Μήπως σΑΣΕΠεσε ένα πρόστιμο;

Κουίζ για δυνατούς λύτες και δυνατούς δημόσιους… πληρωτές: Ποιος δημόσιος πολιτιστικός οργανισμός βρίσκεται ενώπιον ενός νέου μεγάλου σκανδάλου και ενός αβάσταχτου προστίμου (άνω του 1 εκατ. ευρώ), επειδή πάνω από μια δεκαετία τώρα αρνούνταν να προσλαμβάνει μέσω ΑΣΕΠ; Οι ευρόντες θα βραβευθούν με εξαίρεσή τους από την – αναπόδραστη – πληρωμή της καμπάνας.

Τα μεγάλα ανοίγματα θέλουν και επιδέξιες κινήσεις. Και, κυρίως, καλή παρέα. Ικανή. Το ξέρει αυτό ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Δημήτρης Λάλος. Κάπως έτσι, με επιδέξιες (αν και τολμηρές) κινήσεις και καλή παρέα (φίλων) έστησε το Tempus Verum Εν Αθήναις, στο Γκάζι, έναν νέο θεατρικό χώρο. «Αν το βάλεις κάτω λογικά είναι μια τρέλα», παραδέχεται. «Το στήσαμε για να μπορούμε να μελετούμε την τέχνη του θεάτρου και την υποκριτική σαν επιστήμη. Αυτό θέλει έρευνα και αφοσίωση. Και μπορεί να υλοποιηθεί μόνον αν υπάρχει στέγη –ένα εργαστήρι». Ενέργεια (της δεύτερης νιότης) και πείρα (πλέον) είναι εκείνα που έβαλαν μπροστά τις μηχανές στο Tempus Verum. «Αν υπάρχει κάτι που ενώνει όλα αυτά που γίνονται εδώ μέσα είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι», λέει ο Δημήτρης Λάλος που στον νέο χώρο στεγάζει όχι μόνο τη δική του παράσταση, την εμβληματική «Αρρώστια της νιότης» του Φέρντιναντ Μπρούκνερ, αλλά και τις «Τρεις αδελφές» του Τσέχοφ κατά Δημήτρη Μυλωνά, το –επικείμενο –«California Ντρίμιν» από τον Βασίλη Κατσικονούρη και την επιτυχημένη –από πέρυσι –«Ελένη» κατά Μάνο Καρατζογιάννη, την ιστορία της (μυθικής) ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη, που εκτελέστηκε στα Δεκεμβριανά με την αστήρικτη κατηγορία ότι συνεργάστηκε με τους Γερμανούς και ότι ήταν ερωμένη του πρωθυπουργού Ιωάννη Ράλλη). Η παράσταση που βασίστηκε στο βιβλίο του Μάνου Ελευθερίου «Η γυναίκα που πέθανε δύο φορές» (εκδ. Μεταίχμιο) έχει ως ατού την ερμηνεία της Μαρίας Κίτσου. Αραγε, πώς βγαίνει οικονομικά ένα πλούσιο ρεπερτόριο σε έναν νέο χώρο; «Το ζήτημα είναι πώς επιλέγουμε να περάσουμε τον χρόνο που μας απομένει» είναι η απάντηση του Δημήτρη Λάλου. «Προσωπικά θέλω να τολμήσω σε αυτόν τον χρόνο». Και τολμάει και στη σκηνοθεσία του, με την «Αρρώστια της νιότης» να φέρει επί σκηνής την επώαση του αβγού του φιδιού (του ναζισμού). Ηρωες, μια παρέα φοιτητών της Ιατρικής, που και στόχο έχουν και γνώση και διανόηση αλλά, όπως μου εξηγεί, δεν ξέρουν πού να τα κατευθύνουν όλα αυτά. «Και πελαγοδρομούν χωρίς σοφία». Με όσα συμβαίνουν γύρω μας, αυτή η «παλέτα ανθρώπινων συμπεριφορών και έκφρασης της ανθρώπινης ψυχολογίας» είναι ευκαιρία για να ξανακοιτάξουμε τα πράγματα και τις αιτίες τους. Το ρεζουμέ, στο κείμενο του Μπρούκνερ: «Μια νεολαία σαν τη δική μας, χωρίς στόχο, έπειτα από αυτόν τον πόλεμο καταντάει αρρώστια».

Και οι σχέσεις; Πόσο, αλήθεια, μπορούμε να τις αλλάξουμε διαγράφοντας τους φίλους; Η απάντηση στο επόμενο σχέδιο του Δημήτρη Λάλου, ως σκηνοθέτη, εκτός του Tempus Verum. Πέρα από την ταινία «Nocturne» του Κωνσταντίνου Φραγκόπουλου, που γύρισε σε υπόγειο πάρκινγκ –άχρονο και άτοπο –στην Πλατεία Κλαυθμώνος, με συμπρωταγωνιστές τη Λένα Παπαληγούρα και τον Οουεν Τιλ (τον σερ Αλιστερ στη σειρά «Game of Thrones»). Και πέρα από τη διδασκαλία του σε νέους επίδοξους ηθοποιούς. Μιλάμε για τη σκηνοθεσία του στο «Αποχαιρετιστήριο δείπνο» των Ματιέ Ντελαπόρτ και Αλεξάντρ ντε λα Πατιλιέρ (συγγραφείς και του επιτυχημένου «Για όνομα», στο Αλίκη) με τους Λάκη Λαζόπουλο, Μαρία Λεκάκη, Λευτέρη Ελευθερίου, που θα ξεκινήσει σύντομα στο Γκλόρια. «Εργο σχέσεων, καλογραμμένο, για τον σύγχρονο άνθρωπο που έχει υπερφορτώσει τον εαυτό του με ό,τι μπορεί από υλικά αγαθά και όταν συνειδητοποιεί πως αυτό δεν του αρκεί, τελικά, εκρήγνυται σαν ηφαίστειο και θέλει να τα πετάξει όλα». Νομίζει δε ότι καλώντας τους φίλους σε δείπνο για να τους… σχολάσει θα αλλάξει ζωή. Ελα όμως που η αλλαγή πρέπει να γίνει από μέσα, αλλιώς «θα ανακυκλώνει αυτό που έχει ξανά και ξανά». Α και κάτι ακόμη: στο πλάνο του είναι και μία «Δεσποινίς Τζούλια» του Στρίντμπεργκ.

Δάνειο στο κόκκινο. Ενθουσιασμένος από την ελληνική, ξεκαρδιστική, εκδοχή του «Δανείου» του δηλώνει στην Αθήνα –όπου ήρθε για πρώτη φορά –ο πολύφερνος καταλανός θεατρικός συγγραφέας Τζόρντι Γκαλθεράν (φωτογραφία). Μιλάμε για την παράσταση, σε συν-σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου και Παντελή Δεντάκη, που σκίζει για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο του Νέου Κόσμου, με τους απολαυστικούς Μιχάλη Οικονόμου και Γιάννη Σαρακατσάνη, την ερμηνευτική δεινότητα των οποίων πολύ εκτίμησε ο συγγραφέας της «Μεθόδου Γκρόνχολμ» (μεγάλη επιτυχία στο Θέατρο Τέχνης, σε σκηνοθεσία Διαγόρα Χρονόπουλου), όσο και το γέλιο του κοινού. Αν και η πικρή κωμωδία του Γκαλθεράν έχει παιχτεί, πέρα από την Ισπανία, σε άλλες 20 χώρες, ο ίδιος έδωσε το «παρών» στην ελληνική παράσταση και στη ρωσική. Γέλιο με την απόπειρα ενός καταχρεωμένου και απελπισμένου να πάρει δάνειο; Και όμως, στις μεγαλύτερες τραγωδίες βρίσκεται (και) το γέλιο πιστεύει ο Γκαλθεράν, που χειροκρότησε στην Αθήνα με ενθουσιασμό και τη «Fuga» του, στο Olvio, σε σκηνοθεσία Νικορέστη Χανιωτάκη, με τον Λεωνίδα Κακούρη ως υπουργό και τους Φαίη Ξυλά (πλασιέ), Κωνσταντίνο Γιαννακόπουλο (πληρωμένο δολοφόνο) και Γιώργο Χρανιώτη ως ανάπηρη μάνα.