Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τη δεύτερη σε συχνότητα κακοήθεια στις γυναίκες παγκοσμίως, δεδομένου ότι μία στις οκτώ γυναίκες θα νοσήσει κατά τη διάρκεια της ζωής της. Κατά συνέπεια, η σημασία της πρόληψης είναι πολύ σημαντική για τη δημόσια υγεία. Εχει υπολογιστεί ότι περίπου το ένα τρίτο των καρκίνων του μαστού θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν τροποποιούνταν οι κοινωνικο-επιδημιολογικοί παράγοντες. Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου είναι:

– Φύλο και ηλικία: Ο καρκίνος του μαστού κατ’ εξοχήν προσβάλλει το γυναικείο φύλο. Για κάθε 100 γυναίκες που εμφανίζουν τη νόσο, διαγιγνώσκεται μία περίπτωση καρκίνου μαστού σε άνδρα. Ο κίνδυνος εμφάνισης αυξάνεται προοδευτικά με την ηλικία, με περίπου 8 στις 10 περιπτώσεις να εμφανίζονται μετά τα 50 έτη.

n Ατομικό ιστορικό παθήσεων του μαστού: Μια γυναίκα που έχει νοσήσει με καρκίνο του μαστού έχει αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στον άλλο μαστό σε ποσοστό 5%-10% στα 10 έτη. Επίσης, η ύπαρξη ιστορικού κάποιας προκαρκινικής αλλοίωσης σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο.

–  Οικογενειακό ιστορικό: Το θετικό οικογενειακό ιστορικό αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου. Θετικό ιστορικό εντοπίζεται σε ποσοστό 15%-20% των ασθενών με καρκίνο του μαστού.

– Ακτινοβολία: Οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία στον θώρακα σε νεαρή ηλικία έχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στον μαστό.

– Πυκνότητα των μαστών: Οι πυκνοί μαστοί έχουν περισσότερο αδενικό και συνδετικό ιστό και εμφανίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης κακοήθειας.

– Ηλικία εμμηναρχής και εμμηνόπαυσης: Η παρατεταμένη έκθεση του μαστού στη δράση των οιστρογόνων επηρεάζει την εμφάνιση της νόσου. Οι γυναίκες με πρώιμη εμμηναρχή ή καθυστερημένη εμμηνόπαυση έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

– Τεκνοποίηση – θηλασμός: Η εγκυμοσύνη έχει προστατευτική επίδραση στην εμφάνιση καρκίνου. Οι άτεκνες γυναίκες έχουν αυξημένο κίνδυνο συγκριτικά με γυναίκες που έχουν τεκνοποιήσει. Σημαντική παράμετρος είναι και η ηλικία της πρώτης κύησης, καθώς όταν αυτή ολοκληρώνεται κάτω από τα 30 έτη, δρα προστατευτικά. Επιπρόσθετα, ο θηλασμός δρα προστατευτικά.

– Τρόπος ζωής: Η έλλειψη σωματικής άσκησης, η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και η παχυσαρκία σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.