Η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στο περιβάλλον, αλλά και στην πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας, βρέθηκε στο επίκεντρο της συζήτησης που είχε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον ακαδημαϊκό Χρήστο Ζερεφό, στο Μέγαρο Μαξίμου. Η συνάντηση με τον διεθνούς κύρους καθηγητή πραγματοποιήθηκε ενόψει της παρουσίας του πρωθυπουργού στη σύνοδο κορυφής του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα.

Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες, εξέφρασε στον κ. Ζερεφό την απόλυτη στήριξή του στην πρόταση που κατέθεσε στον ΟΗΕ η Διεύθυνση Κλιματικής Αλλαγής του υπουργείου Εξωτερικών στη βάση των εισηγήσεων του Κέντρου Έρευνας Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, για συντονισμένες δράσεις στο συγκεκριμένο θέμα.

Τι θα περιλαμβάνει η ελληνική πρόταση στον ΟΗΕ για το κλίμα

Η ελληνική πρωτοβουλία, η οποία υποστηρίζεται από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO) και την UNESCO, επελέγη από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, και θα είναι μια από τις εννέα εμβληματικές προτάσεις που θα συζητηθούν στην επικείμενη σύνοδο για την κλιματική αλλαγή.

Η ελληνική πρόταση στοχεύει στη λήψη μέτρων και τη δημιουργία μηχανισμών για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και των προσαρμοστικών δυνατοτήτων της, καθώς και την προώθηση της έρευνας και της εκπαίδευσης.

Η Ελλάδα είναι πρωτοπόρος στον τομέα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς από την κλιματική αλλαγή. Παράδειγμα αποτελούν οι εργασίες συντήρησης της Ακρόπολης.

Αξίζει να σημειωθεί πως, ειδικά για τις επιπτώσεις στην πολιτιστική κληρονομιά, δεν υπήρχε άλλη πρόταση πλην της ελληνικής. Κατά την παρουσία του στη σύνοδο του Οργανισμού, σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός πρόκειται να αναπτύξει σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων τη σημασία της πρωτοβουλίας, η οποία έχει ήδη τη στήριξη σημαντικού αριθμού χωρών, ενώ ο κ. Ζερεφός, θα είναι ο επισπεύδων εμπειρογνώμονας εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης.

Ειδική εκδήλωση για το κλίμα στην Αθήνα στις 21 Σεπτεμβρίου

Στόχος του πρωθυπουργού είναι επίσης, τον προσεχή Μάιο να πραγματοποιηθεί στην Αθήνα μεγάλη εκδήλωση για το θέμα, στην οποία θα προσκληθεί ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, μαζί με άλλες προσωπικότητες από όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα από χώρες που στηρίζουν την ελληνική πρόταση.

Για τον ίδιο λόγο, στο πλαίσιο της 74ης Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, η χώρα μας διοργανώνει το Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου ειδική εκδήλωση (Pre-Summit Event) που θα προηγηθεί της επίσημης παρουσίασης από τον πρωθυπουργό. Στην εκδήλωση θα μετάσχουν η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Νίκη Κεραμέως, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, o Γενικός Γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας, Petteri Taalas, η αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια της UNESCO S. Nair-Bedouelle, o επικεφαλής του Κέντρου Βιώσιμης Ανάπτυξης του Παν/μιου Columbia, Καθηγητής J. Sachs, καθώς και εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, επιστήμονες, μέλη της διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας και ειδικοί σε ζητήματα περιβάλλοντος και πολιτισμού.

Κοινή διακήρυξη 32 αρχηγών κρατών για το κλίμα

Με Κοινή Διακήρυξή τους, 32 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων από όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, ενώνουν τις φωνές τους, ζητώντας «Πρωτοβουλία για Περισσότερο Φιλόδοξους Στόχους για το Κλίμα» εν όψει της Συνόδου Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη (21-23 Σεπτεμβρίου).

Υπό το φως των συμπερασμάτων της Ειδικής Έκθεσης της Διακυβερνητικής Ομάδας για την Κλιματική Αλλαγή και των αποτελεσμάτων της COP 24, οι 32 ηγέτες καλούν όλα τα Μέρη που προσέρχονται στη Διάσκεψη Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών να αντιμετωπίσουν το 2019 ως έτος φιλόδοξων στόχων για το κλίμα και τάσσονται υπέρ συγκεκριμένων σχεδίων και πρωτοβουλιών, με στόχο τη σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, πέρα από τους σημερινούς στόχους που έχουν τεθεί για το 2030. Παράλληλα, ζητούν την άμεση λήψη μέτρων, υπογραμμίζοντας ότι η κλιματική αλλαγή είναι η βασική πρόκληση της εποχής μας και σημειώνουν την ανάγκη να κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας και στις μελλοντικές γενιές έναν κόσμο στον οποίο αξίζει να ζει κανείς.

Ειδικότερα, στην Κοινή Διακήρυξή τους, με τίτλο «Πρωτοβουλία για Περισσότερο Φιλόδοξους στόχους για το Κλίμα», οι 32 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων τονίζουν:

1. Η κλιματική αλλαγή είναι η βασική πρόκληση της εποχής μας. Η γενιά μας είναι η πρώτη που βιώνει την ταχεία αύξηση των θερμοκρασιών σε ολόκληρο τον κόσμο και, πιθανότατα, η τελευταία που έχει την ευκαιρία για αποτελεσματική καταπολέμηση της επικείμενης παγκόσμιας κλιματικής κρίσης.

2. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι επαρκώς τεκμηριωμένες και γίνονται αισθητές σε ολόκληρο τον κόσμο: Η δραματική αύξηση των κυμάτων καύσωνα, των πλημμυρών, των ξηρασιών και των λασπορροών, η τήξη των παγετώνων και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας. Η λειψυδρία και οι κακές σοδειές είναι μερικές μόνο από τις άμεσες συνέπειες, με καταστροφικές επιπτώσεις, όπως η πείνα και ο αναγκαστικός εκτοπισμός ανθρώπων.

3. Στη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει ήδη αυξηθεί κατά περίπου 1 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Αυτή η αύξηση είναι πρωτοφανής στην ιστορία της ανθρωπότητας.

4. Η κλιματική κρίση προκαλεί ανησυχία σε όλους μας. Η κλιματική αλλαγή βλάπτει την παγκόσμια οικονομία. Απειλεί διάφορους τομείς, όπως η γεωργία, η δασοκομία, ο τουρισμός, η ενέργεια, οι υποδομές και οι υδάτινοι πόροι και, αναπόφευκτα, αποτελεί σοβαρή απειλή για την ειρήνη και τη σταθερότητα σε όλο τον κόσμο.

5. Τον Δεκέμβριο του 2015, ο κόσμος βίωσε μια σημαντική στιγμή ελπίδας και εμπιστοσύνης: Στην COP 21, η Παγκόσμια Κοινότητα υιοθέτησε τη Συμφωνία-ορόσημο των Παρισίων, με στόχο να διατηρηθεί η αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας σε επίπεδα κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα και να συνεχισθεί η προσπάθεια να περιοριστεί περαιτέρω η άνοδος στους 1,5 βαθμούς Κελσίου.

6. Η Διακυβερνητική Ομάδα για την Κλιματική Αλλαγή, στην έκθεσή της σχετικά με τον αντίκτυπο της υπερθέρμανσης του πλανήτη κατά 1,5 βαθμούς Κελσίου, επιβεβαιώνει σαφώς ότι βιώνουμε ήδη τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής· δείχνει επίσης σαφώς τα τρωτά σημεία, τις επιπτώσεις και τους κινδύνους που συνεπάγεται η περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη για τις ανθρώπινες κοινωνίες και τα φυσικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων και των επιπτώσεων ως προς την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης και των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ).

7. Τα τρέχοντα μέτρα που έλαβε η Διεθνής Κοινότητα, όπως εκφράζονται στις Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές (ΕΚΣ) στη Συμφωνία των Παρισίων, δεν επαρκούν για την επίτευξη των μακροπρόθεσμων στόχων που καθορίζονται στη Συμφωνία των Παρισίων. Πρέπει να γίνουν περισσότερα -και η δράση πρέπει να είναι γρήγορη, αποφασιστική και κοινή.

«Ένας αγώνας που μπορούμε να κερδίσουμε» είναι το σύνθημα της φετινής συνόδου του ΟΗΕ για το κλίμα.

8. Μετά την επιτυχή έγκριση του κανονισμού του Κατοβίτσε στην COP 24 και μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του Διαλόγου «Talanoa», είναι πια η στιγμή να ενισχυθεί η δράση και οι φιλοδοξίες.

9. Εμείς, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων και όσοι άλλοι υπογράφουμε αυτή τη Διακήρυξη, είμαστε πεπεισμένοι ότι τα αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής είναι όχι απλώς αναγκαία από μόνα τους, αλλά θα δημιουργήσουν πρόσθετα αμοιβαία οφέλη και νέες ευκαιρίες για τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας. Είμαστε πεπεισμένοι ότι τα ουσιαστικά μέτρα θα μας βοηθήσουν να οδηγήσουμε τον πλανήτη μας σε ένα μέλλον ασφάλειας, ειρήνης και ευημερίας.

10. Βάσει της επιστημονικής και τεχνικής εμπειρογνωμοσύνης καθώς και των οικονομικών μέσων που διαθέτει σήμερα ο κόσμος, έχουμε συλλογικά την υποχρέωση έναντι των μελλοντικών γενεών να κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να σταματήσουμε την κλιματική αλλαγή και να προσαρμοστούμε στις δυσμενείς επιπτώσεις της, σεβόμενοι την ανάγκη για μια δίκαιη μετάβαση των κοινωνιών μας.

11. Απευθύνουμε έκκληση προς τη Διεθνή Κοινότητα και προς όλα τα Συμβαλλόμενα Μέρη της Συμφωνίας των Παρισίων: Ας ενεργήσουμε από κοινού, αποφασιστικά και γρήγορα για να σταματήσουμε την παγκόσμια κλιματική κρίση.

12. Υπό το φως των συμπερασμάτων της Ειδικής Έκθεσης της Διακυβερνητικής Ομάδας για την Κλιματική Αλλαγή και των αποτελεσμάτων της COP 24, καλούμε όλα τα Μέρη να αντιμετωπίσουν το 2019 ως έτος φιλόδοξων στόχων για το κλίμα, προσερχόμενα στη Διάσκεψη Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα τον Σεπτέμβριο του 2019 με συγκεκριμένα σχέδια και πρωτοβουλίες για τη σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, πέρα από τους σημερινούς στόχους που έχουν τεθεί για το 2030, στο βαθμό που αυτοί οι στόχοι δεν είναι σύμφωνοι με τους σκοπούς της Συμφωνίας των Παρισίων, και ο στόχος να τεθεί στο μηδέν μέχρι το 2050, με αφετηρία ενισχυμένες, εθνικά καθοριζόμενες συνεισφορές το επόμενο έτος.

13. Τονίζουμε ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι όλες οι χρηματοπιστωτικές ροές συνάδουν με την πορεία προς τις χαμηλές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και με τη φιλική προς το κλίμα ανάπτυξη, και ζητούμε από όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ευθυγραμμίσουν τις επενδύσεις τους με τους μακροπρόθεσμους στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων, να αυξήσουν τις επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς και να αποεπενδύσουν το συντομότερο δυνατόν από την οικονομία των ορυκτών καυσίμων.

14. Ας εκμεταλλευτούμε τις πολλαπλές ευκαιρίες και τα μέτρα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και ας διαμορφώσουμε ένα θετικό μέλλον για τον πλανήτη μας. Ας κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας και στις μελλοντικές γενιές έναν κόσμο στον οποίο αξίζει να ζει κανείς.