Οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία φαίνεται να εισέρχονται στην πιο κρίσιμη φάση τους, καθώς, σύμφωνα με τον ειδικό απεσταλμένο του Ντόναλντ Τραμπ, Κιθ Κέλογκ, οι συνομιλίες βρίσκονται «πολύ κοντά» στην ολοκλήρωσή τους. Ωστόσο, δύο ανοιχτά και ιδιαίτερα δύσκολα ζητήματα, το μέλλον του Ντονμπάς και το καθεστώς λειτουργίας του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, συνεχίζουν να μπλοκάρουν την τελική συμφωνία.
Όπως ανέφερε ο Κέλογκ στο Reagan National Defense Forum, οι διαπραγματεύσεις έχουν φτάσει στα «τελευταία 10 μέτρα», τα οποία χαρακτήρισε και τα πιο απαιτητικά, την ώρα που οι συνολικές ανθρώπινες απώλειες από τον πόλεμο εκτιμώνται σε πάνω από 2 εκατομμύρια νεκρούς και τραυματίες.
Τα δύο κρίσιμα ζητήματα
Ο Κέλογκ προσδιόρισε ως βασικά αγκάθια το Ντονμπάς και τον σταθμό στη Ζαπορίζια.
Σύμφωνα με διαρροές, το υπό συζήτηση αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο προβλέπει επανεκκίνηση του σταθμού υπό την εποπτεία του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, με ισόποση κατανομή της παραγόμενης ενέργειας σε Ρωσία και Ουκρανία, κάτι στο οποίο το Κίεβο και η Μόσχα διαφωνούν.
Παράλληλα, ο Πούτιν δεν δέχεται να κάνει πίσω στο ζήτημα της κατάληψης των εδαφών του Ντονμπάς.
Η Ρωσία ελέγχει σήμερα περίπου 19,2% της ουκρανικής επικράτειας, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας (προσαρτημένη το 2014), ολόκληρη την περιφέρεια Λουγκάνσκ, πάνω από το 80% του Ντονέτσκ και μεγάλα τμήματα των Χερσώνα και Ζαπορίζια, καθώς και μικρότερα τμήματα στις περιοχές Χάρκοβο, Σούμι, Μικολάιβ και Ντνιπροπετρόφσκ.
Το ειρηνευτικό σχέδιο και οι αντιδράσεις
Τον περασμένο μήνα διέρρευσε ένα αμερικανικό προσχέδιο 28 σημείων, προκαλώντας ανησυχία τόσο στο Κίεβο όσο και σε αρκετές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Σύμφωνα με τις αντιδράσεις, η πρόταση εμφανίζεται να ικανοποιεί βασικά αιτήματα της Μόσχας σχετικά με:
- τη μελλοντική σχέση Ουκρανίας–ΝΑΤΟ,
- τη διατήρηση του ρωσικού ελέγχου σε μεγάλο μέρος της ουκρανικής επικράτειας,
- περιορισμούς στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις.
Το Κρεμλίνο ανέφερε ότι η πρόταση αποτελείται από 27 σημεία και έχει χωριστεί σε τέσσερα βασικά μέρη, χωρίς ωστόσο να δημοσιοποιήσει το περιεχόμενό της.
Μετά από συζητήσεις του Τραμπ με τον Ζελένσκι, τα σημεία μειώθηκαν σε 20.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι είχε «ουσιαστική» τηλεφωνική συνομιλία με τον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ και τον Τζάρετ Κούσνερ, γαμπρό του Ντόναλντ Τραμπ.
Πληροφορίες από τη Μόσχα αναφέρουν ότι το Κρεμλίνο αναμένει από τον Κούσνερ να αναλάβει κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση της τελικής συμφωνίας.
