Υπάρχουν πολλές γωνίες από τις οποίες μπορείς να παρατηρήσεις το ποσοστό της αποχής. Και είναι όλες σωστές. Δεν υπάρχει εσωτερικό διακύβευμα, πολλοί έφυγαν για σεζόν, τα ακτοπλοϊκά είναι ακριβά, μεγάλο ποσοστό απαξιώνει το πολιτικό σύστημα, αρκετοί δεν έχουν τι να ψηφίσουν. Οποια και είναι η αιτία, όποιο δρόμο και αν διαλέξετε, πάλι στο ίδιο σημείο θα καταλήξετε. Η πολιτική, όπως τη γνωρίζαμε, στη συμβατική, παραδοσιακή της μορφή, δεν πουλάει πλέον όπως παλιά. Και ασφαλώς τα κόμματα και οι πολιτικοί θα αναπροσαρμόσουν τις στρατηγικές με τις οποίες διαθέτουν το προϊόν τους. Το lifestyle θα καταλάβει μεγαλύτερο έδαφος στην επικοινωνία. Η πολιτική θα γίνει περισσότερο TikTok και λιγότερο κοινοβουλευτική παρουσία. Τα πάντα θα πρέπει να λέγονται με ένα SMS και βίντεο του λεπτού. Και οι «περσόνες» θα στείλουν τους πολιτικούς στο παρελθόν.

Κατά τα λοιπά δεν μπορούν να βγουν πολιτικά συμπεράσματα από αυτήν την αναμέτρηση, τουλάχιστον όπως συνηθίζουμε να τα διαβάζουμε. Θα ήταν και αστείο. Με τέτοια συμμετοχή είναι σαν να σχολιάζεις δημοσκόπηση. Εντάξει υπάρχει κάποιο σκορ στον πίνακα, αλλά τίποτα δεν αποτυπώνει καλύτερα την εικόνα από το ποσοστό της αποχής. Και αυτό το ποσοστό, πάνω από όλα, στέλνει το πολιτικό μήνυμα της καθολικής απαξίωσης. Κάποτε οι ψηφοφόροι ενίσχυαν τα μικρά κόμματα προκειμένου να καταγραφεί η διαμαρτυρία τους και να δώσουν δικαίωμα σε νέες φωνές να ακουστούν.

Το ποσοστό αποχής που κατεγράφη σε αυτές τις εκλογές είναι απαξιωτικό προς το σύνολο του πολιτικού συστήματος. Κατά συνέπεια δεν υπάρχουν νικητές, πέρα από τους ευρωβουλευτές που έκαναν την καλή τους για την επόμενη πενταετία. Ολοι οι άλλοι είναι ηττημένοι ως πολιτικές οντότητες. Δεν χορηγούν έμπνευση προς τους ψηφοφόρους, ο λόγος τους ακούγεται κούφιος, η παρουσία τους κρίνεται, γενικώς, αναξιόπιστη. Και τόσο αδύναμη, ώστε ο ψηφοφόρος δεν μπαίνει στον κόπο ούτε να την καταδικάσει. Ομως, μισό λεπτό. Φταίνε αποκλειστικά οι πολιτικοί για αυτό; Οχι βέβαια. Είναι και οι καιροί που άλλαξαν. Σήμερα ο πολίτης πιστεύει ότι μια ανάρτηση έχει μεγαλύτερη δύναμη από την ψήφο. Και συχνά αποδεικνύεται ότι δεν έχει άδικο.