Ενα μέλλον και τι μέλλον. Αλούτερο. Στη σκηνή –προς γνώσιν και συμμόρφωσιν. Σαν το «Γύρισε πίσω» του δημιουργικού διδύμου των Βίκυς Αδάμου και Χριστίνας Σαμπανίκου, που μετά την επιτυχημένη τους μαύρη κωμωδία «Σκάσε ή Η χαμένη παντόφλα του Μανώλη Καρέλη» (στο Vault) επανήλθαν δριμύτερες, στο Αβατον, μαζί με τον Θανάση Ζερίτη της Ομάδας 4Frontal (που μας χάρισε πέρυσι και θα το επαναλάβει από τον Νοέμβριο, στο 104, τη θεατρική μεταφορά του κωμικά… ζοφερού μυθιστορήματος του Γιάννη Ξανθούλη «Οικογένεια Μπες Βγες»). Είμαστε στην Αθήνα του 2023, στην οποία, όπως μου εξηγεί η Χριστίνα Σαμπανίκου, έχουν πραγματωθεί όλα τα ζοφερά, τραγικά σενάρια. Μια Αθήνα αγνώριστη, σουρεαλιστική. Που η ομάδα την κοιτάει με μαύρο χιούμορ: «Πώς πάμε στις κηδείες και μας πιάνει γέλιο, κάποτε; Ετσι». Σε ένα μέλλον λοιπόν δίχως Ιντερνετ, με το νερό να διανέμεται μόνο με δελτίο (μετά την ιδιωτικοποίηση των πόρων –τραγικά επίκαιρο!), οι δύο ηρωίδες, που ενσαρκώνουν οι δύο δημιουργοί τού «Γύρισε πίσω», προσπαθούν να επιβιώσουν. Ακόμη κι ανέκαναν το ατόπημα να λουστούν την προηγουμένη και το δελτίο δεν φτάνει πια για νεράκι. Ακόμη κι όταν ένας μυστήριος αινιγματικός επισκέπτης (Θανάσης Ζερίτης) τις βάζει σε ένα παιχνίδι μεταξύ πραγματικού και φανταστικού. Το ρεζουμέ, κατά τη Χριστίνα Σαμπανίκου; «Είναι απλώς η απάντηση που δίνουμε σε έναν κόσμο που καταρρέει και τελικά, για να μην καταρρεύσεις κι εσύ, το μόνο που μπορεί να σε σώσει είναι να κρατηθείς από τους ανθρώπους δίπλα σου, από την ομάδα ανθρώπων γύρω σου».

Σαν να ρήμαξε η γη. Γιατί κι αυτό μπορεί να συμβεί. Στους φόβους μας που μπορεί να πραγματωθούν ή να επαληθευτούν. Ο ποιητής Τ.Σ. Ελιοτ το είχε πει στην «Ερημη χώρα» (στην απόδοση του νομπελίστα Γιώργου Σεφέρη) από τις αρχές του Μεσοπολέμου. «Είπανε εναντίον του (σ.σ. του Ελιοτ) πως αφήνει τον αναγνώστη μέσα στη στεγνή, στέρφα και άνυδρη Ερημη Χώρα, μόνο, χωρίς ελπίδα σωτηρίας. Αυτό θα ήταν αλήθεια αν ο Ελιοτ δεν είχε δημιουργήσει ποίηση. Και η ποίηση όσο απελπισμένη κι αν είναι, μας σώζει πάντα, με κάποιον τρόπο, από την ταραχή των παθών» έγραφε ο Σεφέρης. Σ’ αυτή τη χώρα, τη «Ρημαγμένη γη», όπως την ονομάζει, μας μεταφέρει –θεατρικά –ο Θέμελης Γλυνάτσης απόψε και αύριο στο Bios. Για τον σκηνοθέτη είναι «από τα πιο αγαπημένα μου κείμενα όλων των εποχών», όπως λέει, και το είχε επιλέξει για σεμινάρια στο Bios. Οχι σε μια θεατρική απόδοση του εμβληματικού ποιήματος, αλλά σαν «μια αντανάκλαση των μοτίβων, των συμβόλων και των νοημάτων της «Ρημαγμένης γης»», σε μια παράσταση που μέσα από σπαράγματα του κειμένου μιλά «για το τέλος της Ευρώπης, για τη βία των ανθρώπων, τη γελοιότητα της ύπαρξης και την παράλυση του θανάτου». Για μια Ευρώπη που κάνει κύκλους, όπως μου το θέτει ο Θέμελης Γλυνάτσης, που «με τη μνήμη της δεν μπορεί να αντέξει πια τον εαυτό της». Και όλο αυτό με θεατρικό πρόσχημα την ετοιμασία μιας οικογένειας για γεύμα στο οποίο τελικά αλληλοσπαράσσονται. Στο τέλος, σε αυτή τη «Ρημαγμένη γη», καταλήγει ο σκηνοθέτης, «προέκυψε δίχως να το περιμένω μια νότα ελπίδας, ένα φωτάκι. Σαν το λουλούδι στην «Γκερνίκα» του Πικάσο μέσα στην καταστροφή». Εμβλημά του σε αυτή την παράσταση, προτού συνεργαστεί με τον Γιώργο Κουμεντάκη (από 24 Οκτωβρίου) στο Θέατρο Οδού Κυκλάδων –Λευτέρης Βογιατζής, στο «57//a passion play», πάνω στο 57ο σονέτο του Σαίξπηρ; «Θα σου δείξω τον φόβο μέσα σε μια χούφτα χώμα».

Ζοφερά, παράξενα, κωμικά με «Βρώμικα παραμύθια», ένα «Σεξ Λεξικόν» και την –πειραγμένη –«Ωραία Κοιμωμένη²» της Hippo Theatre Group, κλείνει στις 15 Οκτωβρίου τα τέσσερα –επιτυχημένα –χρόνια του στην Ευμολπιδών στο Γκάζι και το νεανικό 104 (του Θάνου Δημητριάδη), όπου μαθαίνω ότι επιστρέφουν –πέρα από την «Οικογένεια Μπες Βγες» –δύο ακόμη παραστάσεις της περσινής σεζόν, τις οποίες ο γράφων ξεχώρισε στις καλύτερες: Η αφηγηματική, γοητευτική «Μαζώχτρα» του Αργύρη Εφταλιώτη σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου (φωτογραφία, από 15/10) και το στυλάτο, σπονδυλωτό «Ο Φίλιπ Γκλας αγοράζει μια φραντζόλα ψωμί» του Ντέιβιντ Αϊβς από την ομάδα ΑΤΟΝΑλ της Σοφίας Μαραθάκη (από 21/10). Να προσθέσω στις επιτυχημένες επαναφορές το επίσης αφηγηματικό «Μίχαελ Κόλχαας, η ιστορία ενός δίκαιου ανθρώπου» του Χάινριχ φον Κλάιστ, κατά την ομάδα Τρις και τον Θόδωρο Παρασκευόπουλο στο Bios (από 3 Νοεμβρίου). Το καλό να λέγεται.

Τελευταία Νέα