Πρώτα είναι η επέτειος: η επίθεση στο Ουέστμινστερ πραγματοποιήθηκε ακριβώς έναν χρόνο μετά την επίθεση στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών. Κι έπειτα είναι η μέθοδος: ο δράστης χρησιμοποίησε ως φονικό όπλο ένα αυτοκίνητο, όπως είχε ήδη συμβεί στις επιθέσεις στη Νίκαια και το Βερολίνο. Το τρίτο νήμα που υποτίθεται ότι συνδέει όλες αυτές τις επιθέσεις είναι η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος. Ακόμη και αν το ISIS δεν έχει οργανική σχέση με τους δράστες, παρά το γεγονός ότι σπεύδει να αναλάβει πάντα την ευθύνη, φαίνεται ότι έχουν οι δράστες μια ιδεατή σχέση μαζί του.
Η ισλαμιστική οργάνωση χάνει όλο και περισσότερα εδάφη στη Συρία και το Ιράκ. Κάτι που σημαίνει ότι έχει κάθε λόγο να ενθαρρύνει είτε άμεσα τα μέλη της είτε εμμέσως διάφορους μοναχικούς λύκους να χτυπούν στην Ευρώπη. Υπό αυτό το πρίσμα, όλοι οι τρόποι είναι καλοδεχούμενοι: και οι βόμβες και τα καλάσνικοφ και τα αυτοκίνητα. Και οι εκπαιδευμένοι βομβιστές αυτοκτονίας και μεμονωμένα άτομα, πολίτες με ευρωπαϊκά διαβατήρια, που δεν έχουν υπάρξει ποτέ μέλη της οργάνωσης. «Είναι σαν το σκάκι» όπως το θέτει ευρωπαίος αξιωματούχος στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς». «Κάποιοι είναι απλώς πιόνια. Κάποιοι πιο δυνατοί –μικροί πυρήνες, ας πούμε. Και κάποιοι έχουν ακόμη μεγαλύτερη ευχέρεια κίνησης και μέσων».
Από τότε που σε αυτή τη σκακιέρα έχουν αρχίσει να κινούνται πιόνια, αξιωματικοί και βασίλισσες, έχουν περάσει 16 ολόκληρα χρόνια. Είναι το διάστημα που έχει μεσολαβήσει από την τρομοκρατική επίθεση στους Δίδυμους Πύργους. Ο ασύμμετρος αυτός πόλεμος έχει αφήσει πλέον τα σημάδια της σε μια ολόκληρη γενιά –τόσο στην Ασία όσο και στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Και τίποτε δεν δείχνει ότι δεν θα συνεχίσει να το κάνει. Αρκεί μια αναδρομή στο παρελθόν για να αντιληφθεί κανείς ότι ακόμη και εάν ηττηθεί ολοκληρωτικά το ISIS, ο τζιχαντισμός θα επιβιώσει. Οταν, για παράδειγμα, η Αλ Κάιντα έχασε τα προπύργιά της στο Αφγανιστάν, συγχρόνως ενισχυόταν πρώτα στο Ιράκ κι έπειτα στην Υεμένη και στις χώρες του Μάγρεμπ. Με αυτόν τον τρόπο επιβίωσε του ιδρυτή της, του Οσάμα μπιν Λάντεν, και από τα δικά της σπλάγχνα γεννήθηκε το Ισλαμικό Κράτος του Αλ Μπαγκντάντι.
Η οργάνωση χάνει έδαφος σήμερα και η τυχόν απώλεια της Μοσούλης και της Ράκα θα επιφέρει στην ηγεσία της ένα αποφασιστικό πλήγμα. Το πλήγμα δεν θα είναι το ίδιο όμως για το όπλο της τρομοκρατίας. Η Ευρώπη, επισημαίνουν οι ειδικοί της ασφάλειας, δεν μπορεί να έχει ψευδαισθήσεις επ’ αυτού: το φαινόμενο δεν πρόκειται να περιοριστεί –τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον –στη Μέση Ανατολή. Αντίθετα, διευρύνθηκε ακριβώς εκεί: δεν είναι πλέον μόνο το Ιράκ και η Συρία θέατρα τρομοκρατικών επιθέσεων, είναι και η Τουρκία. Και ακόμη και αν ξεριζωθεί από εκεί το λεγόμενο «Χαλιφάτο», μπορεί να βρει φιλόξενη στέγη στην Υεμένη, τη Λιβύη ή οπουδήποτε αλλού.
Σημαίνουν όλα αυτά ότι η Ευρώπη είναι εντελώς απροστάτευτη; Σημαίνουν –και είναι κάτι που ξέρουν και οι ευρωπαϊκές ηγεσίες και οι Αρχές Ασφαλείας –ότι δεν είναι απρόσβλητη. Με άλλα λόγια, το πιο πιθανό είναι ότι ποτέ δεν θα μπουκάρει ένας τρομοκράτης στο Ουέστμινστερ, όπως επιχείρησε να κάνει προχθές ο δράστης της επίθεσης στο Λονδίνο. Αλλά μοιάζει όλο και πιο δύσκολο να τον σταματήσει κανείς πριν σκορπίσει τον θάνατο.
