Η γενιά μας έχει μια μοναδική ευκαιρία. Εάν το θέσουμε ως στόχο, μπορούμε να γίνουμε οι πρώτοι στην ιστορία της ανθρωπότητας που δεν θα αφήσουμε κάτι κακό στα παιδιά μας: ούτε εκπομπές αερίων θερμοκηπίου ούτε φτώχεια ούτε απώλεια βιοποικιλότητας.
Αυτός είναι ο στόχος που έθεσαν τον Σεπτέμβριο οι ηγέτες του πλανήτη. Οι 17 βασικοί στόχοι που συμφωνήθηκαν αφορούν την αντιμετώπιση της φτώχειας, την προστασία του περιβάλλοντος και την παροχή ενέργειας σε όλους. Πλέον οι αλλαγές του περιβάλλοντος συντελούνται με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εφαρμόσουμε νέο οικονομικό μοντέλο για να αντεπεξέλθουμε στις προκλήσεις. Δεν μπορούμε πια να πιστεύουμε ότι οι πόροι δεν θα τελειώσουν ποτέ. Σήμερα είμαστε μια πολυπληθής κοινωνία που ζει σε έναν μικρό πλανήτη.
Παρά τις προκλήσεις, όμως, οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης μπορούν να επιτευχθούν έως το 2030. Ορισμένες χώρες όπως η Δανία, η Φινλανδία, η Νορβηγία και η Σουηδία βρίσκονται σε καλό δρόμο για να τους πετύχουν, ενώ πρόοδος έχει γίνει και σε άλλα μέρη του κόσμου. Τις τελευταίες δεκαετίες η φτώχεια έχει μειωθεί στο μισό. Οι ασθένειες έχουν σχεδόν εξαλειφθεί. Ο αριθμός του παγκόσμιου πληθυσμού έχει σταθεροποιηθεί. Και η ψηφιακή επανάσταση αλλάζει τον κόσμο με τρόπο που θα μπορούσε να είναι επωφελής για τον πλανήτη.
Οι παγκόσμιοι ηγέτες πρέπει τώρα να καταλάβουν ότι το κόστος της δραστικής μεταρρύθμισης του παγκόσμιου συστήματος παραγωγής ενέργειας είναι πολύ χαμηλότερο από το κόστος της καταπολέμησης των συνεπειών από τη χρήση ορυκτών καυσίμων. Οι χώρες που απελευθερώνονται από τα ορυκτά καύσιμα έχουν λιγότερη μόλυνση, βελτιωμένη υγεία και πιο ευημερούσες οικονομίες.
Είμαστε η πρώτη γενιά που μπορεί να επιλέξει τον δρόμο που θα πάρει ο πλανήτης –και που μπορεί να κληροδοτήσει στους απογόνους μας μηδενική φτώχεια, μηδενική χρήση ορυκτών καυσίμων και μηδενικές απώλειες βιοποικιλότητας.
Ο Γιόχαν Ρόκστρομ είναι καθηγητής Βιωσιμότητας και διευθυντής του Stockholm Resilience Centre στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης.
