Υπουργός των κυβερνήσεων Παπανδρέου – Παπαδήμου υπενθύμισε σε φιλική κουβέντα πριν από μερικές εβδομάδες ότι η ελάφρυνση του χρέους που πέτυχε η χώρα με το PSI το 2011, παρά τα δισ. που κουρεύτηκαν, δεν ωφέλησε πολιτικά ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία. Και προέβλεπε ότι ο Αλέξης Τσίπρας, που μέχρι πρότινος αποκαλούσε «Ιθάκη» τη ρύθμιση του χρέους, θα ακολουθήσει τη συμβουλή Σόιμπλε («είναι η εφαρμογή, ανόητε») και θα κλείσει την αξιολόγηση. Σύμφωνα με το σκεπτικό του πρώην υπουργού, το χρέος θα είναι ένα πεδίο απ’ όπου ούτε η κυβέρνηση Τσίπρα θα καταφέρει να αποκομίσει οφέλη που θα έχουν άμεσο και μετρήσιμο αποτύπωμα στην οικονομία.

H ρύθμιση του χρέους ήταν το άγιο δισκοπότηρο για κάθε ελληνική κυβέρνηση από το 2010 και μετά. Στην εποχή της κυβέρνησης Παπανδρέου η λέξη «αναδιάρθρωση» απαγορευόταν αυστηρά, ο Σαμαράς πήρε μια υπόσχεση για το τέλος του προγράμματος που δεν ήρθε ποτέ και ο Τσίπρας έκανε σημαία της πολιτικής του στα χρόνια της αντιπολίτευσης τη διαγραφή μεγάλου μέρους του. Ξένοι οικονομολόγοι, Αμερικανοί και ΔΝΤ πίεζαν για μια πιο επιθετική παρέμβαση, την οποία όμως οι Ευρωπαίοι ποτέ δεν αποδέχτηκαν, αφού δεν περνούσε πολιτικά στα εθνικά τους Κοινοβούλια.

Εάν οι εξελίξεις δρομολογηθούν με τον τρόπο που η κυβέρνηση τις αναμένει, στο Eurogroup της 24ης Μαΐου, μαζί με την αξιολόγηση, θα συμφωνηθεί κι ένας οδικός χάρτης για το χρέος που θα προβλέπει μέτρα ελάφρυνσης σταδιακής εφαρμογής, σε συνάρτηση με τους ασφυκτικούς –και ίσως υπερφιλόδοξους –στόχους του ελληνικού προγράμματος. Οσο κι αν πανηγυρίσει η ελληνική κυβέρνηση, η λύση αυτή δεν προβλέπεται να προκαλέσει κανένα αναπτυξιακό σοκ στην οικονομία κι αυτό είναι κάτι που στο Μαξίμου το έχουν συνειδητοποιήσει. Με άλλα λόγια, όλα τα πεδία της οικονομίας είναι πλέον αλληλένδετα, αφού μη επίτευξη των στόχων του προγράμματος σημαίνει ότι ο κόφτης ενεργοποιείται κάθε Απρίλιο, ενώ και τα μέτρα διευθέτησης του χρέους εξαρτώνται άμεσα από την εφαρμογή του προγράμματος.

Ολες οι πλευρές, πάντως, φαίνονται ικανοποιημένες από το διαφαινόμενο κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης. Πρώτοι από όλους οι Ευρωπαίοι, που δεν θέλουν άλλα ανοιχτά μέτωπα σε ένα καλοκαίρι με ανοιχτό το Brexit και το Προσφυγικό. Μάλιστα, ξένοι αξιωματούχοι επαναλαμβάνουν συνεχώς στους έλληνες ομολόγους τους στις Βρυξέλλες ότι δεν πρόκειται να επιστρέψουν για κανένα λόγο πλέον στα Κοινοβούλιά τους για θέμα που αφορά τη χώρα μας. Πίσω στην Ελλάδα, οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ξεχειλίζουν από ενθουσιασμό και αυτοϊκανοποίηση, αφού ήταν οι πρώτοι μνημονιακοί κυβερνήτες που πέρασαν χωρίς κοινοβουλευτικές απώλειες μέτρα περικοπών. Παρά την αρχική αμηχανία, στη Νέα Δημοκρατία επιχαίρουν για το γεγονός ότι ο Τσίπρας χρεώθηκε επιτέλους πολιτικά τα μέτρα που πήρε, χωρίς να τα επιμερίζει δεξιά κι αριστερά. Ενώ και τα μικρότερα κόμματα, που έτρεμαν το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, έχουν πλέον μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα για να εντείνουν ή να αποφύγουν τις δικές τους πολιτικές διεργασίες. Και η αγορά βλέπει ανακουφισμένη ότι αποφύγαμε τα χειρότερα. Το ερώτημα είναι αν το μείγμα πολιτικής που επέλεξε η κυβέρνηση, με αιχμή την υπερφορολόγηση, της επιτρέψει κιόλας να ανακάμψει.