Η ανακάλυψη επτά λίθινων εργαλείων στο νησί Σουλαουέζι της Ινδονησίας ανατρέπει τα έως τώρα δεδομένα για τη μετανάστευση των αρχαίων ανθρωπιδών στη Νοτιοανατολική Ασία. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 6 Αυγούστου στο επιστημονικό περιοδικό Nature, τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι κάποιο είδος Homo βρισκόταν στο νησί ήδη πριν από 1 έως 1,5 εκατομμύριο χρόνια — πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι πίστευαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες.
Μέχρι πρόσφατα, τα παλαιότερα ίχνη ανθρώπινης παρουσίας στη Σουλαουέζι —315 λίθινα εργαλεία από τέσσερις διαφορετικές τοποθεσίες— χρονολογούνταν περίπου στις 194.000 χρόνια. Η νέα ανακάλυψη, από την τοποθεσία Calio, περιλαμβάνει επτά πέτρινα εργαλεία που αποκαλύπτουν εξελιγμένες τεχνικές κατασκευής και χρήσης για κοπή και απόξεση. Το μεγαλύτερο από αυτά έχει μέγεθος αντίστοιχο με έναν ανθρώπινο αντίχειρα.
Αν και δεν βρέθηκαν απολιθώματα ανθρωπίδων στην τοποθεσία, οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αρχαιολόγο Μπουντιάντο Χακίμ από την Εθνική Υπηρεσία Έρευνας και Καινοτομίας της Ινδονησίας, υποστηρίζουν ότι οι κατασκευαστές των εργαλείων ανήκαν πιθανώς σε κάποιο είδος Homo. Ίσως να ήταν συγγενικό με τον Homo erectus, ο οποίος πιστεύεται ότι έφτασε στο κοντινό νησί Φλόρες πριν από περίπου 1 εκατομμύριο χρόνια και εξελίχθηκε στο μικρόσωμο είδος Homo floresiensis, γνωστό και ως «χόμπιτ».
Η χρονολόγηση των εργαλείων βασίστηκε σε αναστροφές του γήινου μαγνητικού πεδίου, καταγεγραμμένες σε στρώματα ιζημάτων, καθώς και σε αναλύσεις ισοτόπων ουρανίου από δόντια αγριόχοιρου που βρέθηκαν κοντά στα ευρήματα.
Η παρουσία ανθρωπίδων στη Σουλαουέζι και στη Φλόρες από τόσο νωρίς προκαλεί ερωτήματα για τον τρόπο που έφτασαν σε αυτά τα απομονωμένα νησιά. Οι επιστήμονες δεν αποκλείουν την πιθανότητα τυχαίας μεταφοράς μέσω θαλάσσης ή ακόμα και σκόπιμης ναυσιπλοΐας. Την περίοδο εκείνη, οι χαμηλότερες στάθμες της θάλασσας είχαν φέρει την ηπειρωτική Νοτιοανατολική Ασία πιο κοντά στα νησιά, διευκολύνοντας τέτοιες μετακινήσεις.
Παρότι πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα, τα νέα ευρήματα ενισχύουν την άποψη ότι οι αρχαίοι ανθρωπίδες ήταν ικανοί εξερευνητές και ίσως περισσότερο προηγμένοι από ό,τι είχε θεωρηθεί έως τώρα.
*Με τον όρο Ανθρωπίδες εννοούμε κάθε μέλος της βιολογικής οικογένειας Hominidae, η οποία περιλαμβάνει μεγαλύτερα θηλαστικά όπως είναι ο άνθρωπος, οι χιμπατζίδες, οι γορίλες και οι ουρακοτάγκοι. Οι Ανθρωπίδες είναι γνωστοί και ως Μεγάλοι Πίθηκοι.
