Υπάρχουν τα καλά νέα. «Βρήκαμε μια νέα αίσθηση ισορροπίας, καταλάβαμε ποιες είναι οι αποτυχίες του κράτους αλλά και της αγοράς, συνειδητοποιήσαμε ότι η βιώσιμη ανάπτυξη δεν είναι μια πολυτέλεια αλλά μια ζωτική ανάγκη», είπε ο γενικός διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής Γιώργος Παγουλάτος στη διαδικτυακή συζήτηση που οργανώθηκε προχθές το απόγευμα από το ΕΛΙΑΜΕΠ και «ΤΑ ΝΕΑ», με συντονιστή τον δημοσιογράφο των «ΝΕΩΝ» Μιχάλη Μητσό και θέμα τι κερδίσαμε και τι κινδυνεύουμε να χάσουμε από την πανδημία. «Η απόλυτη παύση της οικονομίας επιβάλλει ουσιαστικά στο κράτος να παρέμβει ως δανειστής, χρηματοδότης και παροχέας βασικών αγαθών», πρόσθεσε ο καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. «Αν το αίτημα της προστασίας των πολιτών δεν μπορούν να το παράσχουν οι δημοκρατικές κυβερνήσεις, τότε ανοίγει ο δρόμος στους λαϊκιστές. Οι ανισότητες γεννούν τους Μπολσονάρο».

Ο εγκλεισμός

Υπάρχουν τα όχι και τόσο καλά νέα. Η αναπληρώτρια καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Λίνα Παπαδοπούλου τόνισε πως κατά τη διάρκεια του lockdown ένιωσε να οξύνονται φαινόμενα που ήδη γνωρίζαμε. «Επικράτησε πολύς θόρυβος, πολύς διαδικτυακός θόρυβος, και μαζί με τον πλούτο των σκέψεων που μοιραστήκαμε ένιωσα μια κούραση, την κούραση της πληροφορίας του Διαδικτύου». Η διαδικασία του εγκλεισμού ήταν εις βάρος όλων των εργαζόμενων γυναικών που επιβαρύνθηκαν πολύ, σημείωσε η Λίνα Παπαδοπούλου. «Η δουλειά από το σπίτι είναι δίκοπο μαχαίρι για τις γυναίκες, και ιδιαίτερα για τις μητέρες. Θα πουν πως οι μητέρες αυτονοήτως θα πρέπει να δουλεύουν από το σπίτι και αυτό κοινωνικά θα τους επιβληθεί».

Υπάρχουν, τέλος, και τα στοιχήματα. «Το συνθετικό «τηλε-» ήρθε για να μείνει, οι νέες τεχνολογικές επιλογές θα αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο και θα έχουμε μια δημιουργική καταστροφή», είπε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης, επικαλούμενος τη γνωστή θεωρία του Γιόζεφ Σουμπέτερ. «Θα χαθούν επαγγέλματα, όπως συνέβη και στο παρελθόν, αλλά θα δημιουργηθούν νέα πράγματα. Το θέμα είναι να υπάρχουν οι δομές στήριξης και πρόνοιας για να βοηθήσουν αυτούς τους ανθρώπους να επανενταχθούν». Ο Κυριάκος Πιερρακάκης παραδέχθηκε πως υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι της ανθρώπινης επαφής που δεν μπορεί να υποκατασταθεί με την ψηφιακή τεχνολογία. «Πρέπει να βρούμε το σωστό πλαίσιο, το σωστό μείγμα».

Νέες εφαρμογές

Οταν ρωτήθηκε από τον συντονιστή αν η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει την εφαρμογή στα κινητά που έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν άλλα κράτη για τον εντοπισμό κρουσμάτων του κορωνοϊού και την παρακολούθηση της πανδημίας, απάντησε πως μελετούν όλες τις εφαρμογές αλλά δεν έχουν πειστεί πως η συγκεκριμένη μπορεί να δουλέψει καλά. Επιβεβαίωσε όμως πως το επόμενο διάστημα θα δουν τι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προστασία των πολιτών, αλλά και των τουριστών.

Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης διαβεβαίωσε πως δεν τίθεται ζήτημα καταπάτησης των προσωπικών δεδομένων των πολιτών γιατί δεν καταχωρίζονται τα προσωπικά δεδομένα, μια που στόχος της κυβέρνησης είναι να εργαλειοποιήσει τις τεχνολογικές επιλογές που έχει προς όφελος των πολιτών. «Να σταθούμε στο παραγόμενο προϊόν που ενδυναμώνει τον πολίτη και μειώνει ουρές, αυτή είναι η κληρονομιά που αφήνουμε», είπε ο Κυριάκος Πιερρακάκης, επισημαίνοντας πως ο ΟΟΣΑ χαρακτήρισε την Ελλάδα ψηφιακό πρωτοπόρο στην αντιμετώπιση της πανδημίας.

Ολοι οι ομιλητές συμφώνησαν πως το σχέδιο της Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί ένα μεγάλο βήμα προς την πολιτική ενοποίηση της ΕΕ και μια νίκη της λογικής απέναντι σε μια κρίση που δεν έχει προηγούμενο. Και όλοι έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνέπειες μιας τυχόν επανεκλογής του Ντόναλντ Τραμπ. Ο γενικός διευθυντής του ΕΛΙΑΜΕΠ τόνισε πως κάτι τέτοιο θα οδηγήσει μοιραία στη διάλυση των σχέσεων Ουάσιγκτον – Βρυξελλών, με τους Ευρωπαίους να βάζουν πια ΗΠΑ και Κίνα στον ίδιο παρονομαστή.