Δίχως το πράσινο φως από τη Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν ψηφίσθηκε χθες από τη Βουλή η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που μεταξύ άλλων υποχρεώνει τον ειδικό εκκαθαριστή της πρώην Αγροτικής Τράπεζας να διαθέσει 30 εκατ. ευρώ προς την Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης, προκειμένου αυτή να βρει προσωρινά ρευστότητα και να απορροφήσει τη φετινή σοδειά των τευτλοπαραγωγών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Βρυξέλλες έχουν διαμηνύσει προς την ελληνική πλευρά ότι πρόκειται να ερευνήσουν κατά πόσο η συγκεκριμένη απόφαση αποτελεί ή όχι παράνομη κρατική ενίσχυση, που σημαίνει ότι ο κίνδυνος να ζητηθεί επιστροφή των χρημάτων είναι υπαρκτός, και ότι η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να «κλείσει» ένα θέμα, «άνοιξε» ένα άλλο.

Και αυτό καθώς η ενίσχυση προς την ΕΒΖ δόθηκε με πολιτική απόφαση χωρίς να συνοδεύεται από κάποιο business plan που να αποδεικνύει τη μακροχρόνια βιωσιμότητα της προβληματικής επιχείρησης. Στην ουσία η κυβέρνηση παρείχε 30 εκατ. ευρώ στην ΕΒΖ δίχως η κίνηση αυτή να συνοδεύεται από μελέτη που να προβλέπει μέτρα που θα καταστήσουν την εταιρεία μακροπρόθεσμα βιώσιμη, όπως είθισται να συμβαίνει σε ανάλογες περιπτώσεις. Τέτοια μελέτη μπορεί να είναι έτοιμη σε μερικούς μήνες από σήμερα, προς το παρόν ωστόσο δεν υπάρχει.

Σε αυτό ακριβώς το σημείο, της απουσίας δηλαδή ενός οργανωμένου, επιχειρησιακού πλάνου για τον εκσυγχρονισμό της ΕΒΖ, επικεντρώνονται και οι αντιδράσεις που δέχεται η κυβέρνηση, όπως εκφράστηκαν και χθες κατά τη συζήτηση στη Βουλή. Το επισημαίνει και η Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

«Θα κάνουμε αυτό που πρέπει για να λύσουμε το πρόβλημα της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης. Για την κυβέρνησή μας προέχει να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητά της και να λειτουργήσουν τουλάχιστον τα δύο εργοστάσια στο Πλατύ και στην Ορεστιάδα», επέμεινε από τη πλευρά του ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου.

Ποια είναι όμως η σημερινή κατάσταση της ΕΒΖ ; Καταρχήν, έχει βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 48 εκατ. ευρώ, και δανειακές υποχρεώσεις ύψους 143 εκατ. ευρώ προς την Τρ.Πειραιώς (με βάση τον ισολογισμό της εταιρείας στις 31.12.2014). Σύμφωνα με τον κ. Αποστόλου, στα ταμεία της επιχείρησης δεν υπάρχει ούτε ένα ευρώ για τις λειτουργικές δαπάνες.

Τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας έχουν δεσμευτεί έναντι δανείων, ενώ τον Ιούλιο του 2012 ελήφθη η απόφαση για διάσπαση της Αγροτικής Τράπεζας, κάτι που επιβάρυνε το πρόβλημα της ΕΒΖ, αφού η ΑΤΕ αποτελούσε και τον βασικό της μέτοχο. Θυμίζουμε ότι η Αγροτική είχε «σπάσει» σε «καλή» και σε «κακή» τράπεζα, ενώ τα τότε δάνεια ύψους 132 εκατ. ευρώ θεωρήθηκαν υγιή και πέρασαν στην Τράπεζα Πειραιώς. Οσο για το «κακό» κομμάτι παρέμεινε στην υπό ειδική εκκαθάριση ΑΤΕ με σκοπό να πωληθεί.

Στο πρόσφατο παρελθόν, επιχειρήθηκε αρκετές φορές να πωληθεί η ΕΒΖ, τόσο από την Αγροτική Τράπεζα όσο και από τον ειδικό εκκαθαριστή που τοποθετήθηκε μετά την ανάκληση της άδειας της τράπεζας, χωρίς ωστόσο επιτυχία.

Από τα τρία εργοστάσια της εταιρείας λειτουργεί μόνο το ένα, ενώ υπάρχουν και δύο στη Σερβία, τα οποία παρουσιάζουν θετική εικόνα. Συνολικά ο όμιλος απασχολεί 240 μόνιμους υπαλλήλους, με παραγωγή περίπου 52.000 τόνους ζάχαρη.

Πέραν των 30 εκατ. ευρώ που υποχρεώθηκε να διαθέσει ο ειδικός εκκαθαριστής της ΑΤΕ, η ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου εξασφάλισε για λογαριασμό της ΕΒΖ δάνειο ύψους 8,5 εκατομμύρια ευρώ με τη μόνη εγγύηση που δεχόταν η Τράπεζα Πειραιώς –στην οποία είναι υποθηκευμένη η περιουσιακή συγκρότηση της εταιρείας- το ενέχυρο όλης της υπόλοιπης ζάχαρης. Στόχος του Π. Λαφαζάνη ήταν να μπορέσει να πληρώσει τους τευτλοπαραγωγούς για να αρχίσουν την καλλιέργεια της καινούριας χρονιάς.

Πάντως ο αναπληρωτής υπουργός κ. Αποστόλου, παραδέχθηκε από το βήμα της Βουλής ότι το πρόβλημα βιωσιμότητας της εταορείας παραμένει. «Στις 30.06.2015 πιθανόν η εταιρεία, εάν δεν κάνουμε αυτές τις κινήσεις που πρέπει, να έχει το ίδιο πρόβλημα και να έχει πάλι –θα έλεγα- πρόβλημα ρευστότητας. Πρέπει, λοιπόν, να δούμε τι θα κάνουμε. Και μπήκε από πολλούς βουλευτές το μεγάλο ζήτημα της βιωσιμότητας», ανέφερε.

Κατά την περίοδο Ιούλιος-Δεκέμβριος του 2014, ο τζίρος της ΕΒΖ ανήλθε σε περίπου 40,5 εκατ. ευρώ μειωμένος κατά 35,67% έναντι της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Ο κύκλος εργασιών του ομίλου (συμπεριλαμβανομένων των θυγατρικών εταιρειών της Σερβίας) ανήλθε σε 90,6 εκατ. ευρώ, μειωμένος κατά 7,84% έναντι της περσινής περιόδου. Τα καθαρά αποτελέσματα της εταιρίας μετά φόρων παρουσίασαν ζημιές 31,6 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 19,12 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περσινής περιόδου.