Η ώρα της απόφασης έφτασε. Επειτα από εβδομάδες, μήνες συζητήσεων και αντιπαραθέσεων ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα που σπάνια ανήλθαν στο ύψος των περιστάσεων, έπειτα από τη δολοφονία μιας Εργατικής φιλευρωπαίας βουλευτού από έναν εθνικιστή οπλισμένο με μίσος και υστερία, οι Βρετανοί καλούνται να επιλέξουν: Θα παραμείνουν εντός ή θα εγκαταλείψουν την ΕΕ; Η τελευταία δημοσκόπηση του ινστιτούτου Opinium, που είχε αποδειχθεί το πλέον αξιόπιστο στις βρετανικές εκλογές του 2015, έδωσε χθες προβάδισμα μόλις μίας ποσοστιαίας μονάδας (45%-44%) στο Brexit. «Too close to call» αποφάνθηκαν οι δημοσκόποι. Δεν μπορεί να γίνει ασφαλής πρόβλεψη. Υπέρμαχοι της αποχώρησης και υπέρμαχοι της παραμονής έκαναν χθες την ύστατη προσπάθεια προκειμένου να πείσουν το 9% των αναποφάσιστων. Στο μεταξύ, η Ευρώπη παρακολουθεί με αγωνία. Και, ελλείψει βεβαιοτήτων, φτιάχνει σενάρια.

Η «Μοντ» φαντάστηκε, μέρα προς μέρα σχεδόν, το «κακό σενάριο». Ξεκινάει στις 6.07 αύριο το πρωί. Με μια πανηγυρική εμφάνιση του Μπόρις Τζόνσον, ντε φάκτο ηγέτη του στρατοπέδου υπέρ του Brexit, στην κατάμεστη Τραφάλγκαρ Σκουέαρ του Λονδίνου: «Φίλοι μου, σας το είχα υποσχεθεί: ξαναπαίρνουμε επιτέλους τα ηνία της υπέροχης χώρας μας! Κηρύσσω σήμερα το έτος 1 του ανεξάρτητου Ηνωμένου Βασιλείου!».

Οι ψηφοφόροι έχουν ψηφίσει σε ποσοστό 53,4% υπέρ του Brexit. Οι Βρετανοί συνολικά –διότι οι Λονδρέζοι ψήφισαν σε ποσοστό 65% υπέρ της παραμονής, το ίδιο και η Σκωτία (59% υπέρ της παραμονής), το ίδιο και η Ουαλία (56% υπέρ της παραμονής). Μόνο οι Βορειοϊρλανδοί έκαναν οριακά (50,6%) την ίδια επιλογή με τους Αγγλους.

Ωρα 8.15 π.μ., θέλοντας να απευθυνθεί στους πολίτες πριν ανοίξουν οι αγορές, ο Ντέιβιντ Κάμερον στήνεται μπροστά στη μαύρη πόρτα της Ντάουνινγκ Στριτ. «Το 2013, είχα υποσχεθεί στον βρετανικό λαό πως θα είχε τη δυνατότητα να αποφασίσει. Αυτό το δημοψήφισμα δείχνει το σφρίγος της δημοκρατίας μας. Σέβομαι την κυρίαρχη επιλογή των ψηφοφόρων. Εχω χρέος να ηγηθώ των διαπραγματεύσεων για την έξοδο προς το συμφέρον αυτής της σπουδαίας χώρας». Δεν παραιτείται. Δεν θα κάνει αυτήν τη χάρη στον μεγάλο εσωκομματικό του αντίπαλο, τον Μπόρις Τζόνσον.

Μέσα στο πρωινό, η στερλίνα χάνει 5,5% της αξίας της έναντι του ευρώ και 7,3% έναντι του δολαρίου. Η κατρακύλα ξεκίνησε μετά τις 3 π.μ., μόλις άνοιξε το Χρηματιστήριο του Τόκιο: τα hedge funds δεν είχαν τους ίδιους ενδοιασμούς με τα ΜΜΕ, είχαν παραγγείλει έξιτ πολ. Σε κοινή τους ανακοίνωση, οι διοικητές της Τράπεζας της Αγγλίας, της ΕΚΤ, της Fed και της Τράπεζας της Ιαπωνίας διαβεβαιώνουν πως «η σταθερότητα και η ρευστότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος είναι διασφαλισμένες». Τη βουτιά της στερλίνας, ωστόσο, δεν την αποτρέπουν. Ούτε την εκτόξευση των επιτοκίων στην Πορτογαλία, την πλέον ευάλωτη χώρα της ευρωζώνης, και την Ισπανία.

Στις Βρυξέλλες ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ συσκέπτεται με τον Μάρτιν Σουλτς και τον Ντόναλντ Τουσκ. Οι πρεσβευτές των χωρών-μελών συγκαλούνται εκτάκτως, το ίδιο και το Ευρωκοινοβούλιο, ο Τουσκ ξεκινάει ευρωπαϊκή περιοδεία. Πριν κλείσει η μέρα, η Ανγκελα Μέρκελ θα έχει μιλήσει στην Μπούντεσταγκ διαβεβαιώνοντας πως «η Ευρώπη παραμένει το κοινό μας πεπρωμένο», ο Φρανσουά Ολάντ θα έχει απευθύνει τηλεοπτικό διάγγελμα δηλώνοντας πως η ψήφος των Βρετανών είναι σεβαστή αλλά έχει επιπτώσεις, «πρέπει τώρα να ζητήσουν διαζύγιο από την ΕΕ», και η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν θα έχει ήδη καλέσει τους συμπατριώτες της να ακολουθήσουν το παράδειγμα των Αγγλων.

Σάββατο 25 Ιουνίου. Πανικός στην Ολλανδία, την πιο κοντινή χώρα στη Βρετανία.

Ο φιλελεύθερος πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε ζητεί τη διαπραγμάτευση μιας «συνολικής και απεριόριστης» συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών με το Λονδίνο. Η χώρα του έχει υπολογίσει πως κινδυνεύει να χάσει 1,2% του ΑΕΠ της ετησίως με το Brexit. Και τα δύο άκρα, Ακροδεξιά και Ακροαριστερά, ζητούν δημοψήφισμα για έξοδο (και) της Ολλανδίας από την ΕΕ.

Κυριακή 26 Ιουνίου.

Οι Ισπανοί στις κάλπες.

Το Λαϊκό Κόμμα του Μαριάνο Ραχόι κερδίζει οριακά, αλλά δεν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση. Το Podemos περνάει μπροστά από τους Σοσιαλιστές και διεκδικεί αριστερό κυβερνητικό συνασπισμό. Ο Πάμπλο Ιγκλέσιας ζητεί την επανίδρυση μιας «αριστερής, προοδευτικής Ευρώπης», τέλος της λιτότητας και κατάργηση του «χρυσού κανόνα» των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Από τη Μαδρίτη ο γάλλος οικονομολόγος Τομά Πικετί αξιώνει αναδιάρθρωση των χρεών των χωρών του Νότου.

Δευτέρα 27 Ιουνίου.

Ο Κάμερον παραιτείται.

Κλυδωνιζόμενες από την πολιτική αβεβαιότητα, οι αγορές επιβάλλουν τελικά τον νόμο τους. Ο Ντέιβιντ Κάμερον δέχεται επιθέσεις από παντού, αναγκάζεται να παραιτηθεί. Οι Τόρις ανακοινώνουν πως θα οργανώσουν την εκλογή ενός νέου ηγέτη. Η είδηση σκάει την ώρα που ο Ολάντ δέχεται στο Ελιζέ τους σοσιαλδημοκράτες ευρωπαίους ηγέτες καθώς και τον Αλέξη Τσίπρα. Αναχωρεί εσπευσμένα για Βερολίνο.

Τρίτη 28 Ιουνίου.

Η αντίστροφη μέτρηση των δύο χρόνων για το Brexit ξεκινάει.

Εκτακτη σύγκληση του Ευρωκοινοβουλίου. Οι ευρωφοβικοί πανηγυρίζουν. Εκτακτη σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Στην τελευταία του εμφάνιση, ο Κάμερον παρουσιάζει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Ζητεί χρόνο –αφού το βρετανικό Κοινοβούλιο δεν έχει εκφραστεί, δεν μπορεί να ζητήσει επισήμως ενεργοποίηση του άρθρου 50. Η συνεδρίαση είναι θυελλώδης, το ανακοινωθέν κάνει λόγο για «εποικοδομητικό διάλογο». Οι 27 δίνουν ραντεβού σε 15 μέρες με τον διάδοχο του Κάμερον.

Τετάρτη 29 Ιουνίου.

«Whatever it takes».

Είναι πια σαφές, το ευρώ κινδυνεύει. Οι κεντρικοί τραπεζίτες συγκεντρώνονται στη Σίντρα της Πορτογαλίας. Παίρνει τον λόγο ο Μάριο Ντράγκι: «Η ΕΚΤ θα κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να διατηρήσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα». Whatever it takes: την ίδια φράση είχε χρησιμοποιήσει o Ντράγκι και το καλοκαίρι του 2012. Η θύελλα υποχωρεί. Προσωρινά.

Πέµπτη 7 Ιουλίου.

Ο Μπόρις Τζόνσον θριαμβεύει στο Λονδίνο.

Στον δεύτερο εκλογικό γύρο του Συντηρητικού Κόμματος, ο Μπόρις Τζόνσον επικρατεί του Τζορτζ Οζμπορν, προκαθορισμένου δελφίνου του Κάμερον, και καλείται να σχηματίσει κυβέρνηση. «Η Ευρώπη μάς χρειάζεται περισσότερο απ’ ό,τι τη χρειαζόμαστε» διακηρύττει, υποσχόμενος να εξασφαλίσει «το καλύτερο των δύο κόσμων».

Δευτέρα 11 Ιουλίου.

Η Πορτογαλία εκ νέου υπό ευρωπαϊκή κηδεμονία.

Ξαφνικά, το θέμα δεν είναι πια η Βρετανία αλλά η Πορτογαλία. Επικαλούμενος τη γενική αβεβαιότητα που πυροδότησε το Brexit, ο καναδικός οίκος αξιολόγησης DBRS γίνεται ο τελευταίος που υποβαθμίζει το αξιόχρεο της Πορτογαλίας σε «junk». Η χώρα χάνει το δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, τα επιτόκιά της εκτοξεύονται και αναγκάζεται να τεθεί ξανά υπό ευρωπαϊκή κηδεμονία.

Από το νέο δημοψήφισμα στη Σκωτία μέχρι τις πρόωρες εκλογές στη Βρετανία

Το σενάριο έχει συνέχεια. Προβλέπει επεισόδια στο Μπέλφαστ ανάμεσα στους ενωτικούς προτεστάντες και τους εθνικιστές καθολικούς. Ενταση μεταξύ Μαδρίτης και Λονδίνου για το Γιβραλτάρ, που ψήφισε μαζικά κατά του Brexit. Απόφαση της Σκωτίας για νέο δημοψήφισμα ώστε να «απελευθερωθεί από τον ζυγό του Ουέστμινστερ και να ενταχθεί πλήρως ανεξάρτητη στην ΕΕ». Πανικό στο Σίτι, που βλέπει μεγάλες ξένες τράπεζες όπως η αμερικανική Goldman Sachs να μετεγκαθιστούν το κύριο μέρος των βρετανικών δραστηριοτήτων τους στην ηπειρωτική Ευρώπη. Φτάνουμε στον Μάρτιο του 2018. Η Βρετανία έχει περιέλθει σε ύφεση. Η διορία των δύο χρόνων για το διαζύγιό της λήγει τον Ιούλιο και καμία εταιρική συμφωνία δεν βρίσκεται στον ορίζοντα, έχουν μπλοκάρει τα πάντα ελλείψει συμβιβασμού όσον αφορά τις αγροτικές δαπάνες και τις νέες βρετανικές συνεισφορές. Ο Μπόρις Τζόνσον προκηρύσσει πρόωρες εκλογές. Προτεραιότητά του, να σώσει το κεφάλι του και να εξασφαλίσει ακύρωση του δημοψηφίσματος στη Σκωτία. Ζητεί λοιπόν από το Ουέστμινστερ να αναστείλει τη διαδικασία του Brexit. Αυτά, σύμφωνα με το σενάριο της «Μοντ». Γιατί σήμερα μιλούν οι Βρετανοί και όλα είναι ανοιχτά.