Από το 2012 και μετά, όταν ο Μάριο Ντράγκι έγινε διάσημος υποσχόμενος ότι θα κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να σώσει το ευρώ, οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν έχουν ασχοληθεί σοβαρά με το μέλλον της ευρωζώνης.

Για περισσότερα από τέσσερα χρόνια έχουν αναθέσει τη σταθερότητα και ενότητα της ευρωζώνης στους κεντρικούς τραπεζίτες. Μπορεί όμως η ΕΚΤ να έχει κάνει καλά τη δουλειά της, αλλά αυτή η βολική διευθέτηση πλησιάζει προς το τέλος της επειδή καμία κεντρική τράπεζα δεν μπορεί να λύσει πολιτικά ή συνταγματικά προβλήματα. Θα ήταν σοφό να αρχίσουν οι επικεφαλής κυβερνήσεων στην Ευρώπη να εξετάζουν επιλογές για το μέλλον της ευρωζώνης αντί να αφήνουν τις περιστάσεις να αποφασίζουν γι’ αυτούς.

Μέχρι τώρα η Ευρώπη δεν φαίνεται να έχει όρεξη να κάνει μια τέτοια συζήτηση. Τον Ιούνιο του 2015 οι ηγέτες ασχολήθηκαν για λίγο με το θέμα, όπως έκαναν λίγες εβδομάδες αργότερα, όταν τον Ιούλιο εξέτασαν εάν πρέπει να διώξουν την Ελλάδα από την ευρωζώνη. Ομως η διάθεση να λυθούν τα προβλήματα σύντομα χάθηκε και τελικά τα σχέδια να αντιμετωπιστεί το σοκ του Brexit ενισχύοντας την ευρωζώνη εγκαταλείφθηκαν λόγω φόβων ότι οι μεταρρυθμίσεις μπορεί να προκαλέσουν διχασμούς.

Τα προβλήματα όμως παραμένουν. Οι τράπεζες της Ιταλίας έχουν προβλήματα, ενώ ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ έχει υποσχεθεί προστατευτισμό. Τα πολιτικά κόμματα κατά του ευρώ ενισχύονται συνεχώς. Η τραπεζική ένωση δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, το χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου παραμένει μεγάλο και η ανεργία είναι αυξημένη. Η Γερμανία επιμένει κατά της προσπάθειας της Κομισιόν για αύξηση των δαπανών. Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις για τα προβλήματα της ευρωζώνης. Ομως είναι ξεκάθαρο ότι η έλλειψη πραγματικής συζήτησης για πιθανές μελλοντικές λύσεις αποτελεί πηγή ανησυχίας. Η σιωπή δεν είναι πάντα χρυσός. Για το καλό του μέλλοντος της Ευρώπης η σιωπή που περιβάλλει το ευρώ θα πρέπει να σπάσει το συντομότερο δυνατό.

Ο Ζαν Πιζανί-Φερί είναι καθηγητής στη Hertie School of Governance στο Βερολίνο και έχει καθήκοντα γενικού επιτρόπου Χάραξης Πολιτικής στη γαλλική κυβέρνηση