Δεν υπάρχει ούτε ψήγμα από το παλιό αμερικανικό όνειρο στην σημερινή προσπάθεια της Σαουδικής Αραβίας να κατακτήσει τον κόσμο. Αυτό κατάλαβαν με τον πιο οδυνηρό τρόπο όσοι πήγαν να δουλέψουν στην Amazon στο βασίλειο των Σαούντ, ελπίζοντας σε ένα καλύτερο μέλλον για να βρεθούν μόνοι, πένητες και καταχρεωμένοι.

Αυτή είναι η ιστορία του Ομτάζ Μανσούρ από το Νεπάλ που το 2021 μετακόμισε στην πρωτεύουσα Ριάντ για να εργαστεί στην τρομερή και φοβερή Amazon και να μπορέσει να προσφέρει στην οικογένεια του πολλά περισσότερα από τα βασικά, που και αυτά τους έλλειπαν. Δεν πέρασε πολύς καιρός για να καταλάβει ότι αντί να κάνει τη δουλειά των ονείρων του, είχε παγιδευτεί σε έναν ζωντανό εφιάλτη.

Φαγητό λιγοστό και μισθοί πείνας

Νυχθημερόν οι διευθυντές της αμερικανικής εταιρείας τον έβριζαν ότι είναι αργός, κι ας μην σταμάταγε ούτε λεπτό να οργώνει την τεράστια αποθήκη δύο ορόφων στην σαουδαραβική πρωτεύουσα αρπάζοντας κινητά τηλέφωνα και όλα τα άλλα προϊόντα, που είχαν παραγγείλει οι πελάτες της για να τους παραδοθούν στην ώρα τους. Το βράδυ, στρυμωγμένος σε ένα δωμάτιο με άλλους συναδέλφους του, το φαγητό ήταν λιγοστό και ο μισθός τόσος μικρός, που δεν έφτανε για να σώσει αυτούς που περίμεναν πίσω στα πάτρια εδάφη.

Η απόλυση όλων τους τον Μάιο του 2022 θα ήταν μια ανακούφιση, αν οι άνθρωποι αυτοί δεν αφήνονταν στην τύχη τους στη Σαουδική Αραβία, χωρίς να έχουν τρόπο να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους. Μάλιστα, στις εκκλήσεις τους προς τη σαουδαραβική εταιρεία, μέσω της οποίας είχαν υπογράψει τα συμβόλαια εργασίας τους με την Amazon, να τους βοηθήσει η απάντηση που πήραν ήταν η εξής: ή θα αναλάμβαναν μια παρόμοια άθλια δουλειά με μισθό πείνας ή θα επέστρεφαν στο Νεπάλ, αφού πρώτα πλήρωναν πρόστιμο 1.300 δολάρια για σπάσιμο συμβολαίου πριν τη λήξη του.

«Σκοτώστε μας ή στείλτε μας σπίτι μας, αλλά μην μας προκαλείτε τόσο μεγάλο πόνο», ήταν η απάντηση του Ομτάζ σε αυτή την ντροπιαστική πρόταση, σύμφωνα με σχετικό άρθρο του Guardian που καταγγέλλει την αμερικανική εταιρεία για διακίνηση εργαζομένων στη Σαουδική Αραβία. Αυτό πρακτικά μεταφράζεται στη χρήση βίας, εξαναγκασμού ή απάτης για να υποχρεωθεί κάποιος σε εργασία ή παροχή υπηρεσιών.

Το υψηλότερο ποσοστό εργατικών ατυχημάτων

Το ρεπορτάζ αυτό φέρει εκτός από την υπογραφή της βρετανικής εφημερίδας, τη συνδρομή του International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ), του NBC News και των Arab Reporters for Investigative Journalism στο πλαίσιο του Trafficking Inc, μια συντονισμένης ερευνητικής προσπάθειας για την εξέταση της διακίνησης ανθρώπων και εργασιακής εκμετάλλευσης στην Ασία, τις ΗΠΑ, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή.

Να σημειωθεί ότι δεν είναι η πρώτη φορά που οι συνθήκες εργασίας στην Amazon γίνονται αντικείμενο επικρίσεων, αφού έρευνα του Strategic Organizing Center του 2021 αποκάλυψε ότι το ποσοστό των εργατικών ατυχημάτων στα κέντρα αποθήκευσης της Amazon είναι σημαντικά υψηλότερα από τα αντίστοιχα ποσοστά τραυματισμών εργαζομένων σε ανταγωνιστικές εταιρείες.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ίδια πηγή, το 2020 καταγράφηκαν 5,39 σοβαροί τραυματισμοί για κάθε 100 εργαζόμενους σε αποθήκες της Amazon, ποσοστό σχεδόν κατά 80% υψηλότερο από το αντίστοιχο των τραυματισμών σε αποθήκες άλλων εταιρειών. Ως σοβαροί τραυματισμοί, σύμφωνα με τον SOC, θεωρούνται αυτοί που αναγκάζουν τους υπαλλήλους είτε να χάσουν τη θέση εργασίας τους, είτε να μετατεθούν σε λιγότερο απαιτητική θέση εργασίας ή οδηγούν σε περιορισμό των καθηκόντων τους.

«Ο καλύτερος εργοδότης στη Γη»

Την ίδια περίπου περίοδο, σάλο είχαν προκαλέσει οι δηλώσεις υπαλλήλων της στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι αποκάλυψαν ότι έπρεπε να τρέξουν στην τουαλέτα για να επιστρέψουν εγκαίρως στο χώρο εργασίας τους και πως δεν τους επιτρεπόταν να καθίσουν καθόλου για δέκα ώρες, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι στην Amazon του Λονδίνου «ο Τσαρλς Ντίκενς συναντά τη Βρετανία του 21ου αιώνα».

Η απάντηση της Amazon στις τελευταίες κατηγορίες για τη Σαουδική Αραβία ήταν αφενός να παραδεχτεί ότι κάποιοι εργαζόμενοι στις εγκαταστάσεις της στο βασίλειο των Σαούντ έτυχαν άσχημης αντιμετώπισης και αφετέρου να δεσμευτεί ότι όσοι πλήρωσαν πρόστιμο θα πάρουν τα χρήματα τους πίσω.  Με φόντο τα παραπάνω η δήλωση του ιδρυτή της Τζεφ Μπέζος το 2021 ότι θέλει να κάνει την Amazon «τον καλύτερο εργοδότη στη Γη» αποδεικνύεται κατάφωρο ψέμα.