Ολα τα φάρμακα, και φυσικά και τα καρδιολογικά, όταν λαμβάνονται σε μεγάλες δόσεις, αντί να ωφελούν βλάπτουν. Ολα τα φάρμακα έχουν σοβαρές παρενέργειες που πολλές φορές απειλούν ακόμα και τη ζωή του ανθρώπου και οι οποίες αναγράφονται λεπτομερώς στο φυλλάδιο που συνοδεύει κάθε φάρμακο.

Ομως, οι παρενέργειες αφορούν ορισμένα άτομα με συγκεκριμένο γονιδιακό κώδικα. Δεν αφορούν όλους όσοι παίρνουν ένα φάρμακο αλλά περιορισμένο αριθμό ατόμων.

Οταν όμως οι παρενέργειες των φαρμάκων αφορούν τους περισσότερους που το λαμβάνουν, τότε και μόνο τότε το φάρμακο θεωρείται επικίνδυνο και αποσύρεται από το εμπόριο.

Πώς όμως διαπιστώνεται και πόσο εύκολο είναι να διαπιστωθεί αυτό; Μόνο με καλά προσχεδιασμένες και τυχαιοποιημένες μελέτες. Οι μεταναλύσεις μελετών που έχουν γίνει και γίνονται με κοινά μεθοδολογικά χαρακτηριστικά δεν επιλύουν το πρόβλημα. Αντίθετα πολλές φορές προκαλούν μεγάλη σύγχυση.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ροσιγλιταζόνη, ένα φάρμακο που ευαισθητοποιεί την μη δραστική ινσουλίνη που κυκλοφορεί σε υπερβολικές ποσότητες στο αίμα. Με την ευαισθητοποίησή της το σάκχαρο εισέρχεται μέσα στα κύτταρα. Ο διαβητικός άρρωστος ρυθμίζεται πλήρως.

Το φάρμακο αυτό θεωρήθηκε επαναστατικό γιατί η αδρανής ινσουλίνη, πέραν του ότι δεν λειτουργεί σαν ορμόνη του οργανισμού, προκαλεί βλάβες στις αρτηρίες και ειδικότερα της καρδιάς και του εγκεφάλου. Θεωρήθηκε, δηλαδή, ένα τέλειο αντιδιαβητικό φάρμακο που προφυλάσσει την καρδιά του διαβητικού αρρώστου.

Ομως, το 2007 μια μεγάλη μετανάλυση 42 πολυκεντρικών μελετών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ροσιγλιταζόνη αντί να προφυλάσσει τους διαβητικούς από το έμφραγμα και τον θάνατο, αύξανε τον κίνδυνο γι’ αυτά. Η μετανάλυση δημοσιεύθηκε στο «New England Journal of Medicine» και προκάλεσε απόσυρση του φαρμάκου από την αγορά πολλών χωρών, με πρώτη την Αγγλία.

Ομως δεν αποσύρθηκε από όλες τις χώρες. Οι προσχεδιασμένες μελέτες που ακολούθησαν 6 χρόνια αργότερα, με επικεφαλής τις μελέτες RECORD, δεν έδειξαν ό,τι είχε ανακοινωθεί με τη μετανάλυση των 42 πολυκεντρικών μελετών. Ετσι το FDA, ο αρμόδιος αμερικανικός οργανισμός για τον έλεγχο των φαρμάκων, δεν συναίνεσε στην απόσυρσή της.

Η περιπέτεια αυτή δείχνει με πόση προσοχή πρέπει να αντιμετωπίζονται οι παρενέργειες των φαρμάκων και ιδιαίτερα των καρδιολογικών από γιατρούς και ασθενείς, οι οποίοι πρέπει να επιδεικνύουν ψυχραιμία και όχι να πανικοβάλλονται όταν διαβάζουν τα φυλλάδια των παρενεργειών κάθε φαρμάκου.