Ποιος θα το έλεγε ότι θα υπήρχε θέμα με το κατά πόσο 1-2 ποτηράκια κρασί την ημέρα κάνουν κακό; Και όμως, πριν από λίγες ημέρες το BBC έδωσε στα δελτία του την είδηση με τίτλο «Κακά τα νέα για τους καρδιοπαθείς. Το αλκοόλ όχι μόνο δεν τους ωφελεί, αλλά τους βλάπτει». Η άποψη αυτή στηρίχθηκε σε μια μελέτη που πρόσφατα δημοσιεύθηκε στο «Lancet», ένα από τα εγκυρότερα επιστημονικά περιοδικά. Η μελέτη αυτή προερχόταν από 195 χώρες και έγινε μεταξύ των ετών 1995-2016.

Εκείνο που υπήρξε εντυπωσιακό σε αυτή τη μελέτη ήταν το ότι παρατηρήθηκε αύξηση των θανάτων κατά 10% σε ηλικίες μεταξύ 15-49 ετών των ατόμων που έκαναν χρήση αλκοόλ. Αυτό που τονίζεται ιδιαίτερα στη μελέτη είναι το ότι ανεξάρτητα του πόσο ωφελεί τους καρδιοπαθείς, αναμφισβήτητα οι άνθρωποι αυτοί χάνονται από καρκίνους και άλλες παθολογικές αιτίες που προκαλεί το αλκοόλ.

Βέβαια, το ερώτημα που προκύπτει είναι το τι γίνεται με μια σειρά μελετών που είδαν το φως της επιστημονικής δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια, οι οποίες υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών με επικεφαλής το κρασί κατά 1-2 ποτήρια την ημέρα προφυλάσσει από τη στεφανιαία νόσο. Τι θα απογίνει το λεγόμενο «γαλλικό φαινόμενο» που αναφέρεται στη βιβλιογραφία; Το «γαλλικό φαινόμενο» στηρίχθηκε στο γεγονός ότι οι Γάλλοι του Νότου είχαν σε χαμηλότερο ποσοστό εκδηλώσει στεφανιαία νόσο συγκριτικά με τους Γάλλους του Βορρά. Το γεγονός αυτό αποδόθηκε στο ότι οι Γάλλοι του Νότου κατανάλωναν περισσότερο κρασί από τους Γάλλους του Βορρά.

Ομως, το γενικότερο ερώτημα που προκύπτει είναι κατά πόσο οι μεγάλες πολυκεντρικές μελέτες και οι μετα-αναλύσεις μπορούν να ακυρώσουν μικρότερες καλά σχεδιασμένες μελέτες. Είναι ένα γενικό επιστημονικό θέμα που παραμένει ανοιχτό.

Ομως, το μήνυμα της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο «Lancet», δηλαδή ότι πρέπει να γίνεται μηδενική χρήση των αλκοολούχων ποτών, είναι πολύ σοβαρό. Δεν είναι εύκολο να ισχυριστεί κανείς ότι ακόμα και ένα ποτήρι κρασί την ημέρα βλάπτει.

Τελικά η απάντηση θα δοθεί από καλά προσχεδιασμένες μικρότερες μελέτες που θα κληθούν να επιβεβαιώσουν ή να απορρίψουν την μελέτη αυτή των 195 χωρών.

Ο Δημήτρης Κρεμαστινός είναι ομότιμος καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και εκλεγμένο μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών.