Για πρώτη φορά στα χρονικά των Μνημονίων μια αξιολόγηση αναμένεται πως θα κλείσει σε τεχνικό επίπεδο με διαπραγματεύσεις κυβέρνησης – δανειστών συνολικής διάρκειας δέκα ημερών. Οσοι βιαστούν να βγάλουν συμπεράσματα για σήματα ανέφελης ολοκλήρωσης του τρίτου προγράμματος τον Αύγουστο του 2018 πιθανόν να διαψευστούν. Η ελληνική κυβέρνηση έχει ευθυγραμμιστεί πλήρως με τις απαιτήσεις των δανειστών βγάζοντας στο σφυρί μονάδες – φιλέτα της ΔΕΗ και ανοίγοντας τον δρόμο για μαζικούς πλειστηριασμούς ακινήτων, όμως κινδυνεύει να εγκλωβιστεί εξαιτίας των πολιτικών εξελίξεων στη Γερμανία. Η κατάρρευση των συνομιλιών για σχηματισμό κυβέρνησης «Τζαμάικα» την περασμένη εβδομάδα σήμανε συναγερμό αλλά η χθεσινή αχτίδα φωτός για πιθανή συμμετοχή του SPD του Μάρτιν Σουλτς ήρθε να αναθερμάνει ελπίδες.

Πολιτικοί αναλυτές καταγράφοντας τα εναλλακτικά σενάρια εξελίξεων ξεχωρίζουν το χειρότερο δυνατό για την Ελλάδα και το καλύτερο χωρίς να ρισκάρουν στο ελάχιστο τη διατύπωση πρόβλεψης ως προς το ποιο θα επιβεβαιωθεί.

Στο χειρότερο για την Ελλάδα σενάριο πολιτικών εξελίξεων στη Γερμανία η χώρα οδηγείται σε νέες κάλπες τον Απρίλιο του 2018. «Μια τέτοια εξέλιξη θα τίναζε όλη τη συζήτηση για το χρέος και επομένως την τέταρτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος στον αέρα» σημειώνουν αρμόδιες πηγές, προσθέτοντας ότι σε μία ακραία εκδοχή αυτό θα ήταν ικανό να οδηγήσει ακόμα και σε παράταση του τρίτου Μνημονίου έως το τέλος του 2018.

Στο καλύτερο σενάριο, το SPD συναινεί σε κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού με το CDU της Ανγκελα Μέρκελ κερδίζοντας και το υπουργείο Οικονομικών. «Σε αυτή την περίπτωση, οι συζητήσεις για το ελληνικό χρέος θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι θα διευκολύνονταν» σημειώνουν οι ίδιες πηγές. Τα ενδιάμεσα σενάρια σχηματισμού κυβέρνησης μειοψηφίας με τη στήριξη του SPD, η απουσία ισχυρής κυβέρνησης στη Γερμανία, θεωρείται «κακή εξέλιξη» όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και συνολικά για την ΕΕ.

Χωρίς κόκκινες γραμμές

Οσο το γερμανικό πολιτικό σκηνικό παραμένει θολό η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να τρέξει για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης χωρίς κόκκινες γραμμές.

Την ερχόμενη Δευτέρα σε συνεδρίαση του EuroWorking Group αναμένεται να πιστοποιηθεί η ολοκλήρωση του ενός τρίτου των προαπαιτούμενων για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης. Με την υλοποίηση του 28% (λιγότερα από 30 σε σύνολο 101 προαπαιτούμενων) ποτέ στο παρελθόν δεν είχε ανοίξει κουβέντα για την επίτευξη Staff Level Agreement, δηλαδή συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο. Κι όμως, τόσο στην Αθήνα όσο και στις Βρυξέλλες (Κομισιόν), τη Φρανκφούρτη (ΕΚΤ), το Λουξεμβούργο (ESM) και την Ουάσιγκτον (ΔΝΤ) η εντύπωση που επικρατεί και διοχετεύεται αρμοδίως είναι πως «είναι απολύτως εφικτή η επίτευξη SLA στο Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου».

Αυτή η αξιολόγηση είναι τελείως διαφορετική. Οι δανειστές είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι δεν θέλουν αναζωπύρωση του ελληνικού μετώπου σε μια κρίσιμη συγκυρία για τον μετασχηματισμό και την εμβάθυνση της ευρωζώνης, ιδίως όταν υπάρχει ο κίνδυνος νέας εκλογικής αναμέτρησης στη Γερμανία αλλά και ενόψει εκλογών στην Ιταλία, το δημόσιο χρέος της οποίας έχει αρχίσει και τρομάζει. Η γραμμή «ήρεμα νερά» θα τηρηθεί με νύχια και με δόντια όσο πάει.

Πέντε ημέρες στην Αθήνα

Οι εκπρόσωποι των δανειστών Κοστέλο, Ντρούντι, Τζιαμαρόλι και Βελκουλέσκου αναμένονται στην Αθήνα την ερχόμενη Τρίτη 28 Νοεμβρίου, έχοντας εισιτήρια αναχώρησης τέσσερις ημέρες αργότερα, το Σάββατο 2 Δεκεμβρίου.

Είναι η δεύτερη επίσκεψη μετά τον Οκτώβριο, όταν είχε ανοίξει ο κύκλος της τρίτης αξιολόγησης με συναντήσεις επίσης πέντε ημερών. Κυβέρνηση και δανειστές μεταδίδουν «θετικό κλίμα». Στο μεσοδιάστημα των δύο κύκλων διαβουλεύσεων στην Αθήνα η κυβέρνηση έχει καταφέρει να υλοποιήσει περίπου 30 από τα 101 προαπαιτούμενα αλλά τις τελευταίες ημέρες ξεμπλόκαραν δύο ζητήματα για τα οποία οι δανειστές είχαν διαμηνύσει ότι χωρίς αυτά δεν κλείνει η αξιολόγηση.

Πρόκειται για τους φακέλους της ΔΕΗ και των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Ο Γιώργος Σταθάκης τα βρήκε με την αρμόδια επιτροπή της Κομισιόν για τις μονάδες της ΔΕΗ οι οποίες θα πωληθούν προκειμένου να μειωθεί η λιγνιτική παραγωγή της επιχείρησης κατά 40% .

Προς πώληση θα βγουν οι λιγνιτικές μονάδες Μελίτης στη Φλώρινα και Μεγαλόπολης στην Αρκαδία. Εκεί που ορισμένοι στον ΣΥΡΙΖΑ σήκωναν κόκκινη παντιέρα στο ενδεχόμενο πώλησης της λεγόμενης μικρής ΔΕΗ, τώρα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιχειρηματολογεί για την επιτυχία της προωθούμενης δημιουργίας δύο ή τριών νέων ενεργειακών πόλων στη χώρα. Ο φάκελος κλείνει αν δεν υπάρξουν απρόοπτα.

Το δεύτερο μεγάλο αγκάθι της αξιολόγησης, η διενέργεια μαζικών ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, επίσης φαίνεται να φεύγει από το προσκήνιο στο βαθμό όπου οι συμβολαιογράφοι αναστείλουν την αποχή έως το τέλος του έτους στην επαναληπτική γενική συνέλευση της ερχόμενης Δευτέρας. Προηγήθηκε και σε αυτό το μέτωπο μια ριζική μεταστροφή της κυβέρνησης υπέρ της απρόσκοπτης διενέργειας των πλειστηριασμών ακινήτων.

Βοηθητικά άλλωστε, στις προσπάθειες μείωσης του στοκ των κόκκινων δανείων των τραπεζών φαίνεται να κινείται και ο εποπτικός μηχανισμός SSM. Το χαμένο έδαφος στο μέτωπο των πλειστηριασμών επιχειρείται να καλυφθεί , με τον SSM να έχει ήδη ενημερώσει κατά πληροφορίες προφορικά τις ελληνικές αρμόδιες Αρχές ότι θα μετρήσουν στα stress test όλες οι πωλήσεις χαρτοφυλακίων δανείων και θυγατρικών οι οποίες θα γίνουν έως την ολοκλήρωση της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων τον ερχόμενο Μάιο.

«Εάν πράγματι οι επικεφαλής επιβεβαιώσουν την ερχόμενη εβδομάδα συμφωνία στο θέμα της ΔΕΗ και των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, τότε αναμένεται επίτευξη Staff Level Agreement στο Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου» αναφέρει αρμόδια πηγή.

Η αξιολόγηση στο Δημόσιο

Για να κλείσει η τρίτη αξιολόγηση, βέβαια, η κυβέρνηση θα πρέπει να περάσει μερικούς ακόμα κάβους, αν και η αξιοσημείωτη ευκολία υπέρβασης –κάποτε –κόκκινων γραμμών δεν συνιστά παράγοντα ανησυχίας. Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων όπου υπάρχουν ακόμα καθυστερήσεις έχει καταγραφεί από τους δανειστές, οι περικοπές στα οικογενειακά επιδόματα και μια σειρά δευτερεύουσας πολιτικής σημασίας νομοθετικές παρεμβάσεις μένει να οριστικοποιηθούν ώστε να κατατεθούν στη Βουλή υπό μορφήν πολυνομοσχεδίου ίσως και πριν τα Χριστούγεννα.

Επόμενος σταθμός για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την εκταμίευση της δόσης η συνεδρίαση του Eurogroup στις 22 Ιανουαρίου, με την επισήμανση από ευρωπαϊκές πηγές πως «δεν θα χαθεί και ο κόσμος αν πάμε στις αρχές Φεβρουαρίου».

Αμέσως μετά, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει σχηματιστεί μια σταθερή κυβέρνηση στη Γερμανία, θα αρχίσει η ουσιαστική διαδικασία για την τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση του τρίτου Μνημονίου, τις μελλοντικές παρεμβάσεις για το χρέος, το πλέγμα δεσμεύσεων και εποπτείας των μελλοντικών ελληνικών κυβερνήσεων μετά τον Αύγουστο του 2018.