλει έναν στους επτά ανθρώπους παγκοσμίως – αρκετοί ασθενείς δεν απευθύνονται σε γιατρό παρότι η ημικρανία συχνά προκαλεί σοβαρές επιπλοκές στην επαγγελματική, κοινωνική και οικογενειακή καθημερινότητά τους.

Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει ο Σύλλογος Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος, οι μισοί ασθενείς δεν έχουν λάβει διάγνωση, με αποτέλεσμα όχι μόνον να μη λαμβάνουν την κατάλληλη αγωγή αλλά να κάνουν και κατάχρηση παυσίπονων.