Η Μπριζίτ Μακρόν προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στη Γαλλία, ύστερα από βίντεο που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο Public (ιστότοπος και περιοδικό που ειδικεύεται στα κουτσομπολιά διασήμων), όπου η 72χρονη Πρώτη Κυρία ακούγεται να αποκαλεί φεμινίστριες ακτιβίστριες «sales connes» («βρωμιάρες σκύλες»).
Η Μακρόν μίλησε αργότερα στο μέσο Brut, ζητώντας εν μέρει συγγνώμη για τη φράση που προκάλεσε σάλο. «Λυπάμαι αν πλήγωσα γυναίκες-θύματα», ανέφερε, χαρακτηρίζοντας τα σχόλια που καταγράφηκαν στο βίντεο ως «ιδιωτικά».
Παράλληλα, τόνισε: «Δεν μπορώ να τα μετανιώσω. Ναι, είμαι η σύζυγος του Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά είμαι πάνω απ’ όλα ο εαυτός μου. Και όταν βρίσκομαι σε ιδιωτικό χώρο, μπορώ να αφήνομαι με έναν τρόπο που δεν είναι απολύτως πρέπων».
Το περιστατικό στα παρασκήνια του θεάτρου
Το επεισόδιο σημειώθηκε στις 6 Δεκεμβρίου, κατά τη διάρκεια θεατρικής παράστασης του κωμικού Αρί Αμπιτάν, τον οποίο είχε κατηγορήσει για βιασμό το 2021 μια νεαρή γυναίκα. Η υπόθεση απορρίφθηκε ύστερα από τριετή έρευνα και η αθώωση επικυρώθηκε στο Εφετείο τον Ιανουάριο.
Η επιστροφή του Αμπιτάν στη σκηνή προκάλεσε την αντίδραση του φεμινιστικού συλλόγου #NousToutes, μέλη του οποίου, φορώντας μάσκες με το πρόσωπο του κωμικού και τη λέξη «βιαστής», διέκοψαν την παράσταση φωνάζοντας συνθήματα.
Στο βίντεο, ο Αμπιτάν ακούγεται να λέει στην Πρώτη Κυρία: «Φοβάμαι», με εκείνη να απαντά: «Αν υπάρχουν βρωμιάρες σκύλες, θα τις πετάξουμε έξω, ειδικά τις μασκοφόρες». Οι δηλώσεις έγιναν στα παρασκήνια, ενώ η Μακρόν προσπαθούσε να τον καθησυχάσει.
Θύελλα αντιδράσεων στα social media
Μετά τη δημοσίευση του βίντεο, το hashtag #SalesConnes έγινε τάση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με πολιτικούς, καλλιτέχνες και δημόσια πρόσωπα να το χρησιμοποιούν ειρωνικά ή επικριτικά. Ανάμεσά τους και η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός Μαριόν Κοτιγιάρ.
Η ηθοποιός Ζιντίτ Γκοντρές, πρωταγωνιστική φιγούρα του γαλλικού #MeToo, έγραψε στο Instagram: «Είμαι κι εγώ μια αληθινή σκύλα. Και στηρίζω όλες τις υπόλοιπες».
Η βουλευτής Σαρά Λεγκρέν κατηγόρησε την Πρώτη Κυρία ότι «προσβάλλει τις φεμινίστριες που κινητοποιήθηκαν έξω από το Folies Bergère», ενώ το κίνημα Nous Toutes δήλωσε «εξαιρετικά σοκαρισμένο και εξοργισμένο», υιοθετώντας το hashtag ως πράξη επαναappropriation του χαρακτηρισμού.
Πολιτικές αντιδράσεις και προσπάθειες αποκατάστασης
Η επικεφαλής των Πρασίνων, Σιριέλ Σατελέν, χαρακτήρισε τις δηλώσεις της Μακρόν «προσβολή προς όλες τις ακτιβίστριες και όλα τα θύματα». Η βουλευτής Ορελί Τρουβέ έκανε λόγο για «φτύσιμο κατάμουτρα όσων αγωνίζονται κατά της σεξουαλικής και έμφυλης βίας».
Παρά τις προσπάθειες του Γραφείου της Πρώτης Κυρίας να παρουσιάσει τη φράση ως «κριτική στις ριζοσπαστικές μεθόδους» των ακτιβιστριών, η κατακραυγή δεν υποχώρησε. Εκπρόσωπος της Μακρόν υποστήριξε ότι «η συνομιλία αυτή πρέπει να ιδωθεί αποκλειστικά ως κριτική στις ριζοσπαστικές μεθόδους εκείνων που, φορώντας μάσκες, διέκοψαν την παράσταση του Αρί Αμπιτάν».
Ευρύτερο πλαίσιο: Σεξουαλική βία και διαδικτυακός εκφοβισμός
Η υπόθεση έρχεται σε μια περίοδο που η Γαλλία συγκλονίζεται από αλλεπάλληλες καταγγελίες σεξουαλικής βίας στον χώρο του πολιτισμού. Ο Ζεράρ Ντεπαρντιέ καταδικάστηκε τον Μάιο για σεξουαλική επίθεση και αναμένεται να δικαστεί εκ νέου για υπόθεση βιασμού, την οποία αρνείται.
Ο ίδιος ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχε δηλώσει το 2023 ότι ο Ντεπαρντιέ ήταν στόχος «κυνηγιού μαγισσών», επικαλούμενος το τεκμήριο αθωότητας του ηθοποιού.
Παράλληλα, επτά άτομα δικάζονται στο Παρίσι για διαδικτυακό εκφοβισμό της Μπριζίτ Μακρόν, με ισχυρισμούς ότι είναι «παιδόφιλη» και ότι «γεννήθηκε άνδρας». Αν καταδικαστούν, αντιμετωπίζουν ποινές φυλάκισης έως δύο ετών, με την απόφαση να αναμένεται το επόμενο έτος.
