Μάρτιος 1989, ο Μένιος Κουτσόγιωργας αλλάζει τον εκλογικό νόμο. Καθιερώνει το πλησιέστερο σε απλή αναλογική σύστημα που έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα στη χώρα. Αποτέλεσμα; Η ΝΔ χρειάζεται να κερδίσει τρεις εκλογικές αναμετρήσεις στη σειρά ώσπου να κατορθώσει να σχηματίσει κυβέρνηση το 1990 πια. Με μόλις 152 βουλευτές και τα γνωστά σε όλους αποτελέσματα τρία χρόνια αργότερα. Το παράδειγμα είναι το πιο ακραίο, αλλά δεν είναι το μοναδικό στη νεότερη πολιτική ιστορία. Εξού και σχεδόν από αυτοματισμό όποτε ανοίγει η κουβέντα περί αλλαγής εκλογικού νόμου άπαντες στο πολιτικό σύστημα ψάχνουν να βρουν που, πώς και γιατί στήνεται η παγίδα. Σε μια τέτοια φάση βρίσκονται και τώρα, παρότι ακόμη δεν έχει ξεκινήσει επισήμως ο διάλογος.

Η αλλαγή του εκλογικού νόμου που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2016 θα βρίσκεται μέσα στις νομοθετικές πρωτοβουλίες του φθινοπώρου. Τόσο η Πειραιώς όσο κι η Χαριλάου Τρικούπη, άλλωστε, μόνο ως άδολη δεν είχαν εκλάβει την απλή αναλογική που θέσπισε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Πίσω από το «πάγιο αίτημα της Αριστεράς», έβλεπαν απλά την ανάγκη της Κουμουνδούρου να προκαλέσει παρατεταμένη ακυβερνησία και αστάθεια. Οχι άδικα. Οι συριζαίοι απέδειξαν αρκετές φορές πόσο τους αρέσει το μαοϊκό τσιτάτο για τη μεγάλη αναταραχή. Οι δε γαλάζιοι μιλούσαν και για έναν απώτερο τσιπρικό στόχο, την – κατά το κλισέ – «δεξιά παρένθεση».

Ο αρμόδιος υπουργός Τάκης Θεοδωρικάκος έχει περιγράψει σε αδρές γραμμές την πρόταση που επεξεργάζεται η κυβέρνηση: «Ενας εκλογικός νόμος αναλογικός, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να διευκολύνει τον σχηματισμό κυβερνήσεων». Εχει επίσης δηλώσει ότι είναι «ξεκάθαρη η δέσμευσή μας για κατάργηση της απλής αναλογικής». Σύμφωνοι. Προς το παρόν ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει πράξη η δέσμευση δεν είναι ξεκάθαρος. Μέσα από αυτό το πρίσμα πρέπει να διαβάσει κανείς την παρέμβαση του γραμματέα του ΚΙΝΑΛ την προηγούμενη Κυριακή, στην οποία υπενθύμισε ότι η κεντροαριστερή πρόταση για τον εκλογικό νόμο «λέει το προφανές. Αναλογικότερος από το µπόνους των 50 εδρών (…), αλλά παράλληλα και µε συγκεκριμένα εχέγγυα για τη διασφάλιση της πολιτικής σταθερότητας».

Γιατί η ΝΔ πιθανώς ακολουθήσει «τακτική ασύλου» στο ζήτημα του εκλογικού νόμου;

Ποια τρία σενάρια μελετά η κυβέρνηση για τον νέο εκλογικό νόμο;

Γιατί πρέπει να συνεναίσει και το ΚΙΝΑΛ για να μπορέσει η κυβέρνηση ΝΔ να περάσει την κατάργηση της απλής αναλογικής;

Διαβάστε περισσότερα στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο

Εκλογικός νόμος: τα τρία σενάρια και ο φόβος της παγίδας